Yeni Düzenleme ile 10 Soruda Enflasyon Muhasebesi: Bilmeniz Gerekenler!

Enflasyon Muhasebesinde Küçük İşletmelere Kolaylık Sağlandı

Bu yılın ikinci çeyreğine ilişkin gelir ve kurum geçici vergi beyannamelerinin verilme ve ödeme sürelerinin son günlerine yaklaşırken, iş dünyasının talepleri doğrultusunda “enflasyon muhasebesi” uygulamasında küçük işletmelere yönelik önemli bir kolaylık sağlandı. 2023 yılı sonu itibarıyla brüt satışları 50 milyon liranın altında olan işletmeler, 2024 yılı ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi kapsamından çıkarıldı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, bu düzenlemeden yaklaşık 1,5 milyon gelir ve kurumlar vergisi mükellefinin yararlanacağını açıkladı. Yeni karar, iş dünyası tarafından memnuniyetle karşılanırken, enflasyon muhasebesi ile ilgili merak edilen 10 soru ve yanıtı aşağıda bulabilirsiniz:

• 1- Enflasyon muhasebesi nedir?
  Enflasyon muhasebesi, paranın satın alma gücündeki değişimlerin mali tablolar üzerindeki etkisini düzenleyerek, işletmelerin gerçek ekonomik durumunu daha net bir şekilde yansıtmayı amaçlayan bir muhasebe uygulamasıdır.
• 2- Enflasyon muhasebesi nasıl uygulanacak?
  Bu uygulama, mali tablolarda yer alan parasal olmayan varlıkların değerlerinin, ilgili dönemdeki gerçek değerlerine getirilmesi ile gerçekleşir. Uygulama, parasal olmayan varlıkların enflasyon düzeltmesini dikkate alarak, belirlenen düzeltme katsayıları ile çarpılması suretiyle gerçekleştirilir.
• 3- Enflasyon muhasebesi neden yapılmaktadır?
  Enflasyon düzeltmesi, mali tabloların gerçek ekonomik durumu yansıtmasını sağlayarak, işletmelerin ve ekonominin sağlıklı bir şekilde işlemesine katkı sağlar. Bu sayede, işletmeler daha doğru kararlar alabilir.
• 4- Uygulama kimleri kapsıyor?
  Uygulama, büyük ve orta ölçekli işletmeleri, halka açık şirketleri, ihracat ve ithalat yapan işletmeleri kapsamakta olup, bilanço esasına göre defter tutan tüm gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri bu kapsamda yer alır.
• 5- Düzenleme ne zaman yürürlüğe girecek?
  2024 yılı ikinci geçici vergi döneminde enflasyon düzeltmesi uygulanmış beyannameler, 13 Eylül 2024 tarihine kadar verilecektir.
• 6- Uygulamadan kimler muaf olacak?
  İşletme hesabı esasına göre defter tutan ticari kazanç mükellefleri, serbest meslek erbapları (avukat, doktor vb.), kira geliri elde edenler ve menkul sermaye gelirleri elde edenler enflasyon düzeltmesi kapsamına girmemektedir. Ayrıca, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, cirosu 50 milyon liranın altında olan işletmelerin, 2024 yılı ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde enflasyon düzeltmesi kapsamından çıkarıldığını duyurdu. Bankalar ve finansal kiralama gibi kuruluşlar ise 1 Ocak 2025 itibarıyla bu uygulamaya geçecektir.
• 7- Karar öncesi beyanname veren mükellefler ne yapacak?
  Daha önce beyanname vermiş olan mükellefler, 13 Eylül 2024 tarihine kadar düzeltme beyannamesi vererek herhangi bir ceza ya da faiz ödemeden düzeltme yapma hakkına sahip olacaklardır.
• 8- Yatırımların muhasebeleştirilmesinde enflasyon düzeltmesi nasıl uygulanacak?
  Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yatırım yapan mükelleflere yönelik enflasyon düzeltmesinde kolaylık sağlayacak formüller üzerinde çalıştıklarını belirtti. Bu kapsamda, devam eden yatırımların değerlenmesi sonucunda oluşan karların özel bir fona alınarak vergilendirilmemesi ve bu hesabın işletme döneminde 5 yıl gibi bir sürede vergiye tabi kazancın tespitinde dikkate alınabilmesi gibi seçeneklerin değerlendirileceği ifade edildi.
• 9- Yabancı para cinsinden olan kıymetler enflasyon muhasebesine tabi tutulacak mı?
  Yabancı para cinsinden hesaplar için kur değerlemesi yapılacağından ayrıca bir düzeltme yapılması gerekmeyecektir. İşletmelerin aktifinde bulunan döviz cinsinden hisse senetleri, iştirakler ve avanslar, düzeltme tarihindeki döviz kuru ile düzeltilecektir.
• 10- Enflasyon muhasebesi şirket değerlemelerini etkileyecek mi?
  Aktif hesapları güçlü olan mükellefler, varlıklarını sermayeleriyle edinmişlerse enflasyon düzeltmesinden olumlu bir şekilde etkilenecek ve vergi yükleri azalacaktır. Ancak borçları fazla olan mükellefler, borç kaleminin düzeltmeye tabi olmaması nedeniyle olumsuz etkilenebilir ve ilave vergi ödemeleriyle karşılaşabilirler.