Emlak sektöründen yükselen ve yayılma potansiyelini artıran Evergrande krizine çok boyutlu bakmak gerekiyor. Büyük oranda borç, nakit ve likidite sorunlarından ileri gelen bu krizin de şirket, sektör ve genel ekonomi, finansal sistem yolunu izleyerek yaratma potansiyeli bulunan kriz, pek çok yönden yakın iktisat tarihiyle ilişkilendirilebilir. Bu krizin de olası yüklenicileri bankalar, ev satın alanlar, yatırımcılar ve tedarikçiler.. Şimdi emlak sektörü büyük oranda finans sistemiyle de alakalı olduğundan, gayrimenkul krizi artı olarak bankacılık krizi ekonominin sert iniş riskini artıran bir etmen. Çin’in yatırım bakımından entegrasyon etkisini düşünecek olursak, bu sadece Çin krizi değil, bölgesel kriz de olabilir. Evergrande’nin “too big to fail” durumu hükümet veya Merkez bankasından destekleyici önlemler gelebilme ihtimalini artırıyor.
PBOC’nin finansal sisteme kısa vadeli nakit enjeksiyonu yaptığını görüyoruz. Bu hem periyodik çeyrek sonu fonlama ihtiyacından, ancak daha önemlisi Evegrande’nin borç krizi kaynaklı nakit sıkıntısını rahatlatmak amaçlı bir adım. Merkez Bankası, bu sabah 7 günlük ve 14 günlük ters repo anlaşmaları yoluyla net 90 milyar CNY (13.9 milyar USD) fon enjekte etti, bu da Şubat ayından bu yana en yüksek seviye oldu. Yetkililer, bu ay ilk kez bankacılık sistemine bir günde 10 milyar CNY’den fazla kısa vadeli likidite ekledi.
Emlak piyasası krizi, kredi mekanizması üzerinden bankaları rahatsız eder. Bankalar, kredi geri dönüşlerine dair sıkıntıları arttığında kredi vermek konusunda daha az istekli olurlar. Bu durum, yoğun şekilde teminat sıkıntısından kaynaklanır. Aynı zamanda nakit durumu açısından da ekonomi aktörleri tarafında stres artar. Çünkü, borçlarını çevirmekte zorlanan bir büyük ekonomi paydaşı, mal ve hizmet sağlayıcılarının genel durumu açısından da riskleri biriktirmiş olur. Sonuçta, cash olarak iş yapılmayan bir sektörde vadesi geçen çeklerin döngüsel borç krizini tetiklediğini düşünün. Hammadde tedarikçilerinden, işlenmiş mal sağlayıcılarına, finansal kreditörlerden yatırımcılara kadar geniş bir yelpazeden bahsedebiliriz.
