Dünyanın İlk Sohbet Robotu ELIZA Geri Döndü!
ELIZA, yapay zeka tarihinin en unutulmaz simgelerinden biri olarak yeniden hayat buldu. Uzun süredir kaybolduğu düşünülen bu ikonik sohbet robotunun kodlarının aslında bir yerlerde saklı olduğu, 2021 yılında araştırmacılar tarafından keşfedildi. Aradan geçen uzun yıllar boyunca, bu değerli kodların yeniden bir araya getirilmesi için büyük bir çaba harcandı.
ELIZA, 1964 ile 1967 yılları arasında, ünlü MIT bilgisayar bilimcisi Joseph Weizenbaum tarafından geliştirildi. O dönemin teknolojik standartlarına göre oldukça ilkel sayılabilecek bir yapıya sahip olmasına rağmen, ELIZA çıktığı dönemde büyük bir ilgi gördü. Weizenbaum, bu sohbet robotuna bir psikoterapistin kişiliğini yükledi ve kullanıcılar, onunla sohbet ederken gerçek bir insanla iletişim kurduklarını düşünerek büyük bir etki altında kaldılar.
ELIZA Arkeoloji Projesi’nin üyeleri, bu eşsiz sohbet robotunun tarihini ve yeniden canlandırma sürecini detaylı bir şekilde anlatan yeni bir bilimsel makale yayımladı. Weizenbaum, ELIZA’yı Uyumlu Zaman Paylaşım Sistemi (CTSS) adı verilen bir zaman paylaşım bilgisayar sisteminde, MAD-SLIP adı verilen erken bir programlama dilinde kodladı. Ancak zamanla, ELIZA’nın etkisi, Weizenbaum’ın kontrolünden hızla uzaklaştı.
Erken bilgisayar ağları aracılığıyla yayılan ELIZA, programcılar tarafından farklı dillere uyarlanmaya başlandı. Bu ilk klonlardan biri, modern internetin öncüsü olan ARPAnet‘in teknik liderlerinden biri tarafından Lisp dilinde oluşturuldu. ELIZA’nın bu versiyonu, ARPAnet üzerindeki ilk veri parçalarından biri olarak hızla yayıldı ve dijital dünyanın evriminde önemli bir rol oynadı.
Bugün, ELIZA’nın yeniden canlanması, yapay zeka tarihine olan ilgiyi artırırken, bu ikonik sohbet robotunun bıraktığı mirası da yeniden gündeme getiriyor. ELIZA, yalnızca bir program olmanın ötesinde, insan ve makine arasındaki iletişimin nasıl evrildiğinin canlı bir kanıtıdır.
