Ay’ın Derinliklerine Yolculuk: Zıplayan Robot Grace
Ay’ın en karanlık köşelerinde, bilinmeyenleri keşfetmek üzere tasarlanmış bir zıplayan robot, Grace, bilim dünyasına tanıtıldı. Bu heyecan verici gelişme, Houston merkezli Intuitive Machines girişiminin, NASA’nın Ticari Ay Yük Hizmetleri (CLPS) projesi kapsamında Ay’a gerçekleştireceği ikinci görevle birlikte geliyor. 26 Şubat’ta başlayacak dört günlük bir fırlatma penceresi sırasında, Grace’i taşıyan bir SpaceX Falcon 9 roketinin uzaya fırlatılması planlanıyor.
İniş aracı Athena, Ay’ın Güney Kutbu yakınlarındaki Mons Mouton platosunu hedef alacak. Athena, Ay yüzeyine başarılı bir iniş gerçekleştirdiğinde, yanında bulunan Grace adlı mikro-nova robotunu da serbest bırakacak. Grace, bu zıplayan robot, öncü matematikçi ve bilgisayar bilimcisi Grace Hopper’ın adını taşırken, Ay yüzeyinde zıplamak üzere özel olarak tasarlanmış bir insansız hava aracı olarak karşımıza çıkıyor.
Grace, toplam beş zıplama gerçekleştirecek şekilde programlandı ve her zıplama farklı bir irtifada olacak. Bu küçük robot, itici gücünü kullanarak Ay yüzeyinde kendini iterek giderek daha yükseğe zıplayacak. Özellikle üçüncü zıplamada 100 metreye kadar yükselebilecek. Ardından, sürekli gölgede kalan bir kratere doğru zıplayarak ilerleyecek. Space.com’un bildirdiğine göre, Intuitive Machines’in uzay sistemleri kıdemli başkan yardımcısı Trent Martin, Grace’in Athena’nın iniş alanına yaklaşık 500 metre uzaklıkta bulunan ve yaklaşık 20 metre derinliğe sahip olan Krater H’yi hedeflediğini belirtti.
Grace, bu kraterde su ve diğer kaynakları arayacak ve yerleşik kameralarıyla Ay’ın yüzeyine dair bazı çarpıcı fotoğraflar çekecek. Ayrıca, Ay’da ilk 4G/LTE ağını kurmayı amaçlayan Nokia’nın Ay Yüzeyi İletişim Sistemi’ni kullanarak Athena ile sürekli bir iletişim kurmayı planlıyor. Robot, geri zıplamasını gerçekleştirmeden önce krater tabanında yaklaşık 45 dakika geçirecek şekilde tasarlandı.
İlginç bir şekilde, bu araştırmalar, uçan bir dronla daha rahat yapılabilecek gibi görünse de, Dünya atmosferinin dışında uçmanın zorlukları oldukça fazladır. Örneğin, Perseverance keşif aracı ile birlikte Mars’ı keşfeden Ingenuity, Kızıl Gezegen’in yüzeyinde kısa süreli uçuşlar gerçekleştirirken, Ay’daki ince atmosfer sebebiyle benzer bir uçuş gerçekleştirmek oldukça zorlu bir görev.
Grace, zıplayan bir araştırma robotu olarak türünün ilk örneği olma özelliğini taşısa da, Ay’da bu tarz bir robot kullanma çabaları sona ermeyecek. Çin, 2026 yılında fırlatılması planlanan Chang’e 7 göreviyle Ay’a zıplayan bir robot göndermeyi hedefliyor. Bu durum, uzay keşiflerinde yeni bir dönemin başlangıcını işaret ediyor ve bilim insanlarının merakını artırıyor.
