Menemenin Artan Maliyeti ve Zorluğu
Birkaç yıl öncesine kadar ‘soğanlı mı, soğansız mı?’ tartışmalarıyla sıkça gündeme gelen menemen, şimdi ise yüksek maliyetiyle dikkat çekiyor. Hem pratik bir yemek olması hem de geçmişteki düşük maliyetiyle her evde yer bulan menemen, artık aileleri düşündürüyor. Şu anda, 5 kişilik bir menemen hazırlamak için en az 76 TL harcama yapmak gerektiği ortaya çıktı.
Türkiye Ziraat Odaları Birliği’nin (TZOB) derlediği market fiyatlarına göre, menemenin vazgeçilmez malzemelerinin fiyatları oldukça çarpıcı. Aşağıdaki ürünlerin fiyatları, marketlerdeki ortalama fiyatlardır ve zaman zaman marketlerde daha yüksek fiyatlarla karşılaşmak mümkün:
- 1 kilogram biber: 40 TL
- 1 kilogram domates: 29.4 TL
- 1 adet yumurta: 3.4 TL
- 1 kilogram kuru soğan: 17.1 TL
- 1 litre zeytinyağı: 317.4 TL
ZEYTİNYAĞI FİYATI İLK SIRADA
Bu fiyatlar, TZOB’un derlediği market fiyatlarının ortalaması olduğu için, tüketiciler bazen pazar ve marketlerde daha yüksek fiyatlarla karşılaşmak zorunda kalabiliyor. Yaklaşık 2 yıl önce, 5 adet domates, 5 adet yumurta, 15 adet biber, 1 kuru soğan ve 50 mililitre zeytinyağından oluşan bir menemenin maliyeti yalnızca 29.5 TL seviyesindeydi. Ancak, son yıllarda yaşanan enflasyon ve gıda fiyatlarındaki artışla, menemen hazırlamak için gereken harcama şu an 76 TL 25 kuruş olarak belirlendi. Bu durum, menemen enflasyonunun yaklaşık yüzde 158.5 oranında yükseldiğini gösteriyor.
Bu hesaplamaya, birçok kişi için menemenin vazgeçilmez eşlikçisi olan ekmek fiyatları dahi dahil edilmemiştir. 2 yıl içinde, menemen malzemeleri arasında en çok fiyat artışı gösteren ürün zeytinyağı oldu. Zeytinyağının litre fiyatı, Ağustos 2022 ile Temmuz 2024 arasında yüzde 268.5 oranında bir artış göstermiştir. Aynı dönemde, biberin fiyatı yüzde 213.9, domatesin fiyatı ise yüzde 202.1 oranında yükselmiştir, bu da fiyatların üç katına çıktığı anlamına geliyor.
Mutfak Enflasyonu ve Yüksek Gıda Fiyatları
Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu verilerine göre, Temmuz ayında vatandaşların mutfak enflasyonu yüzde 81.16 olarak kaydedilmiştir. Temmuz ayında gıda fiyatlarının aylık bazda yüzde 1.35 artmasıyla, dört kişilik bir ailenin gıda harcamasını gösteren açlık sınırı 19 bin 234 TL’ye yükselmiştir. Gıda harcamalarının yanı sıra ulaşım, giyim, konut, eğitim, sağlık gibi diğer zorunlu harcamaları da kapsayan yoksulluk sınırı ise 62 bin 653 TL’ye ulaşmıştır.
2023 yılının ilk 7 ayında açlık sınırı 4 bin 803 TL artarken, yıl sonuna kadar yoksul sayılabilmek için bir hane için gereken gelir miktarı 15 bin 644 TL yükselmiştir. Aynı zamanda, bekar bir çalışanın yaşam maliyeti Temmuz ayında 24 bin 901 TL’ye çıkmıştır.
