Felsefe sözcüğünün geçtiği herhangi bir an ya da alan çoğunlukla sıkıcı bulunur. Akla direkt kalın kitaplar, içinden çıkılmaz kuramlar gelse de düşünebilen, akıl yürütebilen, fikirlerine bir düzen vermeyi başarabilen herkes felsefeyle iç içedir. Felsefe ne çözülmesi imkânsız bir düğüm ne de gelişigüzel bir faaliyettir. Esas olan önyargılardan uzak bir başlangıç yapmaktır.
Temel sorunlar özellikle çocukluk döneminde önem taşır. Çocuklar ve gençler; hayat, ölüm, adalet, özgürlük gibi kavramlar hakkında farkında olmadan düşünür, anlam arar. Bunlara akılcı cevaplar bulabilmek için ihtiyaçları olan tek şey akılcı bir yönteme sahip olmaktır.
Roger-Pol Droit ve onca filozof arasında biricik kızı
“Felsefe cehaletimizi keşfetmemizle başlar,” diyen Fransız akademisyen Roger-Pol Droit, hayatı boyunca filozofları okuyup incelemesine rağmen kendi kızının çocuk ve gençlik döneminde ettiği laflara her zaman hayranlık duyduğundan söz eder. Buradan ihamla bir çocuk/genç ile bir yetişkinin felsefe üzerine neler konuşabileceğini biraz gerçek biraz kurgu ile harmanlar ve ortaya “Kızıma Felsefe Öğretiyorum” isimli kitap çıkar.
Metinde soru-cevap tekniği kullanılarak kavramlar incelenir, ki bu da Sokrates’in buldurma yöntemine benzer; şimdiye kadar öğretilenler sorgulanır, bildiğimizi sandığımız şeyleri cümlelere dökmekte zorlandığımız açıkça yüzümüze vurulur.
Kızıma Felsefe Öğretiyorum
“-Bir sayının ne olduğunu biliyor musun?
-Tabii.
-Bir sayı nedir?
-İşte yani… bir sayıdır.
-Bravo, epey yol aldık… Madem biliyorsun nedir söz konusu olan söyle bakalım.
-Bir rakamdır.
-Hayır! Rakamlar sayıları yazmaya yarar. On rakam vardır ama sayılar sonsuzdur. Şimdi bir daha soruyorum: Sayı nedir?
-Saymak için bir araç.
-Abaküs gibi mi? Hesap makinesi gibi mi?
-Sayı gerçektir, görülür. Şurada iki ayakkabı, burada üç mum…
-Peki sayı olmasa nasıl sayarsın?
-Gerçekten çok gıcık bir durum bu. Sayının ne olduğunu nasıl anlatacağımı bilemiyorum. Bu soruyu neden sordun?
-Felsefi soruların özel bir üslubu olduğunu göstermek için.”
Doğru sorular
Tüm bunlardan yola çıkarak felsefeyi muamma yaftasından kurtarıp tıpkı enstrüman çalmak, spor yapmak, resim çizmek faaliyeti gibi amatör bir çizgiden profesyonelliğe taşımak mümkündür. Doğru sorularla bir yığın cevabı eşleştirmenin sunduğu düşünce zenginliği hiç de fena bir zihin faaliyeti değildir.
Kitap: Kızıma Felsefe Öğretiyorum
Yazar: Roger-Pol Droit
Çeviren: İsmail Yerguz
Yayınevi: Say Yayınları
Tür: Felsefe
Sayfa Sayısı: 80
