Katar’dan Avrupa Birliği’ne Gaz İhracatı Tehdidi
Katar, Avrupa Birliği’nin insan ve işçi haklarına ilişkin yeni ‘Gerekli Özen’ yasasını sıkı bir şekilde uygulamaya koyması halinde Avrupa’ya gaz ihracatını durdurma tehdidinde bulundu. Katar Enerji Bakanı Saad el-Kaabi, Financial Times’a verdiği demeçte, bu yasalara uyum sağlama konusunda ciddi bir sıkıntı yaşanması durumunda Katar’ın likit doğalgaz ihracatını durdurabileceğini ifade etti.
AB yasaları, uyumsuzluk halinde şirketlere yıllık küresel gelirlerinin en az yüzde 5’i kadar ceza kesilmesini öngörüyor. ‘GELİRİME DOKUNMA’ başlığı altında Kaabi, “Eğer Avrupa’ya gaz satmak bana gelirimin yüzde 5’ini kaybettiriyorsa, Avrupa’ya gaz satmam. Bu bir blöf değildir,” dedi. Kaabi, “KatarEnerji’nin gelirinin yüzde 5’i, Katar devletinin gelirinin yüzde 5’idir. Bu, halkın parasıdır ve böyle bir kaybı kabul edemem. Hiç kimse böyle bir kaybı kabul etmez,” şeklinde konuştu.
Ancak, Kaabi, cezaların yalnızca Avrupa’da elde edilen gelirle sınırlı olması durumunda müzakere edebileceklerini belirtti. “Eğer ceza yalnızca Avrupa’da elde edilen gelir üzerinden uygulanırsa, bunu değerlendiririm. Ancak küresel gelirime dokunursanız, bunu asla kabul etmem,” dedi.
Avrupa Birliği, Gerekli Özen yasa tasarısını bu yıl kabul etti. Bu yasa, iklime zarar veren, çocuk ve taşeron işçi kullanan, ayrıca işçilerine temel insani standartlara uygun maaşlar vermeyen yabancı şirketlere ceza uygulamayı hedefliyor. ‘İNSANİ DURUM DENETİMLERİ ÇOK PAHALI OLUR’ başlığı altında Kaabi, şirketin tüm tedarik zincirinde işçi haklarıyla ilgili denetimler yapmasının neredeyse imkansız olduğunu vurguladı. “Benim ölçeğimde bir şirketin, tedarikçilerinin her birini denetlemek için binlerce kişiye ihtiyaç duyacağı ya da bu hizmet için milyonlarca euro harcamamız gerekeceği gerçeğiyle karşı karşıyayız,” dedi.
KatarEnerji’nin küresel tedarik zincirinin 100 bin şirketi kapsadığını belirten Kaabi, bu büyüklükte bir denetimin maliyetinin karşılanamaz olduğunu dile getirdi. Avrupa Birliği’nin Gerekli Özen yasası, büyük şirketlerin 2050 iklim hedefleriyle uyumlu bir geçiş planı hazırlamasını da zorunlu kılıyor. Kaabi, QatarEnergy gibi hidrokarbon üreticilerinin AB’nin net sıfır hedefine ulaşmasının pratikte mümkün olmadığını savundu.
BİRÇOK ŞİRKET ETKİLENEBİLİR başlığı altında, AB parlamentosu bu yasayı, şirketleri 2050 yılına kadar net sıfır sera gazı hedefiyle uyumlu hale getirmeyi amaçlayan daha geniş bir düzenlemenin parçası olarak sundu. Ancak bu yasa, hem AB içindeki hem de dışındaki şirketlerden yoğun eleştiriler aldı. Avrupa Kimya Endüstrisi Konseyi (Cefic), yeni kuralların “birçok şirkete dava riski açacağını” belirterek, yasanın daha basit hale getirilmesi ve şirketlerin yükünü hafifletecek değişikliklerin yapılması gerektiğini vurguladı.
Direktif, AB’de 450 milyon eurodan fazla net geliri olan AB dışı şirketleri de kapsıyor. Kaabi, bu düzenlemelerin 2027’de yürürlüğe girmesinin planlandığını ancak bu haliyle Katar’ın devlet şirketi KatarEnerji gibi firmalar için uygulanabilir olmadığının altını çizdi.
