Suyun Yangınla Dansı: Su Altında Ateş Yakmak Mümkün Mü?
Suyun, yangınları söndürmedeki etkisi herkesçe malumdur. Ancak, suyun derinliklerinde ateş yakmanın mümkün olabileceğini biliyor muydunuz? Hatta, tüplü dalış sırasında bile kaynak işlerinin yapılabileceği bir gerçek. Bir ateşin var olması için üç temel unsura ihtiyaç vardır: yakıt, oksijen ve ısı. Yanma sürecinde yakıt ve oksijen, buhar formunda suya ve karbondioksite dönüşür ve işte ateşin sıcaklığı da buradan gelir.
La Trobe Üniversitesi Kimya Profesörü Jason Dutton, The Conversation için kaleme aldığı bir yazıda, “Birçok kişi, yakıttaki kimyasal bağların kırılmasının ısı ürettiğine inanıyor. Ancak gerçekte tam tersidir. Herhangi bir kimyasal bağı kırdığımızda ısı emilir. Isıyı serbest bırakan yeni kimyasal bağlar oluşur – su buharı ve karbondioksit meydana gelir” diyor. Prof. Dutton, devamında “Bu yeni bağlar, yakıtındaki bağlardan daha güçlüdür, bu da genel olarak ısının açığa çıktığı anlamına gelir. O kadar fazla ısı açığa çıkar ki, piroliz devam eder, daha fazla yakıt tüketilir ve yangın yayılarak büyür” şeklinde ekliyor.
Su Altında Kaynak Yapmak: Zorluklar ve Çözümler
Suyun altında olmak, oksijeni ve ısıyı uzaklaştırmak için etkili bir yöntem olsa da, ateşin oluşmasını tamamen engelleyecek kadar etkili değildir. Su altında kaynak yapmak için birkaç farklı yöntem bulunmaktadır:
- Kuru Atmosfer Oluşturmak: Kaynağın yapılacağı alanın etrafında doğru basınçta bir kuru atmosfer yaratarak kaynakçılar, suyun dışındaki gibi rahat ve güvenli bir şekilde çalışabilirler.
- Islak Kaynak Yöntemi: Bazı durumlarda, suyun altında hızlı bir onarım gerekebilir. Bu gibi durumlarda, eğitimli dalgıçlar ıslak kaynak yapma becerisine sahiptir.
Welding Institute (Kaynak Enstitüsü) tarafından paylaşılan bir blog yazısında, “Islak kaynak, kaynağı korumak ve sudan herhangi bir elektrik iletimini önlemek için elektrik arkının etrafında gaz kabarcıklarının salınmasına dayanır. Bu yalıtım katmanı, dalgıcı korur ancak aynı zamanda kaynak alanını gizleyerek kaynağın doğru bir şekilde tamamlanmasını zorlaştırır” deniyor. Bu yöntem zorlu durumlarda işe yarasa da, ideal bir çözüm olmadığı gerçeği göz ardı edilemez.
Blogda ayrıca “Kabarcıklar, kaynak havuzunu da bozabilir ve kaynaklı bağlantı, çevredeki sudan yayılan ısı nedeniyle çok hızlı soğuyabilir. Bu da çatlama gibi kusurların riskini artırır” ifadeleri yer alıyor. Sonuç olarak, su ateşi hızlı bir şekilde söndürse de, deniz altında ateş yakmak ve kaynak yapmak mümkündür; bu da su ve ateşin ilginç ve çelişkili etkileşimini gözler önüne seriyor.
