Yılın ikinci yarısında beklenen daralma için güçlü sinyaller gelmeye başladı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) “Hizmet, Perakende Ticaret ve İnşaat Güven Endeksleri, Mayıs 2024” raporuna göre mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi, bu ay perakende ticaret sektöründe yüzde 3.3 azalarak 111.7, inşaat sektöründe yüzde 0.3 azalarak 88.3 puana indi.
Gözler Avrupa’da
Ayrıca Merkez Bankası tarafından açıklanan “İktisadi Yönelim İstatistikleri ve Reel Kesim Güven Endeksi” raporuna göre Mayıs 2024’te mevsimsellikten arındırılmış reel kesim (imalat sanayi) güven endeksi önceki aya kıyasla 1.1 puan azalarak 102.4 puan oldu.
Endeksteki anket soruları incelendiğinde; gelecek üç aydaki ihracat siparişleri, son üç aydaki toplam siparişler, mamul mal stoku, sabit sermaye yatırım harcaması, gelecek üç aydaki üretim hacmi ve mevcut toplam sipariş miktarına ilişkin değerlendirmeler, endeksi azalış yönünde etkiledi. Gözünü ihracat pazarına diken sanayici nakit akışına ve borçlara dikkat çekti.
Sanayicilerin Değerlendirmeleri
- Kocaeli Sanayi Odası Başkanı Ayhan Zeytinoğlu: “Sanayicinin gözü Avrupa’da. Avrupa Birliği’nin (AB) hareketlenmesini bekler olduk.”
- PASİD Başkanı Arslan Küçükemre: “Sanayici döviz krediye dönmüştü, şimdi kendi kaynaklarına döndü. İş büyütme ve yeni yatırım yok.”
- Karton Ambalaj Sanayicileri Derneği Başkanı Alican Duran: “İhracat geliriyle ayakta durulurdu, şimdi o pazar da durdu. Finansmana erişim de yok.”
Kapasite Kullanım Oranı Azaldı
Daralmanın sinyalleri sanayicinin üretim tesislerindeki kapasite kullanımlarında da görülüyor. Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan (TCMB) yapılan açıklamaya göre, imalat sanayisinde faaliyet gösteren işyerlerinin mayıs ayı iktisadi Yönelim Anketi’ne göre kapasite kullanım oranı azalmış durumda.
