Vergide Adalet ve Etkinlik İlkeleri Üzerine Yeni Adımlar
Vergide adalet ve etkinlik ilkesi çerçevesinde sürekli olarak yeni adımlar atan Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Bakanlık birimlerinin bu yöndeki çalışmalarını sürdürdüğünü ifade etti. Bu kapsamda ülke genelinde enflasyon düzeltmesine yönelik denetim çalışmalarına başlandığını belirtti. Şimşek, enflasyon düzeltmesi yapan mükelleflere yönelik tarama gerçekleştirdiklerini belirterek, “Enflasyon düzeltmesi yapan mükelleflerin bilançoları üzerinde yapılan analizlerde, riskli olduğu değerlendirilenler izaha davet edilecek. İzah vermeyenler ile verdikleri izahları yeterli görülmeyenler ise vergi incelemesine sevk edilecek.” dedi.
Genel olarak enflasyon düzeltmesinin, “mali tabloların gerçek durumu ifade eder hale gelmelerini sağlamak üzere düzeltme işlemine tabi tutulması” gerektiğini anlatan Şimşek, açıklamalarına şöyle devam etti: “Yaklaşık 1,7 milyon gelir ve kurumlar vergisi mükellefi, 2023 yılı sonunda bilançolarını vergisiz şekilde düzeltme imkanı buldu. Bu sayede, 2023 yılı itibarıyla düzeltme öncesi tüm mükelleflerin bilançolarında yer alan aktiflerinin toplamı 17,4 trilyon lira iken, düzeltme sonrası bu rakam 48,9 trilyon liraya çıktı.”
“Böylece, mükelleflerimiz herhangi bir vergi ödemeden 31,5 trilyon lira aktif artışı sağladı. Aktif varlıkların değerlerinde meydana gelen artış, bu yılın başından itibaren maliyet ve amortisman yönünden mükelleflerimize önemli avantajlar sağladı ve sağlamaya da devam ediyor.” şeklinde konuştu. Ayrıca, bu yıl geçici vergi dönemleri dahil vergi etkisi olacak şekilde yapılması gereken enflasyon düzeltmesi uygulamasını, birinci geçici vergi döneminde tüm mükellefler için, ikinci ve üçüncü geçici vergi dönemlerinde ise yıllık cirosu 50 milyon liranın altında olanlar için ertelediklerini hatırlattı. Yıllık cirosu 50 milyon lira üzeri olan büyük mükelleflerin ikinci geçici vergi döneminden itibaren enflasyon düzeltmesi yapmalarını uygun bulduklarını ifade etti.
Hatalı Uygulamalar ve Denetim Süreci
Maliye Bakanı Şimşek, uygulama sonuçlarına ilişkin analiz çalışmalarında çok sayıda hatalı uygulamaya ve risk olarak değerlendirilen bulgulara rastlandığını vurgulayarak, “Enflasyon düzeltmesiyle dönem sonunda öz kaynakları güçlü olan mükellefler, uygulama nedeniyle vergisel yönden avantaj elde ederken, varlıklarını sermayeden ziyade yabancı kaynakla yani borçla elde eden mükelleflerde düzeltme sonrası ilave vergi çıkabiliyor. Bu durum, esas itibarıyla uygulamanın temel felsefesini yansıtıyor. Bu kapsamda, bilançolarını enflasyon düzeltmesi uygulayarak veren mükelleflerimizin gerek 2023 gerekse 2024 yılının ikinci geçici vergi dönemi beyannameleri analize tabi tutuluyor.” şeklinde konuştu.
Şimşek, enflasyon düzeltmesini hatalı uygulayan mükelleflerin bulunduğunu belirterek, bunlara ilişkin şu örnekleri verdi: “Bazı mükelleflerin sermaye artışını ticaret siciline tescil etmedikleri halde bilançolarında sermayelerini artırdıklarını görüyoruz. Mükelleflerin bir kısmı da gerçekte bir satış olmamasına rağmen aktiflerinde yer alan taşıt, arsa, bina gibi kıymetleri aktiflerinden çıkarmışlar. Bazı mükellefler, enflasyon düzeltmesinin vergisel etkisinden kaçınabilmek adına bilançolarında gerçeği yansıtmayan işlemler yapmışlar, ancak bu işlemler bizim risk parametrelerimize takılıyor.”
İzaha Davet ve Vergi İnceleme Süreci
İzaha davet sonucunda, bu mükelleflerin bilançolarının gerçek duruma getirilmesinin sağlanacağını vurgulayan Şimşek, izahları yeterli görülen mükellefler hakkında herhangi bir işlem yapılmayacağını aktardı. Bakan Şimşek, izah vermeyenler ile verdikleri izahları yeterli görülmeyenlerin vergi incelemesine sevk edileceğini belirterek, şunları kaydetti: “Bu mükellefler, bizim davetimizi beklemeden hatalarını düzeltebilirler, böylece herhangi bir ceza ödemezler. Enflasyon düzeltmesinin hatalı uygulanması, Bakanlığımız açısından ciddi bir vergi kaybına neden oluyor. Vergide adalet ve etkinlik ilkemiz çerçevesinde, enflasyon düzeltmesini hatalı uygulayarak vergi kaybına sebebiyet verenleri de takibe aldık.”
“Tüm sektörlerde, tüm vergisel uygulamalarda denetimlerimiz artarak devam edecek. Vergide adalet ve etkinlik ilkemiz çerçevesinde sahada çalışmalarımızı kesintisiz sürdüreceğiz.” dedi.
