Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Üzerine Tartışmalar
Ali Can POLAT tarafından kaleme alınan bu yazıda, gündemin sıcak konularından biri olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi’ne (UTTS) yönelik tepkilerin ardı arkası kesilmiyor. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın yaptığı açıklama, sistemin işletme hakkının AKP’ye yakınlığı ile bilinen IC Holding sahibi İbrahim Çeçen’in oğlu Murat Çeçen’in şirketine verildiğini ortaya koydu. Bu durum, kamuoyunda büyük bir tartışma başlattı. Bakanlık, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü aracılığıyla üç yerli firmaya akaryakıt istasyonu donanımlarını üretip satabilmesi için yetki verildiğini belirtti. Ancak, UTTS’nin internet sitesi de dahil olmak üzere hiçbir yerde Murat Çeçen’in şirketi Terratek dışında bir firma ismi geçmiyor.
Yüzde 15 İçin Milyarlar
Çeçen ailesi ile birlikte bu vurguna dahil olan diğer isimlerin kimler olduğu kamuoyunda merakla sorgulanırken, Vergi Uzmanı Nedim Türkmen, “Bu şirketlerin isimleri de açıklanmıyor; yandaş oldukları konusunda hiçbir tereddütümüz yok. UTTS ana sahibi Çeçen ailesine ait şirket olduğu halde, diğerleri de var algısı yaratılıyor. İşi konsorsiyum olarak mı yoksa iş ortaklığı olarak mı aldılar? İhale bedeli nedir? Süresi kaç yıldır? Bu soruların yanıtı yine yok. Terratek, tabela şirketi olarak bu işi nasıl almış?” dedi. Türkmen, bu konudaki eleştirilerini şöyle sürdürdü: “Bakanlık, 995 milyar lira akaryakıt gideri bulunduğunu ifade ediyor. Bu düzenlemeye 15 milyar TL vergi kaçağını önlemek amacıyla başladıklarını dile getirmişlerdi. Yani, hepi topu yüzde 7’lik bir kayıp için ülkedeki tüm araçlara ve benzin pompalarına parayla çip satıyorlar. 2023 yılında 1.3 milyon vergi mükellefi şirket toplamda 60 trilyon ciro yaptı; buna karşın yalnızca 883 milyar lira vergi ödendi. Bunun yarısı da zarar beyan etti. Bu konuda hiçbir şey yapmadınız. Gerçekten dev kaçaklarla ilgilenmeyip buna takmış durumdalar.”
Türkmen, sözlerini şu şekilde sonlandırdı: “Akaryakıt tamamen yurt dışından geliyor. Eğer bunun kayıp ve kaçak kısmını ülkeye girerken kontrol edemiyorsanız, devlet olarak denetimleri yürütmüyorsanız, vatandaşlara neden yük yüklüyorsunuz?”
Araçlara Takılacak Çipler
Bakanlığın vatandaşların araçlarına takması için 3 şirkete ihale ettiği çipler, aracın benzin deposu girişine yerleştirilecek. Milletvekillerinin bu çiplerin İsrail’den alındığı ve güvenli olmadığı yönündeki iddialarına yanıt veren Hazine ve Maliye Bakanlığı, “UTTS kapsamında Hollanda menşeli, NASDAQ Borsasında işlem görmekte olan NXP firmasının ürettiği çipler boş olarak satın alınmaktadır. Çiplerin tüm yazılım ve güvenlik unsurları ise Darphane’nin bilgi birikimi ve tecrübesi ile yerli ve milli olarak geliştirilmiştir. UTTS’de kullanılan çiplerin üretimi, programlanması veya ithalatı konularında İsrail menşeli bir firma kesinlikle görev almamaktadır.” şeklinde bir açıklama yaptı.