Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) Temmuz ayı ilk haftasında açıkladığı enflasyon verilerinin ardından, milyonlarca memur ve emeklinin zam oranları ve yeni aylık tutarları netleşmeye başladı. Bu gelişmeler ışığında, yapılan değerlendirmeler ve tahminler doğrultusunda, 2023 yılının ikinci yarısında yapılacak zamlar hakkında detaylı bilgiler aşağıda yer almaktadır.
İşte son 5 ay içindeki enflasyon farkları ve zam hesaplamalarıyla ilgili önemli bilgiler:
Son 5 Ayda Enflasyon Farkları ve Toplam Zam
- Mayıs ayı enflasyon oranı %1,53 olarak kesinleşmiş olup, buna göre emeklilere toplamda 15,09’luk zam farkı ödenmiştir.
- Haziran ayı enflasyon verileri ilan edilmeden önce, tahmini ve olası oranlar üzerinden çeşitli zam senaryoları değerlendirilmektedir.
Haziran Ayı Enflasyonuna Göre Güncel Zam Tahminleri
Haziran ayı enflasyon oranı farklı olasılıklarla varsayılmakta ve buna göre emekli ve memurların alacağı zam oranları hesaplanmaktadır. İşte olası enflasyon oranları ve karşılık gelen zam yüzdeleri ile en düşük emekli aylık tutarları:
- Haziran %0,50 enflasyon: Zam oranı yaklaşık %15,67, en düşük emekli aylığı yaklaşık 16.736 TL.
- Haziran %1,00 enflasyon: Zam oranı yaklaşık %16,24, en düşük emekli aylığı yaklaşık 16.818 TL.
- Haziran %1,50 enflasyon: Zam oranı yaklaşık %16,81, en düşük emekli aylığı yaklaşık 16.901 TL.
- Haziran %2,00 enflasyon: Zam oranı yaklaşık %17,40, en düşük emekli aylığı yaklaşık 16.986 TL.
En Düşük Emekli Maaşında Belirsizlik ve Olası Aralık
Görüldüğü üzere, şu anki en düşük emekli aylığı olan 14.469 TL, olası enflasyon oranlarına göre 16.736 TL ile 16.986 TL arasında değişebilir. Ancak bu tutarların kesinleşmesi için yasal düzenlemelerin devreye girmesi gerekmektedir. Bu süreçte, en düşük emekli maaşında olası artışlar ve yeni tutarların belirlenmesi için hükümetin yasal düzenlemeleri beklenmektedir.
Memur ve Memur Emeklilerine Öngörülen Zam Oranları
Memur ve memur emeklileri için 7. dönem toplu sözleşme kapsamında 2025’in ilk yarısı için %6, ikinci yarısı için ise %5 oranında zam kararlaştırılmıştı. Mayıs ayı itibarıyla, gerçekleşen toplam zam farkı %14’e ulaşmıştır. Haziran ayı enflasyon verileriyle birlikte, olası zam oranları şu şekilde hesaplanmaktadır:
- Haziran %0,50 enflasyon: Yaklaşık %14,58 zam oranı.
- Haziran %1,00 enflasyon: Yaklaşık %15,14 zam oranı.
- Haziran %1,50 enflasyon: Yaklaşık %15,71 zam oranı.
- Haziran %2,00 enflasyon: Yaklaşık %16,28 zam oranı.
Kök Maaşı Düşük Olan Emeklilere Dikkat
Enflasyon verileri kök maaşlara eklenirken, düşük maaşlı emeklilerin durumu farklılık gösterebilir. Eğer kök maaşlar, taban aylık olan 14.469 TL’nin altında kalırsa, aradaki fark Hazine tarafından karşılanmaktadır. Geçmişte yaklaşık 3.8 milyon emekli, kök aylıklarına enflasyon farkı eklenmesine rağmen, düşük maaş seviyeleri nedeniyle sıfır zam riskiyle karşılaşmıştı. Hükümet, bu riski azaltmak adına, yasal düzenleme ile taban aylığı 12.500 TL’den %15,75 oranında artırmış ve 14.469 TL seviyesine yükseltmiştir. Bu düzenlemenin devam etmesiyle, aynı riskler yeniden ortaya çıkabilir.
Haziran Enflasyonunun Kök Maaşlara Etkisi
- Haziran %0,50 enflasyon: Ek ödeme dahil, kök aylık 12.508 TL’nin altında kalabilir.
- Haziran %1,00 enflasyon: Ek ödeme dahil, kök aylık 12.447 TL’nin altında kalabilir.
- Haziran %1,50 enflasyon: Ek ödeme dahil, kök aylık 12.386 TL’nin altında kalabilir.
- Haziran %2,00 enflasyon: Ek ödeme dahil, kök aylık 12.324 TL’nin altında kalma riskine sahip emekliler sıfır zam alabilir.
Yaklaşık 2,5 milyon emeklinin bu durumda olduğu tahmin edilmektedir.
