17 Temmuz 2014 tarihinde Malezya Havayolları’na ait Amsterdam’dan Kuala Lumpur’a giden MH17 sefer sayılı yolcu uçağı, Ukrayna semalarında Rusya’ya ait bir füze tarafından vurularak düşürüldü. Bu trajik olayda 300’e yakın kişi hayatını kaybetti. Uçakta bulunan 283 yolcu arasında 80 çocuk ve 15 mürettebat da vardı.
Hollandalı yetkililer, uçağın düşürülmesiyle ilgili soruşturma başlattı ve yıllar boyunca delilleri inceledi. Lahey Bölge Mahkemesi, faciayla bağlantılı üç eski Rus istihbarat subayını suçlu buldu. Bu üç kişi müebbet hapis cezasına çarptırıldı. Ancak Rusya, bu kişilerin suçlu olduğunu kabul etmedi.
Füzeyi Kim Fırlattı?
Uluslararası araştırma grupları, MH17 uçağının Rusya yanlısı ayrılıkçılar tarafından kontrol edilen bir Buk hava savunma sistemi tarafından vurulduğunu belirledi. Bu hava savunma sistemi ayrılıkçılara Rusya tarafından sağlanmıştı. Ancak hüküm giyen üç kişi, füzenin fırlatılmasında doğrudan rol oynamadı.
Bellingcat adlı araştırma grubu, bahsi geçen Buk sisteminin Rusya’ya ait olduğunu ortaya çıkardı. Bu durum potansiyel zanlı sayısını 30’un altına çekti. Hollandalı soruşturmacılar, Rus yetkililerden bu sistemin komutanı Albay Sergei Muchkayev’in sorgulanmasını istedi ancak bu talep reddedildi.
Putin Nasıl Bir Rol Oynadı?
Müşterek Soruşturma Ekibi, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in MH17 faciası ve Ukrayna’daki çatışmalarla doğrudan bağlantılı olduğunu söyledi. Ancak Putin’in görev süresi boyunca yargılanamayacağını belirttiler.
Kurban Yakınları Tazminat Alabilecek Mi?
Hollanda Hükümeti, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) Rusya’nın faciada kilit rol oynadığını ve tazminat ödemesi gerektiğini savunuyor. Moskova ise suçlamaları reddediyor ve dezenformasyon kampanyalarına devam ediyor. AİHM Rusya aleyhine karar verirse, tazminat ödeme ihtimali var ancak uygulanması düşük bir olasılığa sahip.