Trump’ın Gümrük Tarifeleri ve Küresel Ekonomi Üzerindeki Etkileri
Başkan Donald Trump, Meksika, Kanada ve Çin’e yönelik geniş kapsamlı gümrük tarifelerinin, ABD vatandaşları için kısa vadede bazı zorluklara yol açabileceğini ifade etti. Bu durum, küresel piyasalarda endişelere neden olarak dalgalanmalara yol açtı. Uzmanlar, bu tarifelerin ekonomik büyümeyi zayıflatabileceği ve enflasyonu yeniden tetikleyebileceği konusunda uyarılarda bulunuyor. Trump, Kanada ve Meksika liderleriyle Pazartesi günü bir araya geleceğini belirtti. Bu ülkeler, kendi misilleme tarifelerini açıklarken Trump, kendi tarifelerinden vazgeçmeyeceğini vurguladı. “Büyük bir şey beklemiyorum” diyen Trump, “Bize çok borçları var ve eminim ki bu borcu ödeyecekler” şeklinde konuştu.
Avrupa Birliği’ne Yönelik Tarifeler
Trump, Avrupa Birliği’ne de gümrük tarifeleri getireceğini kesin bir dille ifade etti ancak bunun ne zaman uygulanacağına dair herhangi bir açıklama yapmadı.
Dünya Ekonomisi Çalkalandı
Uzmanlar, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere %25, Çin’den gelenlere ise %10 ek vergi uygulanmasının küresel büyümeyi yavaşlatacağını ve ABD’liler için fiyatları artıracağını belirtiyor. Ancak Trump, bu önlemlerin ABD’ye yapılan yasa dışı göçü ve ülkeye giren uyuşturucu akışını kontrol altına almak, aynı zamanda yerli sanayiyi canlandırmak için gerekli olduğunu savunuyor. Trump, “Kısa vadede biraz acı çekebiliriz, insanlar bunu anlıyor. Ama uzun vadede, ABD neredeyse tüm dünya tarafından kazıklandı” dedi.
Finans piyasaları bu gelişmelere olumsuz tepki verdi. ABD vadeli hisse senetleri, Asya işlemlerinde geriledi. Nasdaq vadeli işlemleri %2,35, S&P 500 vadeli işlemleri ise %1,8 düştü. Petrol fiyatları varil başına 2 doların üzerinde artarken, benzin vadeli işlemleri %3’ten fazla yükseldi. Kuzey Amerikalı şirketler, gelecek tarifelere hazırlık yapma çabalarına girdi.
Kısa Sürede Üretimi İki Katına Çıkarmak Mümkün Değil
ING analistleri, tarifelerin ABD ithalatının neredeyse yarısını kapsadığını, bununla birlikte ABD’nin bu açığı kapatmak için üretimini iki katına çıkarmasının gerekeceğini, ancak bunun kısa vadede mümkün olmadığını belirtti. Trump, tarifeleri üç başkanlık kararnamesiyle uygulamaya koydu ve bunların bu hafta Salı günü yürürlüğe gireceğini açıkladı. Beyaz Saray, bu tarifelerin kaldırılması için hangi koşulların karşılanması gerektiği konusunda net bilgi vermedi.
Çin, tarifeleri Dünya Ticaret Örgütü’ne taşıyacağını ve misilleme önlemleri alacağını açıkladı, ancak aynı zamanda müzakere kapısını açık tuttu.
Kanada’dan Karşı Saldırı
Kanada ise tarifelere karşı yasal yollara başvuracağını duyurdu. Başbakan Justin Trudeau, pazar günü Kanadalıları ABD ürünlerini boykot etmeye çağırdı ve 155 milyar dolarlık Amerikan malına misilleme tarifeleri getirdiğini açıkladı. Bu listede fıstık ezmesi, bira, şarap, kereste ve ev aletleri gibi ürünler yer alıyor. Kanada hükümeti, ticaret savaşından zarar görebilecek şirketleri desteklemeye yönelik önlemler üzerinde çalıştığını bildirdi. Trump ise Kanada’ya sert eleştiriler yöneltti ve ülkenin ABD’ye katılması gerektiğini ima ederek, “Kanada, devasa sübvansiyonları olmadan yaşanabilir bir ülke olmaktan çıkıyor” dedi.
Seçim Vaadiydi
Trump’ın tarifeleri, 2024 seçim kampanyasında sıkça dile getirdiği vaatlerden biriydi. Ekonomistlerin büyümeyi baltalayacağı ve fiyatları yükselteceği yönündeki uyarılarına rağmen Trump, bu kararı uygulamaya koydu. Trump, Uluslararası Acil Ekonomik Yetkiler Yasası ve Ulusal Acil Durum Yasası kapsamında bir ulusal acil durum ilan etti. Hukukçular, bu yasaların ticaret savaşlarında kullanılmasının hukuki sınırları zorladığını ve yasal itirazlarla karşılaşabileceğini belirtti.
