28 Mart’ta Myanmar’da gerçekleşen güçlü deprem, sadece doğayı değil, aynı zamanda tarihin derinliklerini de sarsmayı başardı.
Depremin şiddeti 7,7 büyüklüğünde olan sarsıntı, Tada-U kasabasındaki yeraltı dünyasını ortaya çıkardı. Bu doğal felaket, bölgedeki toprak katmanlarını çatlatırken, binlerce yıldır gizli kalan ve kim bilir hangi sırları barındıran eski yapıları gün yüzüne çıkardı.
İşte bu olay, Myanmar tarihine yeni bir sayfa eklenmesine neden oldu. Bazı uzmanlar, buradaki kalıntıların ülkenin son kraliyet hanedanlığı dönemine, özellikle de konbaung hanedanlığına ait olabileceğine inanıyor. Çünkü ortaya çıkan alan, bir zamanlar büyük ihtişamıyla anılan eski bir su sarayına işaret ediyor olabilir.
Yapılan ilk kazılar 2009 yılında, yerel halkın tuğla kırma ve pişirme sırasında rastlamasıyla başladı. Ancak, depremin verdiği şiddet, bölgeyi adeta bir açık hava müzesine çevirdi ve yeni detayların ortaya çıkmasına olanak sağladı. Şimdi, Myanmar Arkeoloji Departmanı ve uluslararası uzmanlar, bu gizemli alanı detaylıca incelemek için büyük bir heyecanla çalışıyorlar. Bu alan, uzun yıllar boyunca gömülü kalmış, gizemli yapılar, tuğla platformlar ve yükseltilmiş basamaklar ile dolu.
Bu keşifler, aslında su altı arkeolojisine oldukça benzeyen bir durumu gözler önüne seriyor. Çevredeki kalıntıların gözlemlenmesi ve analiz edilmesiyle, bölgenin tarihi ve kültürel geçmişine ışık tutulmaya çalışılıyor. Pura-pike olarak adlandırılan bu yapının, eski metinlerde bahsedilen ve kraliyet ile dini törenlerin yapıldığı alanlara uygun olduğu düşünülüyor.
Uygun bir şekilde konumlandırılmış ve büyük bir ihtişama sahip olmasıyla, yapının bir saray mı yoksa bir manastır mı olduğu konusu halen tartışma konusu. Bazı uzmanlar, yapının hem dini hem de kraliyet fonksiyonlarını yerine getiren çok amaçlı bir kompleks olabileceğine inanıyor. Ancak, yapı malzemeleri ve tasarım detayları, bölgedeki başka eski yapılarla karşılaştırıldığında, daha çok mütevazı bir tarzı yansıtıyor. Özellikle Mandalay’daki Inwa Varkara veya Shwenandaw Manastırı gibi yerlerle kıyaslanınca, bu alanın belki de daha sade ama yine de etkileyici bir yapıya sahip olduğu söylenebilir.
Şimdi, uzmanlar, yapının kesin kimliğini ortaya çıkarmak için çalışmalarını sürdürüyorlar. Bu olay, sadece bir doğal afetin ardından ortaya çıkan bir tarihi sır olmanın ötesinde, Myanmar’ın zengin kültürel mirasının yeni bir kapısını aralayabilir. Bu eşsiz keşif, tarih severler ve arkeoloji tutkunları için yeni ve büyüleyici bir sayfa olacak gibi görünüyor.
