Prim Gün Sayısı ve Borçlanma Hakları
Prim gün sayısı eksik olan bireyler, askerlik, doğum, yurtdışı borçlanması, halk eğitimde usta öğreticilikte geçen eksik günlerin borçlanılması, ücretsiz izin sürelerinin borçlanılması (memurlar için), doktora ve tıpta uzmanlık sürelerine yönelik Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) prim borçlanması için başvuruda bulunma haklarına sahiptirler. SGK Uzmanı Özgür Erdursun’un verdiği bilgilere göre, borçlanma tutarları asgari ücretin brüt tutarına göre hesaplanmakta ve belirlenmektedir.
Borçlanmalar, asgari ücretin yüzde 32’si oranında hesaplanırken, yurtdışı borçlanması ise yüzde 45 oranında uygulanmaktadır. 31 Aralık 2024 tarihine kadar prim borçlanması için SGK’ya başvuru yapacak olanlar, mevcut asgari ücrete göre borçlanacaklardır. Yeni yıl ile birlikte ise borçlanma tutarlarının güncelleneceği öngörülmektedir. Eğer borç size tebliğ edildiği takdirde, yurtdışı borçlanmanızı 90 gün, diğer borçlanmalarınızı ise 30 gün içinde zamsız olarak ödemeniz mümkün olmaktadır.
Borçlanmalar, asgari ücret ve yedi buçuk katına kadar istediğiniz tutarlara göre yapılabilmektedir.
Dava Açarak Bağ-Kur’dan Kurtulma İmkanınız Var
8 Eylül 1999 tarihine kadar, yaş şartı olmaksızın; SSK ve Banka Sandıklarında kadın ve erkeklerin ilk işe başlama tarihine göre belirlenen prim gün sayısının 5000 gün ile 5975 gün arasında kademeli olarak tamamlanması gerekmektedir. Bağ-Kur ve Emekli Sandığı için ise kadınların 7200, erkeklerin ise 9000 prim gün sayısını tamamlaması şartı bulunmaktadır. Birden fazla sosyal güvenlik statüsünde prim ödemesi olan kişilerin, emeklilikte hangi statüden emekli olacakları, son ödenen 2520 güne göre belirlenmektedir. Bu uygulama kaldırılmış olsa da, 1 Ekim 2008’den önce sosyal güvenlik sistemine dahil olan bireylerin emeklilikte son 2520 gün kuralına dikkat etmeleri gerekmektedir.
Birden fazla statüde prim ödemesi yapılmışsa, hangisi fazlaysa o statü üzerinden emeklilik işlemleri gerçekleştirilecektir.
Yargı Kararları ve Emeklilik Hakları
Yargıtay 10. Hukuk Dairesi, karar no: 2021/5424 ile ilgili olarak, SSK’lı ve Bağ-Kur’lu çalışmaları bulunan bir bireyin yalnızca SSK prim günleri ile emeklilik hakkını elde etmesi durumunda, 2829 Sayılı Kanun’a göre hizmetlerin zorla birleştirilemeyeceğini belirtmektedir. Örneğin, SSK’dan 5600 gün ile emekli olabilecek bir kişinin, SSK’dan 5600 günü mevcutsa ve sonrasında 1261 günden fazla Bağ-Kur ödemişse, bu durumda Bağ-Kur’dan 9000 günü tamamlamasına gerek kalmadan yalnızca SSK günleri ile emekli olabileceği ifade edilmektedir.
