Meral Çelen’in Hayatı ve Edebi Mirası
Nesin Vakfı’nın “kurucu annesi” olarak bilinen, usta yazar Aziz Nesin’in eski eşi Meral Çelen, bu sabah aramızdan ayrıldı. 1973 yılında Çelen’in önerisiyle kurulan ve ihtiyaç sahibi çocuklara eğitim ile yaşam olanağı sunan Nesin Vakfı, onun özverili emekleriyle köklü bir kurum haline gelmiştir. Aynı zamanda gazeteci Ahmet Nesin’in annesi olan Meral Çelen, sadece bir yazar değil, aynı zamanda bir şair, çevirmen ve edebiyat dünyasının önemli bir figürüydü.
Ahmet Nesin, vefat haberini duyururken şu duygusal sözleri sarf etti: “Annem Meral Çelen’i bu sabah 09.35’te kaybettik. Ali Nesin bana haber verdiğinde ve ben bunu şimdi yazarken bile Fransa’da hâlâ 09.35 olmadı, yani annemin ölmesine daha var. Bu günde bile yaşam mizahını yaptı bana.” Meral Çelen, ardında derin bir miras ve hatıralar bırakarak edebiyat ve kültür dünyasına veda etti.
MERAL ÇELEN KİMDİR?
Diyarbakır’da dünyaya gelen Meral Çelen, ilkokulu Adana İsmet Paşa İlkokulu’nda tamamladıktan sonra Kastamonu Kız Ortaokulu’nu bitirdi; ancak çalışma zorunluluğu nedeniyle eğitimine ara vermek durumunda kaldı. Çorum Lisesi’nden mezun olduktan sonra İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’nü kazanarak yüksek öğrenim hayatına adım attı. Üniversite yıllarının ardından, Varlık, Karikatür gibi prestijli dergilerde ve Düşün Yayınevi’nde çalışarak edebiyat dünyasına katkıda bulundu.
Merakla beklenen edebi birliğini 1955 yılında Aziz Nesin ile evlenerek bir adım ileri taşıdı. Uzun yıllar süren bu evlilik, 1968 yılında sona erdi. Çelen, daha sonra Balıkesir’in Ören beldesinde yaşamaya başladı.
Şiire genç yaşta başlayan Meral Çelen, 16 yaşında ilk şiirini yayımlamasına rağmen, zamanla öykü yazmaya yöneldi. 1959 yılından itibaren Varlık ve Türk Dili dergilerinde öyküleriyle görünür hale gelmiştir. Varlık dergisindeki ilk öyküsü “Tek veya Çift”, Türk Dili dergisindeki ilk öyküsü ise “Bir Günbay Vardı” başlığı altında 1959 yılında yayımlanmıştır. Bu dergilerde çeviri ve röportajlarıyla da sıkça yer aldı.
Kadın sorunlarına odaklandığı ilk ve tek öykü kitabı olan Güllü Güzel ise 1961 yılında yayımlandı. Meral Çelen, bu kitaba adını veren “Güllü Güzel” öyküsünü yazarken yaşadığı ilhamı anılarında şu şekilde ifade etmiştir:
“Bir süre sonra ilk ve son öykü kitabım olan Güllü Güzel yayınlanmıştı. Güllü Güzel, kocasını öldürdüğü için Eminönü Meydanında asılan ve benim ipin ucunda sallanırken gördüğüm, her gece rüyalarıma giren Sivaslı Durdu Sarıkaya’nın öyküsüydü.”
Meral Çelen, edebi kariyeri boyunca birçok önemli esere imza atmış, derin toplumsal sorunları cesurca ele almış, ve Türk edebiyatında kalıcı bir iz bırakmıştır.
