Trump’tan Panama Kanalı Açıklamaları
Başkan Donald Trump, Andrews Ortak Üssü’nde yaptığı önemli bir açıklamada, Çin’in Panama Kanalı üzerindeki etkisine yönelik iddialarını yineleyerek dikkat çekti. Trump, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio’nun Panama’da gerçekleştirdiği temaslara atıfta bulunarak, “Çin, Panama Kanalı’nı işletiyor. Biz onu Çin’e değil, Panama’ya vermiştik. Şimdi geri alıyoruz” dedi. Ayrıca, “Panama Kanalı’nı ya geri alacağız ya da çok güçlü bir şey olacak” ifadesini kullanarak, konunun ciddiyetine vurgu yaptı. Bu açıklamalar, ABD’nin Çin’in kanal üzerindeki etkisini azaltmak için baskılarını artırma çabalarının bir parçası olarak değerlendirildi.
PANAMA’DA KRİTİK GÖRÜŞME
Rubio, Panama’nın başkenti Panama City’de Devlet Başkanı Jose Raul Mulino ve Dışişleri Bakanı Javier Martinez-Acha ile bir araya geldi. ABD Dışişleri Bakanlığı, bu görüşmeyi iki ülke arasındaki stratejik bağların güçlendirilmesi yönünde “önemli bir adım” olarak değerlendirdi. Görüşme sonrasında Rubio, Trump yönetiminin, Çin’in artan nüfuzunu sınırlamak için acil değişiklikler talep ettiğini belirtti. “ABD, Panama ile yaptığı anlaşma kapsamında haklarını korumak için gerekli her adımı atacaktır” dedi. Panama Devlet Başkanı Mulino ise, ABD’den gelen baskıya rağmen, ülkesinin kanal üzerindeki egemenliğini tartışmaya açmayacağını net bir şekilde ifade etti. Mulino, ulusal basına yaptığı açıklamada, “Panama Kanalı’nın egemenliği tartışmaya kapalıdır” diyerek, kanalın yönetiminin Panama’nın kontrolünde kalacağını vurguladı. Ayrıca, Panama’nın 2017 yılında Çin ile imzaladığı İpek Yolu Girişimi kapsamındaki mutabakat anlaşmasını yenilememe kararı aldığını da Rubio’ya iletti. Bu hamle, Panama’nın Çin’le arasına mesafe koymayı kabul ettiğini gösterdi.
GÖÇMENLER DE KONUŞULDU
Görüşmenin ardından düzenlenen basın toplantısında Mulino, ABD ile göç krizine dair alternatif bir çözüm önerisini sundu. Rubio, görüşme sırasında yasa dışı göçle mücadelede işbirliğinin önemine de dikkat çekti. Mulino’nun önerisine göre, Panama, Venezuela, Kolombiya ve Ekvador’dan gelen göçmenlerin dönüş işlemlerini Darien eyaletindeki Meteti kasabasında çözmeyi planlıyor. Mulino, “Sanırım böyle olacak. Panama’yı bir geçiş noktası olarak kullanacağız ve oradan transferler gerçekleştirilecek” şeklinde açıklama yaptı. Ancak Panama Başkanı, ABD’nin tüm masrafları karşılaması gerektiğini belirtti. “Dürüst olmak gerekirse bu bizim için gayet uygun bir çözüm. Panama bu işe 1 dolar bile yatırmayacak” dedi ve ABD’nin Panama’yı düzensiz göçmenleri sınır dışı etme sürecinde bir merkez olarak kullanmasını öngören göçmenlik anlaşmasının uzatılmasını teklif etti. Panama makamlarına göre, 2024 yılında ülke üzerinden ABD’ye ulaşan düzensiz göçmen sayısının 300 bini bulması bekleniyor. Mulino, “Bu kriz sadece bizim sorunumuz değil. ABD ve bölgedeki diğer ülkeler de çözüm sürecine dahil olmalı” ifadelerini kullanarak, uluslararası işbirliğinin önemine vurgu yaptı.
EKONOMİK SAVAŞIN BİR UZANTISI
Panama Kanalı üzerindeki gerilim, ABD ve Çin arasındaki küresel rekabetin bir yansıması olarak değerlendiriliyor. Washington, Çin’in Latin Amerika’daki ekonomik ve stratejik nüfuzunu kırmaya çalışırken, Panama yönetimi egemenlik haklarını korumak konusunda kararlı bir tutum sergiliyor. ABD, Çin’in kanal üzerinden küresel ticarette daha fazla kontrol sağlamaya çalıştığını düşünerek, bölgedeki etkisini artırmak için yeni adımlar atmayı planlıyor. Trump’ın iddiasına dair somut bir kanıt bulunmamakla birlikte, Çin’in Panama’da büyük yatırımları olduğu ve ülkenin Tayvan ile diplomatik ilişkilerini kestiği biliniyor.
