Donald Trump’ın Ekonomi Politikaları ve Küresel Ticaret Dinamikleri
ABD’de başkanlık görevini üstlenen Donald Trump, Çin’e yönelik ılımlı tutumunu ve müzakereye açık yapısını vurgulayarak, daha önce uygulamayı planladığı tarifelerin uluslararası ticaret üzerindeki belirsizliklerini bir ölçüde hafifletti. Trump, video konferans yöntemiyle katıldığı Davos’taki Dünya Ekonomik Forumu’nda (WEF), jeopolitik risklerin giderilmesine yönelik mesajlar verirken, petrol fiyatlarının ve faiz oranlarının düşürülmesi gerektiğine dair açıklamaları da risk algısının bir nebze azalmasına yardımcı oldu.
Ancak, Trump’ın Çin’e karşı sergilediği ılımlı duruş, ABD’nin Kanada, Meksika ve Avrupa Birliği (AB) gibi ticaret ortaklarına yönelik tehditleri göz önünde bulundurulduğunda endişeleri artırmaya devam ediyor. Tarifelerin, küresel ticaret savaşlarını tetikleyebileceği ve ABD’de enflasyonist baskıları artırabileceği yönündeki kaygılar, varlık fiyatları üzerinde etkili olmaya devam ediyor. Ayrıca, Trump’ın ekonomi ve ticaret politikalarının, enflasyonla mücadelede önemli ilerleme kaydeden Fed’in atacağı adımlarla çelişebileceği endişeleri de sürmekte.
Fed’in önümüzdeki hafta açıklayacağı para politikası kararları, yatırımcıların dikkatini çekiyor. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in yılın ilk yarısında faiz indirimi yapacağına dair öngörüler güçlü bir şekilde devam ediyor. Bankanın bu ay faiz oranlarını sabit tutacağına kesin gözle bakılırken, haziran ayında yüzde 96 ihtimalle politika faizini 25 baz puan indireceği tahmin ediliyor. Analistler, Fed’in faiz kararının piyasalarda oynaklığı artırabileceğini belirtiyor ve kararın ardından Fed Başkanı Jerome Powell’ın basın toplantısında yapacağı açıklamalarda bankanın projeksiyonları hakkında ipuçları aranacağını ifade ediyor.
Makroekonomik verilere bakıldığında, ABD’de Michigan Üniversitesi tarafından ölçülen tüketici güven endeksi ocakta aşağı yönlü revize edilerek 71,1 seviyesine geriledi. Tüketici güveni, işsizlik ve olası tarifelerin enflasyon üzerindeki olumsuz etkilerine dair endişelerle birlikte altı ayın ardından ilk kez düşüş gösterdi. Ayrıca, tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi ocakta yüzde 2,8’den 3,3’e çıkarak Mayıs 2024’ten bu yana en yüksek seviyesini gördü. Uzun vadeli enflasyon beklentisi ise yüzde 3’ten 3,2’ye yükseldi.
ABD’de imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), ocakta aylık 0,7 puan artışla 50,1’e ulaşarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Öte yandan, hizmet sektörü PMI aynı dönemde 4 puan azalarak 52,8’e inerek piyasa beklentilerinin altında kaldı. Ülkede ilk kez işsizlik maaşı başvurusunda bulunanların sayısı, 18 Ocak ile biten haftada 223 bine çıkarak piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti. Tüm bu gelişmeler ışığında, geçen hafta yüzde 4,53 seviyesine kadar gerileyen ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, yüzde 4,62 seviyesinde dengelendi. Altının ons fiyatı ise haftalık bazda yüzde 2,64’lük bir artışla 2.772 dolardan işlem görmeye başladı. Dolar endeksi haftalık bazda yüzde 1,79 düşüşle 109,7 seviyesine çekilirken, Brent petrolün varil fiyatı da yüzde 2,91 azalışla 77,5 dolara geriledi.
Avrupa’da Faiz Kararına Odaklanma
Avrupa borsalarında geçen hafta karışık bir seyir gözlemlenirken, yatırımcılar gelecek hafta açıklanacak Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz kararına ve ECB Başkanı Christine Lagarde’ın yapacağı açıklamalara odaklanmış durumda. Ayrıca, Dünya Ekonomik Forumu’nun (WEF) 55. Yıllık Toplantıları sona erdi. İsviçre’nin Davos kasabasında 20 Ocak’ta açılış töreniyle başlayan zirve, bu yıl “Akıllı Çağda İşbirliği” temasıyla gerçekleştirildi. Zirvede 220 oturum yapıldı ve 130’dan fazla ülkeden iş insanı, siyasetçi, akademisyen ve sivil toplum kuruluşu temsilcisi olmak üzere toplam 3.000 katılımcı bir araya geldi. Zirveye yaklaşık 60 devlet başkanı ve başbakan da katıldı.
Toplantılarda, küresel belirsizlikler, ABD’de yeni başkanlık dönemi, ABD-Çin ilişkileri, Ukrayna ve Orta Doğu’daki gelişmeler, yapay zeka, temiz enerji dönüşümü ve korumacı ticaret politikaları gibi birçok konu ele alındı. ECB Başkanı Lagarde, burada yaptığı açıklamalarda, Avrupa Birliği (AB) ve ABD’nin ticari sorunları müzakere ederek ilişkileri güvenli bir çerçeveye oturtması gerektiğini vurguladı. Uluslararası Para Fonu (IMF) Başkanı Kristalina Georgieva ise, İsviçre’nin küresel enflasyonla mücadele sürecinin henüz sona ermediğinin altını çizdi.
WEF Başkanı Borge Brende, kapanış konuşmasında, bu hafta boyunca siyasi, jeopolitik ve makroekonomik açıdan büyük bir belirsizlik yaşandığını belirterek, “Şu anda, kritik siyasi önceliklerin karşılanması için zaman hızla daralıyor.” dedi. S&P Global ve Hamburg Ticaret Bankası (HCOB), Avro Bölgesi’nin ocak ayına ilişkin Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) öncü verilerini açıkladı. Verilere göre, Avro Bölgesi’nde aralıkta 49,6 olan bileşik PMI, ocakta 50,2’ye yükselerek son 5 ayın en yüksek seviyesine ulaştı. Aralıkta 45,1 olan imalat sanayi PMI, ocakta 46,1’e çıkarak son 8 ayın en yüksek seviyesini gördü. Bu dönemde hizmet sektörü PMI ise 51,6’dan 51,4’e geriledi.
Söz konusu gelişmelerle haftalık bazda, Fransa’da CAC 40 endeksi yüzde 2,83 ve Almanya’da DAX 40 endeksi yüzde 2,73 artış gösterirken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yatay seyretti. İtalya’da MIB 30 endeksi ise yüzde 0,18 değer kaybetti. Gelecek hafta, pazartesi günü Almanya’da Ekonomi Araştırma Enstitüsü (Ifo) İş Ortamı Güven Endeksi, perşembe günü ECB’nin faiz kararı, ECB Başkanı Lagarde’ın basın toplantısı, Avro Bölgesi’nde büyüme, işsizlik oranı, Tüketici Güven Endeksi ve Almanya’da büyüme; cuma günü ise Almanya’da enflasyon ve işsizlik oranı verileri takip edilecek.
