Yapay Zeka ve Evrenin “Büyük Filtresi” Olarak Algılanması
Yapay zeka, gün geçtikçe gelişip yapay süper zekaya doğru ilerledikçe, kritik bir soru gündeme geliyor. Manchester Üniversitesi’nden Michael Garrett tarafından öne sürülen bu teoriye göre yapay zeka evrenin “büyük filtresi” (great filter) olabilir. Donanımhaber’in aktardığına göre bugüne kadar uzaylılara dair bir kanıt bulamadık. Fermi Paradoksu da bu kozmik sessizliği konu alıyor. Dünya dışı uygarlıkların var olma olasılığının gayet yüksek olmasına rağmen neden onlarla temas kuramadık? Garrett, cevabın yaşamın ortaya çıkma ihtimalinin düşüklüğünde değil, çoğu uygarlığın üstesinden gelemediği kritik evrimsel darboğazda yatabileceğini öne sürüyor.
Yapay Zekanın Uygarlıklar Üzerindeki Etkileri ve Öngörüler
Yapay zeka, akıllara durgunluk veren bir sıçrama potansiyeli ile birlikte, uygarlıkların yıldızlar arası yolculuğunun önündeki en büyük engellerden biri olabilir. Garrett, bu hızlı teknolojik ilerlemenin, uygarlığın büyümesindeki kırılgan bir aşamaya, yani tek bir gezegenden çok gezegenli bir türe geçişe denk gelebileceğini savunuyor. “Teknolojik bir uygarlığın ömrü 100 sene olabilir” diyen Garrett, kontrolsüz yapay zekayla uğraşan bir medeniyetin ömrünün ortalama olarak sadece 100 yıl civarında olabileceğini öne sürüyor.
Garrett: “Bir şeyin kötü bir şekilde yanlış gitme potansiyeli çok büyük, bu da hem biyolojik hem de yapay zeka uygarlıklarının, çok gezegenli olma şansını yakalayamadan çöküşüne yol açabilir. Büyük güce sahip robot veya makinelerin kendi başlarına kararlar aldığını veya yapay zekanın kontrol altında tutamayacağımız kadar akıllı hale geldiğini hayal edin.”
- Yapay zekaya düzenleme getirilmeli: Garrett’ın araştırması yalnızca bir bilimkurgu kıyamet kehaneti değil. Aynı zamanda insanlık için büyük bir uyarı niteliği taşıyor. Özellikle askeri uygulamalarda yapay zeka gelişimi için sağlam düzenlemelere ihtiyacımız var. Garret, yapay zekanın evrimi sonucunda türümüzün ayakta kalabilmesi için düzenlemeler yapılması gerektiğini düşünüyor. Aksi takdirde, etik çerçevelerin ve uluslararası hukukun dışında çalışan otonom silahların, kolektif zekamızı bir anda silerek zincirleme bir yıkım reaksiyonunu tetikleyebileceğini vurguluyor.
