Maymun Çiçeği Virüsü ve Salgın Endişesi
Maymun çiçeği virüsü, günümüzde yeni bir salgın endişesi yaratmaktadır. Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Mehmet Zeki Boztaş, hastalığın belirtileri, risk grupları ve korunma yöntemleri hakkında önemli uyarılarda bulunarak, özellikle 0-5 yaş arası çocuklar, yaşlılar, hamileler ve bağışıklık sistemi zayıf bireylerin dikkatli olmaları gerektiğini vurgulamaktadır.
Hayvan Kaynaklı Bir Hastalık
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet Zeki Boztaş, maymun çiçeği virüsünün hayvan kökenli olduğunu ve enfeksiyonun, Afrika’nın kırsal bölgelerinde yaşayan vahşi kemirgenler ile maymunlardan insanlara geçtiğini ifade etmektedir. Virüs, ilk kez 1958 yılında Danimarka’daki bilim insanları tarafından su dolu yaralara sahip maymunlar üzerinde yapılan araştırmalarda tespit edilmiştir. İnsanlarda ise ilk vaka 1970 yılında, Kongo’da yaşayan 9 aylık bir çocukta görülmüştür. İnsanlar arasında ilk bulaşma olayı ise 2017 yılında gerçekleşmiştir.
Belirtiler ve Risk Grupları
Dr. Boztaş, maymun çiçeği virüsünün en yaygın belirtilerinin ateş, lenf bezlerinde şişlik ve cilt döküntüleri olduğunu belirtmektedir. Hastalığın kuluçka süresi 5 ile 21 gün arasında değişkenlik gösterirken, iyileşme süresi genellikle 2 ila 4 hafta sürmektedir. Tip 1 maymun çiçeği virüsü daha ağır seyrederken, Tip 2 daha hafif bir seyir izlemektedir. Boztaş, hastalığın nadiren organlarda kalıcı hasara yol açtığını ve ölüm oranının %0 ile %10 arasında değiştiğini vurgulamaktadır. Ayrıca, bağışıklık sistemi zayıf olan bireylerin hastalığa yakalanma durumunda ölüm riskinin arttığını da ifade etmektedir.
Aşı ve Korunma Yöntemleri
Dr. Boztaş, çiçek aşısının maymun çiçeği virüsüne karşı %85 oranında bağışıklık sağladığını belirtmektedir. Ancak suçiçeği aşısının bu virüse karşı etkili bir koruma sağlamadığını söylemektedir. 40 yaş altındaki bireylerin, 1980 yılına kadar uygulanan çiçek aşısını almadıkları için virüse karşı daha hassas olabileceklerinin altını çizmektedir.
Korunma Yolları
Dr. Mehmet Zeki Boztaş, maymun çiçeği virüsünden korunma yollarını şu şekilde sıralamaktadır:
- Ateşli ve döküntülü hastalarla temastan kaçınılmalı; temasta bulunulacaksa mutlaka eldiven ve maske kullanılmalıdır.
- Hastalığa sahip kişilerin kıyafetleri, yatak örtüleri ve havluları kullanılmamalıdır.
- Hastaların temas ettiği bardak, çatal, kaşık ve tabaklar kullanılmamalıdır.
- Hastalığın cinsel yolla da bulaşabileceği düşünülerek, enfekte bireylerle cinsel temastan kaçınılmalıdır.
- Virüsten korunmak için eller sık sık sabun ve su ile yıkanmalı ya da alkol bazlı dezenfektan kullanılmalıdır.
- Virüs riskine karşı vahşi hayvanlarla temastan kaçınılmalıdır.
- Et tüketiminde iyice pişirmeye özen gösterilmelidir.
- Maymun çiçeği virüsüne sahip bireyler kendilerini izole etmeli, dışarı çıkmaları gerektiğinde ise kısa süreli olmalı ve cilt yaralarını kapatacak giysiler tercih edilmelidir.
- İzolasyon süresi, vücut lezyonları tamamen iyileşene kadar (ortalama 4 hafta) devam etmelidir.
