Apple, Akıllı Saat Kayışları İçin PFAS İddiasıyla Dava Edildi
Apple, akıllı saatleri için ürettiği kayışların içinde bulunan PFAS (per- ve poli-floroalkil maddeler) adı verilen ve insan sağlığına zarar verebilen “sonsuz kimyasallar” içermesi nedeniyle dava edildi. Kaliforniya Kuzey Bölgesi’nde açılan bu dava, özellikle üç popüler Apple Watch kayışını hedef alıyor: Sport Band, Ocean Band ve Nike markalı Apple Watch’larla birlikte gelen Nike Sport Band.
Dava dosyasında, Apple’ın bu kayışların floroelastomerden yapıldığını belirttiği ancak bu malzemenin PFAS içeriğini gizlediği iddiaları yer almakta. PFAS kimyasalları, giyimden temizlik ürünlerine, yapışmaz pişirme kaplarından hijyen ürünlerine kadar birçok tüketim maddesinde yaygın olarak kullanılıyor. Bu maddeler, düşük maliyetleri ve yüksek etkinlikleri nedeniyle cazip görünse de, maalesef kanser riskini artırmakta, bağışıklık sistemini zayıflatmakta ve doğmamış çocuklara zarar verme potansiyeline sahip olmaktadır. PFAS kimyasalları, doğada yavaşça parçalanarak onlarca yıl kalabilmeleri nedeniyle “sonsuz kimyasallar” olarak da adlandırılmaktadır.
PFAS bileşenleri, vücutta birikme kapasitesine sahip olmaları sebebiyle, sağlık açısından ciddi riskler taşımaktadır. Örneğin, bir saat kayışında bu kimyasalların bulunması, cildin uzun süreli maruz kalmasıyla vücudun bu maddeleri emme olasılığını artırmaktadır.
Dava, bu kayışlara sahip olan tüm Apple Watch kullanıcılarını kapsayan bir toplu dava niteliği taşımakta. Bu durum, Notre Dame Üniversitesi’nde gerçekleştirilen bir çalışmaya dayandırılmakta. Aralık ayında yayımlanan bu çalışmada, Apple, Fitbit, Google ve Samsung gibi markaların fitness takip cihazları ve akıllı saat kayışlarında yüksek seviyelerde PFAS tespit edildiği belirtiliyor.
Çalışmada, PFAS varlığını gösteren flor içeriğinin tespit edilmesi için gelişmiş teknikler kullanıldı; parçacık kaynaklı gama ışını emisyonu iyon demeti analizi ve sıvı kromatografisi-tandem kütle spektrometrisi gibi yöntemler ile yirmi iki farklı kayış test edildi. Sonuçlar, floroelastomerlerin, ter, cilt yağları ve losyonlara karşı dirençleri nedeniyle bu kayışların üretiminde sıkça tercih edilen bir malzeme olduğunu ortaya koydu. Öne çıkan bir PFAS türü olan perfloroheksanoik asit (PFHxA) kayışlarda yüksek seviyelerde bulundu.
Çalışmada hangi kayışların test edildiği açıkça belirtilmemiş olsa da, Apple ve Nike ürünleri hakkında bahsedildiği görülüyor. Ancak, dava dosyasında adı geçen üç kayışın bu çalışmada yer alıp almadığı henüz netlik kazanmış değil.
