Biden ve Xi Jinping Arasında Yapay Zeka ve Nükleer Silahlar Üzerine Anlaşma
ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Cumartesi günü gerçekleştirdikleri görüşmede nükleer silahların kullanımına dair kararların yapay zeka yerine insanlar tarafından alınması gerektiği konusunda önemli bir mutabakata varmışlardır. Bu konuyla ilgili olarak Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, “İki lider, nükleer silahların kullanımıyla ilgili kararların insan kontrolünde olmasının zorunlu olduğunu vurguladı” ifadeleri dikkat çekmektedir. Ayrıca, askeri alanda yapay zeka teknolojilerinin sorumlu ve etik bir şekilde geliştirilmesi gerektiği de belirtilmiştir.
Çin Dışişleri Bakanlığı, bu görüşmenin ardından benzer bir açıklama yaparak iki ülke arasındaki diyaloğun önemine değinmiştir. Ancak, bu uzlaşmanın daha fazla görüşme veya somut adımlara yol açıp açmayacağı henüz netlik kazanmış değildir. Yine de, açıklama, Washington ile Pekin arasında uzun süredir ilerleme kaydedilmeyen iki kritik alanda önemli bir yakınlaşmayı işaret etmektedir: nükleer silahlar ve yapay zeka.
Nükleer Silah Sayısı Artıyor
Washington, uzun bir süredir Pekin’i nükleer silahlar konusundaki müzakerelere katılmaya ikna etmeye çalışmaktadır. Kasım ayında kısa bir süre için resmi temaslar yeniden başlamış olsa da, bu görüşmeler kısa sürede yarıda kalmıştır. ABD’li yetkililer, Çin’in bu süreçte yanıt verme konusundaki isteksizliğine yönelik hayal kırıklıklarını açıkça dile getirmiştir. ABD’nin nükleer silahların yayılmasını ve üretimini engelleme çabaları ise maalesef eksik kalmaktadır.
Pentagon’un geçen yıl yayımladığı tahminlere göre, Çin’in şu anda yaklaşık 500 fırlatılmaya hazır nükleer silahı bulunmaktadır ve bu sayının 2030 yılına kadar binin üzerine çıkması beklenmektedir. Buna karşın, ABD ve Rusya’nın her birinde 1.700’den fazla fırlatılmaya hazır nükleer silah mevcuttur. Ayrıca, Çin hipersonik silah testleri ve nükleer denizaltı üretimi gibi yeni teknolojilerle nükleer kapasitesini modernize etmeye devam etmektedir.
ABD’den Nükleer Geleceğe Hazırlık
Çin, resmi olarak “karşılıklı mutlak yok oluş” politikası izlemekte ve nükleer caydırıcılığı asgari seviyede tutmayı taahhüt etmektedir. Ancak Batılı analistler bu duruşa şüpheyle yaklaşmaktadır. Çinli akademisyenler, ABD ile yapılan yarı resmi görüşmelerde, ülkenin nükleer politikalarının değişmediğini ve Batılı değerlendirmelerin “abartılı” olduğunu savunmaktadır.
Biden yönetimi bu yıl nükleer stratejisini güncelleyerek, gelecekteki tehditlere karşı daha hazırlıklı olmayı amaçlamıştır. Ancak Beyaz Saray, bu adımın belirli bir ülkeye ya da tehdide yönelik olmadığını açıkça belirtmiştir. Yine de, Çin’in büyüyen nükleer kapasitesi ve bu durumun küresel denge üzerindeki etkisi, ABD savunma stratejisinin merkezinde yer almaya devam etmektedir.
