Eski Mısır’dan Modern Tıbba: Beyin Tümörlerinin Yenilikçi Tedavi Yöntemleri
Eski Mısır’ın Yeni Krallığı döneminde, firavunların ölümü sonrası mumyacılar, hükümdarlarının beyin dokusunu burun yoluyla çıkarma yöntemini sıkça kullanırlardı. Ancak günümüzde, tıbbın geldiği noktada, bu eski uygulamanın yerini modern ve gelişmiş teknikler almış durumda. Bugün, cerrahlar, gözden beyne ulaşarak tümörleri çıkarmayı başarmışlardır ve bu süreçte hastaların hayatta kalması için herhangi bir tehlike söz konusu değildir.
Geçtiğimiz yıl İngiltere’de, Ruvimbo Kaviya adlı 40 yaşındaki bir hasta, endoskopik transorbital cerrahi yöntemiyle beyin tümöründen kurtuldu. Kaviya, hastanede sadece iki gün kaldığını ve hiçbir yan etki ya da şişlik yaşamadığını belirtirken, “Şimdi kendimi gayet iyi hissediyorum” diyerek sürecin ne kadar başarılı geçtiğini vurguladı.
Kaviya’nın yaşadığı baş ağrıları, başlangıçta diş ağrısı zannedilirken, zamanla şiddetli spazm benzeri hislere dönüşmüş ve 2023 yılında kendisine menenjiyom teşhisi konulmuştu. Yapılan MRI taraması, tümörün göz yuvasının arkasındaki ve juguler venin kanı beyinden uzaklaştırdığı boş bir alan olan kavernöz sinüste bulunduğunu gösterdi. Normalde buraya erişmek oldukça zorken, bu durum tümörlerin neredeyse ameliyat edilemez olarak kabul edilmesine neden oluyordu.
Ancak Kaviya’nın teşhisi, cerrahların bu tür tümörleri çıkarmak için daha az invaziv yöntemler denemeye başladığı bir dönemde yapıldı. Önceki yöntemler, kafada büyük kesiler açılmasını, kafatasının bazı kısımlarının çıkarılmasını ve uzun iyileşme sürelerini gerektiriyordu. Leeds Teaching Hospitals NHS Trust’ta danışman ve nörovasküler nöroşirurji uzmanı olan Asim Sheikh, yeni prosedürü, “Bu teknik, kafatasını açmadan veya beyni geri çekmeden tümörleri çıkarmamızı sağlıyor” sözleriyle tanımlıyor. Bu sayede, önceki yöntemlerin gerektirdiği neredeyse tüm aşamalar ortadan kalkmış oluyor.
Sheikh, yeni tekniğin beyne neredeyse hiç müdahale etmediğini, “travmayı önemli ölçüde azaltıyor” ve “hastaların minimal görünür yara iziyle daha hızlı iyileşmesini sağlıyor” açıklamalarında bulunuyor. Cerrahlar, Kaviya’nın göz kapağının yanındaki küçük bir kesiden tümöre ulaşarak, sadece 1,5 santimetrelik bir yara izi bıraktılar.
Bu gelişmiş teknik, Trust’ın 3D Planlama Servisi sayesinde oluşturulan 3D model ile desteklendi. Bu model, cerrahların prosedürü pratik olarak deneme fırsatı bulmalarını sağladı ve operasyonun başarısını artırdı. Trust’ın biyomedikal mühendisi ve 3D Planlama Servisi yöneticisi Lisa Ferrie, “Bu teknoloji, ekibin anatomiyi ayrıntılı bir şekilde incelemesini ve prosedüre benzersiz bir doğrulukla hazırlanmasını sağladı” diyerek, bu çığır açan ameliyata katkıda bulunmanın kendisi için son derece ödüllendirici olduğunu ifade etti.
