DİSK üyesi Genel-İş Araştırma Dairesi Emek Araştırma (EMAR) tarafından hazırlanan rapora göre, 2023 yılında Türkiye’de kişi başına düşen milli gelir 13,110 dolar olarak gerçekleşti. Ancak gelir dağılımı eşitsizliği derinleşerek Türkiye’deki gelir eşitsizliği oranı AB ülkeleri ortalamasının üzerinde bulunmaktadır. Türkiye’de gelir eşitsizliği oranı yüzde 0,433 iken, AB üye ülkelerinde bu oranın ortalama yüzde 0,366 olduğu belirtilmektedir.
Asgari Ücret ve Gelir Durumu Karşılaştırması
Rapora göre Türkiye, Avrupa’da en düşük asgari ücrete sahip üçüncü ülke konumundadır. Eurostat verilerine göre, 2024 yılında yapılan düzenleme ile Türkiye’deki asgari ücret 450 Euro’ya yükselmiş olsa da diğer Avrupa ülkelerine göre geride kalmaktadır. En düşük asgari ücrete sahip beş ülke sırasıyla Arnavutluk, Bulgaristan, Karadağ, Sırbistan ve Türkiye iken, en yüksek asgari ücrete sahip beş ülke Lüksemburg, İrlanda, Hollanda, Almanya ve Belçika olarak belirlenmiştir.
DİSK Emek Araştırma: “Bu veriler, maddi sıkıntıların ve yoksulluğun arttığını göstermektedir.”
- Yıllık ortalama iş gelirlerine göre en yüksek grup işverenler, en düşük grup ise yevmiyeli çalışanlar olmuştur.
- 2022 yılında 18 milyon 30 bin olan yoksul sayısı, 2023’te 18 milyon 219 bin kişiye yükselmiş; yoksulluk oranı yüzde 21,7’ye çıkmıştır.
- Maddi yoksunluk oranı yüzde 28,4’e yükselirken sürekli yoksulluk oranı yüzde 14’e ulaşmıştır.
Çocuk Yoksulluğu ve Çalışanların Yoksulluk Durumu
TÜİK verilerine göre, Türkiye’de yoksulluğun en fazla çocukları etkilediği belirtilmektedir. 2023 yılında yoksul çocuk oranı yüzde 31,3 iken ciddi maddi yoksunluk içinde olan çocukların oranı yüzde 33,3 olarak kaydedilmiştir. Çalışan yoksulluğu oranı en yüksek olan ülke Türkiye olup, çalışanların yüzde 15’i yoksul durumdadır.
DİSK Emek Araştırma: “Maddi sıkıntıların artması çocukların gelişimini olumsuz etkilemektedir.”
- Türkiye’de her 10 kadından 4’ünün yoksulluk ve sosyal dışlanma riski bulunmaktadır.
- Her iki kişiden biri borçlu olup, borçluluk düzeyi arttıkça tüketici kredilerine başvuru ve kredi kartı kullanımı da artmaktadır.
- Tüketici kredileri tutarı bir yılda yüzde 22 artarken kredi kartı kullanımı yüzde 59 artmıştır.
