1. Haberler
  2. Hayattan
  3. ‘1999 depreminde de bu yüzden yıkıldılar’: Boyasız binaların 2 yılda içten içte çürüdükleri ortaya çıktı

‘1999 depreminde de bu yüzden yıkıldılar’: Boyasız binaların 2 yılda içten içte çürüdükleri ortaya çıktı

featured

Depremlerin ardından ayakta kalamayan binalar sıkça gündeme gelirken, genellikle gözden kaçan önemli bir detay uzmanlar tarafından yeniden hatırlatıldı: boyasız ve sıvasız binalar kısa sürede içten içe çürümeye başlıyor. İTÜ İnşaat Mühendisliği Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yılmaz Akkaya, yapıları korumada ilk savunma hattının dış cephe boyası ve sıva olduğunu belirtti.

Boya ve sıva, binalar için ne ifade ediyor?

Her bina tıpkı bir meyve gibi dış etkilere karşı korunmaya ihtiyaç duyar. Sıva ve boya, bu korumanın kabuğudur. Akkaya’ya göre:

“Sıva fiziksel darbelere karşı bariyerdir. Boya ise karbonatlaşmayı ve su sızıntılarını engelleyerek donatıyı korur.”

2 yıl boyunca boyasız kalan binalar için alarm çalıyor

Binaların dış cepheleri boyasız kaldığında, çevresel etkilerle beton karbonatlaşmaya başlar. Bu da çelik donatının zamanla paslanmasına yol açar. Paslanan donatılar ise genişleyerek betonu içten çatlatır.

Durum

Etki Süresi

Sonuç

Boyasız Beton

1-2 yıl

Karbonatlaşma

Donatı Pası

2-5 yıl

Çatlama ve taşıyıcı zayıflığı

Korozyon

>5 yıl

Yapı yıkımı riski

1999 depreminde yüzde 67’si bu nedenle yıkıldı

17 Ağustos 1999 depreminde yıkılan binaların yüzde 67’sinde korozyon tespit edildi. Uzmanlar, binalarda en hassas noktaların kolon ve kiriş birleşimleri olduğunu belirtiyor. Bu bölgeler sıklıkla göz ardı ediliyor.

Doğru boya doğru yerde kullanılmalı

Her boyanın aynı koruyucu etkiyi sağlamadığını belirten Akkaya, boyaların özelliklerine göre seçilmesi gerektiğini vurguluyor:

Silikonlu boya: Su itici ve UV dayanıklı (nemli bölgeler)
Silikat bazlı boya: Restorasyonlar için ideal
Fotokatalitik boya: Hava kirliliğine karşı
Elastomerik boya: Çatlakları kapatma ve elastikiyet

‘Sıva ve boya uyumlu olmalı, aksi takdirde yapışmaz’

Sadece boya değil, sıva da koruyucu zincirin bir halkasıdır. Boya sıva olmadan yeterince tutunamaz. Uygulama hataları, yanlış formülasyonlar yapının dayanıklılığını sıfıra indirir.

Betonun görünmeyen düşmanı: Karbondioksit ve klorür

Betonun boşluklu yapısı, havadaki karbondioksit ve klorür iyonlarının donatıya ulaşmasına olanak tanır. Bu da:

Çeliğin paslanmasına,
Betonun çatlamasına,
Taşıyıcı sistemin zayıflamasına neden olur.

Bodrum ve derz bölgeleri özellikle korunmalı

Sızıntılar, UV etkileri, yanlış boru kullanımları yapının bodrumdan çatıya kadar her yerinde korozyona yol açabilir. Elastik derz dolguları, yalıtım örtüleri, pas önleyici boyalar bu bölgelerde kullanılmalı.

Yıkımın sessiz nedeni: Boyasızlık

“Korozyon bir binanın ölüm fermanıdır,” diyen Akkaya, dış cephe korumasının hayati olduğunu belirtiyor. Rengarenk binalar sadece estetik değil, aynı zamanda hayati bir önlemdir.

1. Boyasız bir bina ne kadar sürede çürümeye başlar?

Kaliteye bağlı olarak 1-2 yıl içinde korozyon süreci başlar.

2. Sadece boya yeterli koruma sağlar mı?

Hayır, boya ile birlikte sıva da gereklidir.

3. Betonarme yapılarda hangi boya türü tercih edilmeli?

Nemli bölgelerde silikonlu, restorasyonlarda silikat bazlı, yoğun kirli ortamlarda fotokatalitik boyalar tercih edilir.

4. Korozyon binayı nasıl etkiler?

Donatılar paslandığında genişler, bu da betonu çatlatır ve taşıyıcı sistem zayıflar.

5. 1999 depreminde bu neden kaç binada görüldü?

Yıkılan binaların %67’sinde ileri seviye korozyon tespit edilmiştir.

6. Korunmasız bölgeler hangileridir?

Kolon-kiriş birleşimleri, derzler, bodrum duvarları ve çatı parapetleri korunmasız kalırsa yüksek risk taşır.

0
mutlu
Mutlu
0
_zg_n
Üzgün
0
sinirli
Sinirli
0
_a_rm_
Şaşırmış

Tamamen Ücretsiz Olarak Bültenimize Abone Olabilirsiniz

Yeni haberlerden haberdar olmak için fırsatı kaçırmayın ve ücretsiz e-posta aboneliğinizi hemen başlatın.

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Giriş Yap

Haber Dönüşüm ayrıcalıklarından yararlanmak için hemen giriş yapın veya hesap oluşturun, üstelik tamamen ücretsiz!

Bizi Takip Edin