Ticaret Bakanlığı’ndan E-Ticaret Uyarısı
Ticaret Bakanlığı, elektronik ticaret ortamında meydana gelen sipariş iptalleriyle ilgili artan şikayetlerin ardından, bu tür işlemleri gerçekleştiren firmalara yönelik önemli bir uyarıda bulundu. Bakanlık, söz konusu firmaların, mevzuatta öngörülen idari yaptırımlarla karşılaşabileceklerini belirterek, tüketicileri koruma amacı güttüğünü vurguladı. Aynı zamanda, Reklam Kurulu’nun da mevzuata uymayan firmalara karşı durdurma ve para cezası uyguladığını duyurdu.
Duyuruda, ürün fiyatlarının geçerlilik süresi veya stok durumu hakkında yeterli bilgilendirme yapılmadığı için tüketicilerin yanıltıldığına dikkat çekildi. Bu tür uygulamalarda bulunan firmalar hakkında idari yaptırımların uygulandığı bilgisi verildi.
E-Ticaret Hacmi Yüzde 115 Arttı
Bu konuyla ilgili olarak açıklamalarda bulunan Tüketici Konfederasyonu (TÜKONFED) Başkanvekili Güllü, e-ticaret uygulamalarının hızla yayıldığını ve hacmin sürekli arttığını ifade etti. Ticaret Bakanlığı tarafından hazırlanan “Türkiye’de E-Ticaretin Görünümü Raporu”na atıfta bulunarak, Türkiye’nin 2023 yılı e-ticaret hacminin bir önceki yıla göre yüzde 115,15 artarak 1,85 trilyon liraya ulaştığını belirtti. Güllü, e-ticaret firmalarının satışa sunduğu ürünlerde stok bilgisi vermemesinin, tüketici şikayetlerini artırdığını dile getirdi.
Güllü, şu şekilde devam etti: “Tüketici, siparişi verdiğinde ve ödemesini yaptığında, e-ticaret firmalarından ‘stokta yok’ veya ‘stoklarımız tükenmiştir’ gibi yanıtlarla karşılaşmaktadır. Piyasada istikrarın olmaması, yani ürün fiyatlarının sürekli değişmesi, firmaların bu yola başvurmasına neden olabiliyor. Ürünün fiyatının artması durumunda, e-ticaret firması ürünü ‘stok yok’ diyerek satıştan çekmekte ve ardından artırılmış fiyatla tekrar satışa sunmaktadır.”
Her Satış İşleminden Sonra Kalan Ürün Miktarı Güncellenmeli
Ticaret Bakanlığı’nın e-ticaret firmalarına yaptığı stok bilgisi uyarısını değerlendiren Güllü, bu tür uygulamaların tüketicilerin mağduriyetini önleyeceğini belirterek, uyarının yerinde olduğunu ifade etti. Güllü, “Perakende ve e-ticaret sektörlerinde faaliyet gösteren bazı satıcıların, tüketicilere yönelik ticari reklam ve uygulamalarında, ürün stokunun sınırlı olması durumunda bunu belirtmeleri ve her satış işleminden sonra kalan ürün miktarını güncelleyerek sistemden görülebilir hale getirmeleri gerekmektedir.” dedi.
E-ticaret firmalarının stok bilgilerini düzenli olarak güncellemeleri gerektiğini vurgulayan Güllü, “Tüketici ürünü almak istediğinde, kalan ürün sayısı örneğin 25 ise, sipariş oluşturulduktan sonra bu sayının 24 olarak güncellenmiş olması gerekir. Sonradan sisteme giren tüketici, son kalan ürün sayısını görebilmelidir.” değerlendirmesinde bulundu.
Stokta Biten Ürünler Sistemden Kaldırılmalı
Güllü, “Stokta ürün bittiğinde, sistem otomatik olarak ürün siparişine engel koymalı ve o ürün satış ilan sisteminden kaldırılmalıdır. Eğer bir firma, stokta olmadığı halde tüketicinin siparişini kabul etmişse, bu ürünü başka firmalardan temin ederek tüketiciye teslim etmek zorundadır. ‘Stokta yok’ ya da ‘stoklarımız tükendi’ ifadeleri geçerli bir mazeret değildir.” dedi.
Ticari Reklam ve Haksız Ticari Uygulamalar Yönetmeliği’ni de hatırlatan Güllü, televizyon, afiş ve internet gibi iletişim araçlarından yayımlanan reklamlarda, satışa sunulan ürünle ilgili bir stok sınırı varsa, stok adedine ilişkin bilginin tüketicilere açıkça verilmesinin zorunlu olduğunu belirtti. Güllü, “Bu bilgiye yer verilmemesi mevzuata aykırılık oluşturmaktadır. Tüketiciler, böyle bir durumla karşılaştıklarında Ticaret Bakanlığı’nın bünyesindeki Reklam Kurulu’na şikayette bulunabilir. Ayrıca, ürünün teslimi ya da ödenen paranın iadesi ile ilgili olarak e-Devlet üzerinden veya bizzat kaymakamlıklara giderek Tüketici Hakem Heyeti’ne başvurabilirler.” şeklinde konuştu.
