ABD Uzay Kuvvetleri’nin Gizemli X-37B Uzay Uçağı: Yörüngedeki Sırlarla Dolu Yolculuğu
X-37B uzay uçağı, ABD Uzay Kuvvetleri’nin en büyük sırlarından biri olarak, Dünya’nın yörüngesinde bir yılı aşkın süredir faaliyet gösteriyor. Ancak tam olarak ne yaptığına dair pek fazla bilgi yok. 2024’te gerçekleştireceği bazı faaliyetler, yönetim tarafından kısa bir süre önce duyuruldu.
X-37B, en son görevine 28 Aralık 2023’te başladı ve yörüngede 365 günden fazla zaman geçirdi. Resmi bir kutlama veya duyuru yapılmadan bu görevi tamamladı. Ancak bu deneysel uzay aracı, uzun süreli uçuşlara alışkın; önceki görevi olan altıncı uçuşunu 908 gün boyunca sürdürmüştü. Şu anda bilinen yedinci görevinde, X-37B, “aerobraking” olarak bilinen ve uzay aracını atmosferik sürtünme yardımıyla yavaşlatarak minimum yakıt kullanmayı amaçlayan bir teknikle, yörünge irtifasını düşürdü. Bu manevranın temel amacı, bazı modül bileşenlerini güvenli bir şekilde bertaraf etmek üzere Dünya yörüngesine göndermektir. Başka bir deyişle, belirli bir miktar uzay çöpü bırakması gerekiyordu.
Boeing tarafından tasarlanan X-37B, şu anda ABD Hava Kuvvetleri tarafından yönetilen yeniden kullanılabilir uzay teknolojilerine yönelik programların bir parçası olarak faaliyet gösteriyor. Uzay uçağı, görevine başlarken bir fırlatma aracıyla uzaya gönderiliyor, ardından serbest düşüşünü gerçekleştirerek Dünya yörüngesinde görevini tamamlıyor ve nihayetinde normal bir uzay aracı gibi atmosfere geri dönerek iniş yapıyor. Bu mürettebatsız uzay aracının uzunluğu 8,9 metre, kanat açıklığı ise 4,55 metre. X-37B, Dünya’nın 240 ila 800 kilometre üzerindeki alçak yörüngede saatte yaklaşık 28.200 kilometre hızla ilerleyebiliyor.
Uzay uçağının bazı faaliyetleri ABD Uzay Kuvvetleri ve Boeing tarafından açıklanmaya başlasa da, görevlerinin büyük bir kısmı hâlâ gizlilik içinde tutuluyor. Bu durum, X-37B’nin ne yaptığına dair pek çok sorunun ortaya çıkmasına neden oluyor. Resmi açıklamalar, X-37B’nin yeniden kullanılabilir uzay aracı teknolojileri için risk azaltma, deney ve operasyon konsepti geliştirme faaliyetleri yürüttüğünü belirtse de, bu ifadelerin çoğu, gerçek anlamda bilgi vermekten uzak. Yine de, uzay uçağının uzay radyasyonunun tohum canlılığı üzerindeki etkilerini inceleyen uzun vadeli bir çalışmaya katkıda bulunduğu ve NASA için radyasyon kalkanı termal kaplamalarını test ettiği biliniyor.
Uzun bir süredir X-37B’nin bir tür casus uçağı veya silah olabileceğine dair çeşitli spekülasyonlar dolaşıyor. Ancak bu iddiaların çoğu, oldukça sert bir şekilde reddedilmiş durumda. Öncelikle, uçağın yeniden giriş sürecinin fazlasıyla dikkat çekici olması ve kolaylıkla tespit edilebilmesi, gizli casusluk gibi görevler için uygun olmadığını gösteriyor. Ayrıca, yörüngedeki pek çok haritalama uydusunun detaylı görüntüleme yetenekleri düşünüldüğünde, böyle bir amaç için özel bir uzay aracına gerçekten ihtiyaç olup olmadığı sorgulanabilir.
