Lejyoner Hastalığı Nedir?
Lejyoner hastalığı, Lejyonella adlı bakterinin neden olduğu, akciğerlerde ciddi enfeksiyonlara yol açabilen bir hastalıktır. Bu bakteri, genellikle kirli su kaynaklarında ve damlacık yoluyla bulaşarak insanlara geçebilir. Özellikle klima sistemleri ile ilişkilendirilse de, bu hastalığın tehlikesi yalnızca klima ile sınırlı değildir. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Gökçe Demir, lejyonella ile ilgili bilinmesi gereken önemli noktaları şu şekilde aktarıyor:
Belirtileri Viral Enfeksiyonlara Benzer
Lejyonella bakterisi, duş alırken de rahatlıkla bulaşabilir. Duş başlığından saçılan küçük su damlacıkları, bakterinin solunum yoluyla vücuda girmesine neden olabilir. Bu hastalık, başlangıçta ateş, kuru öksürük, baş ağrısı, yorgunluk, iştahsızlık, solunum güçlüğü ve kas ile eklem ağrıları gibi belirtilerle kendini gösterir. Genellikle bu belirtiler, virüs kaynaklı enfeksiyonlarla karıştırılabilir. Ancak, hastalık ilerlediğinde bulantı ve kusma gibi daha ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilir, bu da vücudun birçok sistemini etkileyebilir. Dolayısıyla, doğru ve erken teşhis konulması, diğer hastalıklarla karıştırılmaması açısından son derece önemlidir.
Bulaşma Yolları
Lejyonella bakterisi, damlacık ve solunum yoluyla bulaşabilir. Bu bakteriler, duş başlıkları, musluk başlıkları, su depoları, su boruları, hava temizleyicileri ve klima sistemleri aracılığıyla insanlara geçebilir. Nemli ortamlarda üreyebilen bu bakteriler, yetersiz bakım yapılan su sistemlerinde de sıkça görülmektedir. Özellikle havalandırması zayıf olan alanlar ve kötü temizlenen su sistemleri, bulaşma riskini artıran faktörlerdir. Bu nedenle, su sistemlerinin düzenli olarak temizlenmesi ve dezenfekte edilmesi, lejyonella bakterilerinin üremesini önlemek açısından hayati öneme sahiptir. Havalandırması zayıf olan alanlarda riskin azaltılması için doğal veya mekanik havalandırma yöntemleri kullanılmalı ve klima ile hava temizleyicilerin filtreleri düzenli olarak değiştirilmelidir.
Nasıl Tedavi Edilir?
Lejyoner hastalığı tanısı, PCR yöntemiyle alınan balgam kültürünün incelenmesi ve idrar testleri ile konulabilir. Hastalık erken dönemde teşhis edilirse, antibiyotik tedavisi ile tedavi mümkündür. Daha ağır vakalarda hastaneye yatış gerekebilir; bu süreçte destekleyici tedaviler, hastanın iyileşme sürecine katkı sağlar.
Geç Kalınırsa Solunum Yetmezliğine Yol Açabilir
Lejyonella bakterisi, başlangıçta yalnızca halsizlik, kas ağrısı ve yüksek ateş gibi hafif belirtilerle kendini gösterebilir. Ancak hastalık ilerledikçe, akciğerde zatürreye yol açan enfeksiyonlara dönüşebilir. Eğer zamanında antibakteriyel tedavi uygulanmazsa, hastalık solunum yetmezliğine kadar ilerleyebilir.
En Çok Kimler Risk Altında?
Lejyonella hastalığı, 65 yaş üstü bireyler, hamileler, çocuklar ve ayrıca astım, KOAH, kronik metabolik, şeker ve kalp hastalığı olan kişilerde daha yaygın olarak görülmektedir. Bu nedenle, risk grubu içerisinde olanların dikkatli olmaları büyük önem taşımaktadır.
Düzenli Olarak Temizlenmeli
Duş başlıklarının düzenli olarak alkol bazlı dezenfektanlar ile temizlenmesi son derece önemlidir. Ancak bu işlem tek başına yeterli değildir. Aralıklı olarak tesisatın kontrol edilmesi, içindeki contaların ve girintili parçaların temizlenmesi veya bağlantıların değiştirilmesi gerekmektedir. Duş başlığının temizliği için uzun süre yüksek oranda su kullanılması da etkili bir yöntemdir. Örneğin, 60-70 derece sıcaklıkta suyun 5-6 dakika boyunca akıtılması önerilmektedir. Ayrıca, duş hortumlarının ayda bir dezenfekte edilmesi ve her 3-6 ayda bir contalarla birlikte kontrol edilmesi faydalı olacaktır. Nemli ve sıcak ortamların bakterilerin üremesi için uygun koşullar oluşturduğundan, duş başlıklarının düzenli olarak çıkarılarak derinlemesine temizlenmesi önerilir. Duştan sonra kapıyı açarak ortamın havalandırılması da önemlidir.
