Antik Ayak İzleri: Şeytan İzleri ve Homo Heidelbergensis
Yaklaşık 350.000 yıl önce, Güney İtalya’nın görkemli manzarasında, sönmüş bir yanardağ patladı ve çevresindeki vadiyi erimiş piroklastik malzemeyle doldurdu. Bu patlama, bölgenin doğal yapısını değiştirdi ve gizemli bir grup antik insanın yeni oluşan volkanik arazide yürüyerek yumuşak kayada ayak izleri bırakmasına yol açtı. Araştırmacılar, bu tarih öncesi izlere “Şeytan İzleri” adını verdiler ve izleri bırakan bu insan topluluğu hakkında daha fazla bilgi edinmek için kapsamlı bir analiz sürecine girdiler.
Roccamonfina yanardağının püskürttüğü piroklastik akıntının oluşturduğu yamaçta bulunan bu izler, farklı boyutlarda ve vücut ağırlıklarında en az dört birey tarafından bırakılmıştı. Çalışma yazarları, volkanik alan üzerindeki izlerin hangi tür hominidler tarafından yapıldığını belirlemek amacıyla, daha önce ayak izlerinden antik insanların toplam vücut yüksekliğini ve kütlesini tahmin etmek için kullanılan bir dizi denklemi devreye soktular. Ancak, bu formüllerin çoğu, genellikle düz zeminlerde bırakılan izlerden veri çıkarmak için tasarlandığı için, Roccamonfina’nın engebeli yamaçlarındaki izlere uyarlamak zorunda kaldılar.
Araştırmacılar, ayak izlerinin muhtemelen ignimbritin (piroklastik akış birikintisi) hala yumuşakken, fakat yürünebilecek kadar soğuduğu bir zamanda oluştuğunu öne sürdüler. Yeni soğuyan bu yürüyüş yolu, hem dik hem de engebeli bir yapıya sahipti ve muhtemelen ıslak ve kaygan koşullardaydı. Bu durum, eski ayak izlerini bırakanların yürüyüş biçimlerini etkileyerek izlerin şekil almasına katkıda bulunmuş olabilir. Tüm bu etkenler, geçmişte de kullanılan denklemlerin bu tarih öncesi izlerin sahipleri hakkında güvenilir bilgiler vermesini engelledi ve sonuçlar hangi formülün uygulandığına bağlı olarak büyük ölçüde değişkenlik gösterdi.
Çalışma yazarları, en uygun denklemlerden oluşan bir grup seçerek tüm sonuçları derlediler. Bu kapsamda, izleri bırakan dört kişinin 55,5 ile 64,6 kilogram arasında bir ağırlığa sahip olduğunu ve boylarının 152,9 ila 176,7 santimetre arasında değiştiğini belirlediler.
Homo Heidelbergensis İzleri
Belirlenen bu fiziksel özellikler, patlama sırasında Avrupa topraklarında dolaşan Homo heidelbergensis adlı soyu tükenmiş insan türünün tahmin edilen özellikleriyle oldukça örtüşmektedir. Hem Neandertallerin hem de modern insanların ortak atası olarak bilinen H. Heidelbergensis’in, yaklaşık bu boyda olduğu öngörülmekte; ancak İspanya’da bulunan bazı kalıntılar, en azından bazı bireylerin 181,6 cm kadar uzun olabileceğini göstermektedir.
Araştırmacılar, farklı izlerin boyutlarına dayanarak grubun iki kadın veya çocuktan ve en az bir yetişkin erkekten oluşmuş olabileceğini öne sürüyorlar. Ancak, bu varsayımları kesin bir bilgiye dönüştürebilmek için yeterince somut verilere sahip değiller. Bu nedenle, antik yürüyüşçüler hakkında daha fazla bilgi edinmek için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyuluyor.
Bu çalışma, Quaternary dergisinde yayımlandı ve tarih öncesi insanları anlamamızda önemli bir adım olarak kaydedildi.
