Sosyal Medya ve Gençler: Yeni Düzenlemeler Geldi
Instagram, Facebook, Snapchat ve TikTok gibi sosyal medya platformları, birçok kişi için adeta “günlük bir doz” haline gelmiş durumda. Ancak, dünya genelindeki hükümetler, bu platformların olumsuz etkilerini nihayet fark etmeye başladı. Psikologlar, sosyal medyanın özellikle çocuklar üzerindeki olumsuz etkilerini vurguluyor; gençlerin gördükleri ideal hayatlara kapılmaları ve yanlış yönlendirmelere maruz kalmaları, gelişimlerini olumsuz etkileyebiliyor.
Geçtiğimiz yıl, Avustralya cesur bir adım atarak 16 yaş altı çocukların sosyal medyaya erişimini yasaklamak için ilk adımı attı. Bu gelişme, sosyal medya servislerini içki içmek, sigara kullanmak veya pornografik içeriklere erişmekle eşdeğer bir tehlike olarak değerlendiren bir yaklaşımı temsil ediyor. Reşit olmayan çocukların ebeveyn izniyle bile bu kısıtlamaları aşması yasaklandı. Eğer sosyal medya platformları, çocukların erişimini engelleyemezse, 50 milyon Avustralya doları (yaklaşık 32,5 milyon dolar) kadar ağır para cezası ile karşılaşabilirler. Bu yeni mevzuat, bir yıllık bir test aşamasının ardından yürürlüğe girecek. Ancak bu, mevcut yaş doğrulama sistemlerinin etkinliği hakkında çeşitli soruları gündeme getiriyor.
İngiltere de benzer adımlar atarak, 16 yaş altındaki bireyler için sosyal medya erişimini yasaklamayı planlıyor. Türkiye’nin de bu konuda adım atması ve başta TikTok olmak üzere sosyal medya platformlarına erişimin 16 yaş altı çocuklar için kısıtlanması bekleniyor. Ancak yalnızca Türkiye değil, dünya genelinde birçok ülke de benzer yasaklar getirme hazırlığında.
Zuckerberg’in Korkusu ve Hukuki Süreçler
İngiltere’de medyada yer alan bazı genç hikayeleri oldukça dramatik bir tablo sunuyor. Bazı okul yönetimleri, sosyal medya devlerinden Meta’yı dava ederek, şirketi öğrencileri sosyal medyaya bağımlı hale getirmek ve gençlerin ruh sağlığına zarar vermekle suçladı. İngiliz hakimlerinin bu suçlamaları haklı bulması bekleniyor ve Zuckerberg’in, çocukları sömürdüğü için ağır cezalarla yüzleşmesi mümkün görünüyor. Zaten Zuckerberg, uzun yıllardır İngiltere’ye giriş yapmaktan korkuyordu.
2016 ABD seçimleri öncesinde, İngiltere’deki bir araştırma şirketi ile ortaklık kurarak, birçok insan üzerinde ağır psikolojik sonuçlar doğurabilecek deneyler gizlice gerçekleştirdikleri ortaya çıkmıştı. Bu deneylerle, sosyal medya üzerinden insanları belirli bir siyasi partiye oy vermeye yönlendirme testleri yapmayı amaçlamışlardı. Skandalın patlak vermesiyle birlikte, Cambridge Analytica adlı bu İngiliz şirket kapatılırken, Zuckerberg’in İngiliz mahkemelerine getirilmesi ve ifade vermesi kararlaştırılmıştı. O dönemde, Facebook’un üst düzey yöneticileri havalimanlarında tutuklanarak laptoplarına el konuluyordu.
Başka bir örnekte ise, sosyal medya platformlarında çocuklara yönelik “şimdi al, sonra öde” kampanyaları dikkat çekti. Çocuklar, hiçbir ödeme yapmadan evlerine bazı ürünler sipariş ediyor; ürün teslim edildikten sonra faturalar ebeveynlere gönderiliyordu. Ebeveynler, bu satın almalardan habersiz kalıyor ve faturaları görünce büyük bir şok yaşıyorlardı. Sosyal medyadaki dolandırıcıların, çocukları bu yöntemle ürünler satın alabileceklerine inandırmaları ise ayrı bir tartışma konusuydu.
ABD de sosyal medya yasaklarının eşiğinde. Bu ayın başlarında Kaliforniya’da bir yargıç, çocuklara yönelik “bağımlılık yaratan yayınlara” yasak getirerek, sosyal medya uygulamalarının çocuklara yasaklanmasının önünü açmış oldu.
