Tapu İşlemleri ve 2023 Yılı Değerlendirmesi
Türkiye’de tapu işlemlerinin sayısı 10 milyonu aşarak dikkat çekici bir rakama ulaştı. Bu konudaki değerlendirmelerini paylaşan Altın Emlak Global Genel Müdürü Mustafa Hakan Özelmacıklı, 2023 yılının ilk 7 ayında tapu dairelerinde gerçekleştirilen toplam satış sayısının 1 milyon 617 bin düzeyinde olduğunu belirtti. Ancak, bu yılın aynı döneminde satış işlemlerinin %7,86 oranında düşerek 1 milyon 490 bin seviyesine gerilediği kaydedildi. 2024 yılının ilk 7 ayında yapılan satış işlemlerinden elde edilen tapu harç gelirinin ise 40 milyar 712 milyon lirayı geçtiğini ifade etti. Özelmacıklı, toplam harç gelirlerinin yaklaşık %30’unun İstanbul’daki işlemlerden sağlandığını vurguladı.
Alım-Satım Tutarının Gerçek Beyanı Önemli
Gayrimenkul devir ve iktisap işlemlerinde, tapu harcının beyan edilen gerçek devir ve iktisap bedeli üzerinden binde 20 oranında, alıcı ve satıcıdan ayrı ayrı alındığını hatırlatan Özelmacıklı, “Alıcı ve satıcıların, cezalı tarhiyatla karşılaşmamaları için tapuda yapılacak gayrimenkul devir ve iktisap işlemlerinde gerçek alım-satım bedelini beyan etmeleri gerekmektedir. Ayrıca, beyan edilen bu bedelin, devre konu gayrimenkulün emlak vergisi değerinden düşük olması durumunda emlak vergisi değeri üzerinden harç ödemeleri gerekmektedir. Eğer beyan edilen devir ve iktisap bedeli, gerçek durumu yansıtmıyorsa veya emlak vergisi değerinin altında bir bedel üzerinden harç ödenmişse, eksik ödenen harç, %25 vergi ziyaı cezası ile birlikte alıcı ve satıcıdan tahsil edilebilir” dedi.
Pişmanlık Talepli Bildirimde Bulunulabilir
Özelmacıklı, “Zamanında tarh ve tahakkuk ettirmemek veya tapu harcının hesabına esas bedeli eksik beyan etmek suretiyle harç ziyaına sebebiyet veren mükelleflerin, bu durumu kendiliklerinden ilgili vergi dairesine bildirmesi halinde, Vergi Usul Kanunu’nun 371’inci maddesi çerçevesinde pişmanlık hükümlerinden faydalanmaları mümkündür. Cezalı işlem durumunda ise mükellefler, tarhiyat işlemine karşı uzlaşmaya başvurabilir, cezada indirim talep edebilir veya dava açma yoluna gidebilirler” şeklinde konuştu.
Tapu Takas Sistemine Emlak İşletmeleri Dahil Edilmeli
Özelmacıklı, yakın zamanda Tapu Takas Sistemi’nin e-Devlet Kapısı ile entegre edilmesiyle taraflar arasındaki para transferinin daha güvenilir bir şekilde kolaylaştığını belirtti. Bu sistemin, mülkiyet hakkı ve alım satım bedelinin el değiştirmesi sırasında alıcı ile satıcının karşılaştığı olumsuzlukları önlemek amacıyla kurulduğunu ifade etti. “Sistem sayesinde tapuda işlem gerçekleştikten kısa bir süre sonra para, satıcının hesabına gönderiliyor. Gayrimenkul satış bedeli bloke edildiği ve imza sonrasında otomatik olarak hesabınıza geçeceği için, alıcıya karşı olası güven problemine de çözüm sunulmuş oluyor. Bu işlemler ise sadece 70 TL bir bedelle gerçekleşebiliyor. Ancak, sürece yetki belgeli emlak işletmelerinin de dahil edilmesini ve hizmet bedellerinin de tapu takas sistemi üzerinden işletmelere ödenebilmesini istiyoruz” şeklinde sözlerini tamamladı.