Yabancı Etki Ajanları Yasası Nedir?
Rusya’dan İngiltere’ye; ABD’den Çin’e birçok ülkede, Türkiye’de hayata geçirilecek olan bu tasarının benzerleri uygulanıyor. Gürcistan’da yürürlüğe giren yasa, fonlarının yüzde 20’sinden fazlasını yurt dışından alan kuruluşları ‘yabancı etki ajanı’ olarak tanımlıyor. Benzer şekilde dünya genelinde yürürlükte olan yasa tasarıları incelendiğinde, Türkiye için benzer bir düzenlemenin olabileceği görülmektedir. Ancak, bu tür yasaların basın özgürlüğüne yeni bir baskı getirme ihtimali de bulunmaktadır.
Yabancı Etki Ajanlarının Tanımı
Milli İstihbarat Teşkilatı’nın (MİT) “istihbarat sözlüğü”nde ‘etki ajanı’, düşman topraklarında Nüfuz Operasyonları yürüten, görüş oluşturma ve mevcut görüşü güçlendirme yeteneğine sahip ajanlar olarak tanımlanmaktadır. Türkiye’de casusluk suçu, devletin güvenliğine ilişkin bilgi ve belgelerin yabancı bir devlet adına temin edilmesini cezalandırmaktadır.
Özellikle son dönemlerde MİT ve İstanbul Emniyeti Terörle Mücadele Şube Müdürlüğü tarafından gerçekleştirilen operasyonlar, uluslararası casusluk faaliyetlerine karşı sıkı önlemler alındığını göstermektedir. Türkiye’de yabancı etkileri engellemek adına yapılan operasyonlar dikkat çekmektedir.
Dünyadaki Diğer Örnekler
Avrupa ülkeleri ve Çin gibi ülkeler de yabancı etki ajanlarını engellemek adına yasal düzenlemeler yapmaktadır. Örneğin, İngiltere 2023 yılında Ulusal Güvenlik Yasası ile yabancı güç kavramını tanımlayarak yabancı etkilerin önüne geçmeyi amaçlamıştır. Çin’de ise 2017 yılında yürürlüğe giren “Yabancı Etki Ajanlığı Yasası” ile ulusal güvenliği korumayı hedeflemiştir.
Rusya’da ise yurt dışından fon alan kuruluşların ‘yabancı ajan’ olarak kaydedilmesini gerektiren yasal düzenlemeler bulunmaktadır. ABD’de ise Yabancı Ajanlar Kayıt Yasası (FARA), yabancı etkileri takip etmek ve ulusal güvenliği korumak amacıyla yürürlüktedir.