Ev Şirketleri ve Şikayetler
Kamuoyunda “evim şirketleri” olarak bilinen tasarruf finansman şirketleri hakkında Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurumu’na (BDDK) rekor düzeyde şikayetler yapıldı. Faizsiz konut ve taşıt sahibi olma imkanı sunan bu şirketlerin son günlerde yaptıkları bazı uygulamalar ise dikkat çekici bir şekilde sorgulanmaya başladı.
14 Gün İçinde İade Zorunluluğu
Örneğin, 3 milyon lira değerinde bir konut için başvuran vatandaşlar, sözleşme aşamasında %8 oranında organizasyon ücreti olarak 240 bin lira ödemek zorunda kalıyor. Eğer vatandaş, herhangi bir nedenle yaptığı sözleşmeden caymak isterse, 14 gün içinde bu ücreti geri almak hakkına sahip. Ancak, bazı şirketler başvuruları zamanında işlemeyerek mağduriyetlerin oluşmasına neden olabiliyor.
Vatandaşların Hakları
Konut, işyeri veya taşıt almak isteyen müşterilere finansman sağlamak amacıyla düzenlenen sözleşmeler, tasarruf finansman esaslarına göre yapılandırılmıştır. Bu sözleşmeler, müşterilere finansman kullanma hakkı verirken, şirketlere de müşterinin tasarrufunu yönetme ve organizasyon ücreti alma hakkı tanır.
Organizasyon Ücreti Nedir?
Organizasyon ücreti, müşterilerin tasarruf finansman sözleşmesi çerçevesinde tasarruf finansman faaliyetleri ve tasarruf fon havuzunun yönetimi karşılığında ödeyecekleri tutardır. Cayma hakkını kullanan müşterilerin, en geç 14 gün içinde organizasyon ücreti dahil olmak üzere ödettikleri toplam tutarın geri iade edilmesi zorunludur. Ancak, 14 günü aşan cayma başvurularında şirketler bu ücreti geri ödemekten kaçınabiliyor.
Oyalama Durumunda Ne Yapılmalı?
Eğer kişiler, şirketler tarafından oyalandıklarını düşünüyorsa, dilekçelerini notere onaylatarak başvurularını teminat altına alabilirler. Sözleşmenin fesih hakkı kullanıldığında, tasarruf ve varsa tahakkuk etmiş getirinin, iade talep tarihinden itibaren en geç 6 ay içinde müşterinin belirteceği hesaba yatırılması gerekmektedir.
Çekilişlerin Noter Huzurunda Yapılması
Çekilişlerin noter huzurunda gerçekleştirilmesi zorunlu değildir; ancak uygulamada, güven sağlamak amacıyla çoğunlukla noter gözetiminde veya canlı yayında yapılması tercih edilmektedir.
Kurada Çıkma Garantisi Var mı?
Kurada belirli bir vade garantisi bulunabilir, fakat bazı müşterilerin bu vade süresi içinde tahsisat ödemesi alamadığı ve yıllarca beklemek zorunda kaldıkları bilinmektedir. Bu durum, sistemin işleyişinde bazı aksaklıklar yaşandığını göstermektedir.
Ödeme Durdurulduğunda Ne Olur?
Müşteri, ödeme yükümlülüğünü yerine getirmediğinde, şirket bu durumda finansman ödemesini erteleyebilir veya sözleşmeyi tek taraflı olarak feshedebilir. Bu tür durumlar, müşterilerin mağduriyet yaşamasına yol açabilmektedir.
2021’de 21 Şirketin Kapatılması
Hükümet, 2021 yılında faizsiz finansman sisteminde kontrolsüz bir şekilde büyüyen ve vaat ettikleri hizmetleri sunamayan 21 şirketi tasfiye etmiştir. Kapatılan bu şirketler, topladıkları paralar karşılığında vatandaşlara vaat edilen konut veya araç teslimatını gerçekleştirmemiştir. Bu durum, sektörde ciddi bir denetim boşluğu olduğunu ve düzenlemelerin gerekliliğini ortaya koymuştur.