Dünya Sağlık Örgütü ve Sigarayla Mücadele
Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), sigarayı yalnızca bir bağımlılık değil, aynı zamanda ciddi bir hastalık olarak tanımlamaktadır. Sigaranın yol açtığı sağlık sorunları nedeniyle dünya genelinde her yıl yaklaşık 5 milyon insan hayatını kaybederken, Türkiye’de bu rakam 100 bin kişiyi bulmaktadır. Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Muharrem Tokmak, sigarayı bırakmanın önemini vurgulayarak, bu bağımlılıktan kurtulmak isteyenlere önemli tavsiyelerde bulunuyor.
Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. Muharrem Tokmak
Vücuda Tepeden Tırnağa Zarar Verir
Sigara, akciğer kanserinin en önemli risk faktörlerinden biridir. Bunun yanı sıra KOAH, astım, kronik bronşit gibi solunum hastalıklarının yanı sıra ağız, gırtlak, yemek borusu, pankreas, mesane, böbrek ve prostat kanseri gibi pek çok kanser türüyle de yakından ilişkilidir. Sigaraya bağlı sağlık sorunları arasında kalp hastalıkları, inme, erken doğum, cinsel bozukluklar, göz hastalıkları ve cilt problemleri de yer almaktadır. Sigara, insan vücudunun hemen her alanına zarar veren binlerce kimyasal madde içermektedir. Ayrıca, pasif içiciliğin de aktif içicilik kadar tehlikeli olduğu unutulmamalıdır. Bağımlılık yapıcı etkisi nedeniyle sigarayı bırakmak zorlayıcı olabilir; ancak bu, hem mümkün hem de son derece gereklidir.
Akciğer Kanserinde Erken Teşhis Hayat Kurtarır
Akciğer kanseri, dünya genelinde en çok ölüme sebep olan kanser türlerinden biridir ve sigara, bu hastalığın en önemli nedenidir. Akciğer kanserinin erken belirtileri arasında uzun süreli ve tipi değişen öksürük, nefes darlığı, göğüs ağrısı ve kilo kaybı sayılabilir. Erken teşhis, akciğer kanserinde hayati öneme sahiptir; çünkü erken evrede tespit edilen kanser vakalarında cerrahi müdahale ile tamamen kurtulma şansı vardır. Geç evrelerde ise kemoterapi, radyoterapi ve immünoterapinin yanı sıra farklı tedavi yöntemleri uygulanabilir.
Bu Alışkanlıktan Kurtulmanın Sağlığa Etkileri
Sigarayı bırakmanın sağlık açısından sayısız faydası bulunur. Olumlu etkilerinden bazıları şunlardır:
- Bıraktıktan 20 dakika sonra kalp atış hızı ve tansiyon düzelmeye başlar.
- 8 saat sonra kandaki karbonmonoksit oranı azalır ve oksijen seviyesi yükselir.
- 24 saat içinde kalp krizi riski önemli ölçüde düşer.
- 2-3 hafta içinde solunum fonksiyonları iyileşir.
- 3-9 ay sonra nefes darlığı ve öksürük azalır.
İşte Yol Haritası
Sigara bağımlılığından kurtulmak için ilk adım, sigara içme alışkanlığından vazgeçme kararını almaktır. İşte sonrasında yapmanız gerekenler:
- Ev ortamınızdan, aracınızdan ve ofisinizden sigarayı kaldırın.
- Bırakma kararınızı çevrenizle paylaşın ve desteğe ihtiyaç duyduğunuzu belirtin.
- İlk 3 ay zorlanabilirsiniz; bu duruma hazırlıklı olun ve alternatif yollar planlayın (egzersiz, yürüyüş gibi).
- Stresinizi yönetmeyi öğrenin; bir sıkıntı yaşadığınızda hemen sigaraya sarılmak yerine derin nefes alıp verin, ortamdan uzaklaşın ve başka bir şeyle meşgul olun.
- Sigara içmenizi tetikleyen ortamlardan kesinlikle uzak durun.
- Kahve, çay ve alkol sigara içmenizi tetikliyorsa bunların yerine bitki çayı ve bol su tüketin.
- Abur cubur atıştırmak istediğinizde meyve veya kuruyemiş gibi sağlıklı alternatiflere yönelin.
- Gerekirse profesyonel yardım alın (nikotin replasman tedavileri, psikolojik destek vb.).
E-sigaraya da Güvenmeyin!
E-sigaralar, sigarayı bırakmaya yardımcı gibi pazarlansa da henüz sigarayı bırakma aracı olarak onaylanmamıştır. Bilimsel araştırmalar, e-sigaraların da sigara kadar tehlikeli olduğunu göstermektedir. Son dönemlerde yapılan bir araştırmaya göre, nikotin bağımlılığından kurtulmak için e-sigara kullanmak isteyenlerin çoğu hem geleneksel sigara hem de e-sigara içmeye devam etmektedir.