Sinemanın Derinliklerine Yeniden Bir Bakış: Alternatif Perspektifler

Sanat Dünyamız Film Günleri: 50. Yıl Kutlaması

Sanat Dünyamız dergisi, 2024 yılında 50. yıl dönümünü coşkuyla kutlamak için özel bir etkinlik düzenliyor: Sanat Dünyamız Film Günleri. Üç gün sürecek bu etkinlik, sinemaseverlerle buluşacak özel bir film seçkisi sunuyor. Etkinliğin küratörlüğünü üstlenen sinema yazarı Engin Ertan, arşiv materyallerini kullanarak bir anlatı oluşturan kısa ve uzun metraj filmler ile videoları bir araya getiriyor. Seçkinin başlığı ise “Bir de Buradan Bak” olarak belirlenmiş durumda. Bu başlık, arşiv materyalleri aracılığıyla resmi anlatıları ve iktidarların hikâyelerini sorguluyor, tarihe farklı perspektiflerden bakmayı öneriyor.

Sanat Dünyamız Film Günleri, güncel sanatla sinemanın kesişim noktasında yer alan eserleri izleyicilerle buluşturmayı amaçlıyor. Etkinlik boyunca kısa ve uzun metrajlı filmler gösterilecek.

Açılış: Ödüllü Film ‘Bir Darbenin Film Müziği’

Film günlerinin açılışı, 24 Ocak akşamı gerçekleştirilecek. Geçtiğimiz yılın en çok beğenilen belgesellerinden biri olan Johan Grimonprez imzalı Soundtrack to a Coup d’Etat / Bir Darbenin Film Müziği ile yapılacak. Grimonprez, yalnızca arşiv görüntülerini kurgulayarak yarattığı bu filmde, Patrice Lumumba’nın (1925-1961) Kongo Demokratik Cumhuriyeti’nin ilk başkanı seçilmesinden öldürülmesine kadar uzanan süreci mercek altına alıyor. Film, görsel kurgusuyla izleyiciyi büyülerken, ses bandında dönemin ünlü caz parçalarıyla ritim kazanıyor. İlk gösterimi Sundance Film Festivali’nde gerçekleştiğinde, anlatımındaki sinemasal yaratıcılık için özel bir ödül kazanan Bir Darbenin Soundtrack’i, bugüne dek on iki ayrı ödüle layık görüldü ve Screen Daily dergisi tarafından 2024’ün en iyi filmi seçildi.

Seçkide Yer Alan Diğer Filmler

• 25 OCAK CUMARTESİ / 14.00
  Olmak İstediğim Her Şey

  Seçkide öne çıkan bir diğer uzun metraj belgesel, ilk gösterimi Berlin Film Festivali’nin Panorama bölümünde gerçekleşen I’m Not Everything I Want to Be / Olmak İstediğim Her Şey. Yönetmen Klára Tasovská, Çek fotoğrafçı Libuse Jarcovjakova’nın yaşamını, sanatçının 60’lar, 70’ler ve 80’lerde çektiği fotoğraflar aracılığıyla anlatıyor. Yıllar sonra başka ülkelerde keşfedilen Jarcovjakova, “Çekoslovakya’nın Nan Goldin’i” olarak anılıyor ve fotoğrafları, ülkesinin yeraltı kültürünü ve toplum dışındaki bireyleri belgeliyor.

• Touching Feeling

  İstanbul doğumlu ve Berlin’de yaşayan sanatçı Aykan Safoğlu’nun 2019 yapımı Touching Feeling, bir filmden ziyade “hareketli görüntü” olarak tanımlanıyor. Safoğlu, bu eseri nGbK Berlin’in 50. yıl dönümü vesilesiyle düzenlenen sergi için yarattı ve iş, sanatçı ile fotoğraf sanatçısı Nihad Nino Pušija arasındaki dostluğa odaklanıyor.

• ’36’

  Rêzan Mîr Uğurlu’nun deneysel kısa metraj filmi 36, 1980’lerde Fransa’daki bir nükleer santral için hazırlanan tanıtım kataloğundaki diapozitif fotoğraf karelerinden oluşuyor. Katalogdaki otuz altı karenin otuz beşiyle geçmiş, bugün ve gelecek arasında bir diyalog kuruluyor; film, izleyiciyi enstitü içerisinde gezintiye çıkarırken hisleri merkezine alıyor.

  

• 25 OCAK CUMARTESİ / 16.30
  Bina

  Alman sanatçı Andréas Lang’ın Das Haus / Bina isimli filmi, fotoğraf ve video eserleri aracılığıyla mekânların gizli kalmış tarihsel, mitolojik ve kişisel hikâyelerini araştırıyor. Film, Berlin’deki Almanya Dışişleri Bakanlığı binasının tarihini, binanın boş olduğu saatlerde koridorlarında dolaşan bir kameranın eşliğinde arşiv dokümanları ve ses kayıtlarıyla canlandırıyor.

  

• 25 OCAK CUMARTESİ / 19.00
  Zarafet ve Şiddet Arasında

  Geçtiğimiz yılın ödüllü kısa filmlerinden biri olan Zarafet ve Şiddet Arasında, Şirin Bahar Demirel’in yönetmenliğinde, mutlu bir aile tablosunun ardında yatan şiddeti sorguluyor. Demirel, filmde kendi ailesinin fotoğraflarını manipüle ederek, performatif aile albümlerine giremeyen anıların izini sürüyor.

  

• Eve Döndüğün Zaman

  ABD’li Carl Elsaesser’in yönetimindeki Home When You Return / Eve Döndüğün Zaman, kayıp ve yasla başa çıkma üzerine yoğunlaşıyor. Elsaesser, 1950’lerden kalma bir melodram filmin görüntü ve ses bandını manipüle ederek, kaybettiği büyükannesinin hayatını yeniden hayal ediyor.

  

• BİR AİLE FİLMİ

  Uğur Bayazıt’ın yönettiği Bir Aile Filmi, 1970’li yıllarda çekilmiş 8mm ev videoları üzerinden hem yönetmenin kendi ailesinin hem de zamanla kaybolan bir İstanbul’un izini sürüyor. Film, arşiv görüntülerini yönetmenin annesiyle yaptığı röportajlarla birleştiriyor.

• 26 OCAK PAZAR/ 14.00
  Tatlı Kurgular (Tender Frictions)

  Seçkide güncel filmler ve video işlerinin yanı sıra bir klasik de yer alıyor. Deneysel sinemanın önde gelen isimlerinden Barbara Hammer’in 1996 yapımı Tender Frictions, sadece aile arşivleri değil, 20. yüzyıl popüler kültür imgeleri aracılığıyla da yönetmenin yaşam öyküsünü sunuyor.

  

• 26 OCAK PAZAR / 16.30
  Çiçekler Sessizce Şahitlik Ediyordu

  Theo Panagopoulos’un yönettiği The Flowers Stand Silently, Witnessing / Çiçekler Sessizce Şahitlik Ediyordu, arşivi sorgulayan bir buluntu film. Film, 1930’lu yıllarda bir İskoç botanikçi tarafından Kutsal Topraklar’da çekilen renkli 16mm görüntülerden oluşuyor. Panagopoulos, büyük anne ve babasının Filistinli geçmişine dair bu görüntülere kendi yorumunu ekleyerek, izleyiciye işgal, sömürgecilik ve katliamı hatırlatıyor.

  

• 27 OCAK PAZARTESİ/ 16.30
  Üç Dakika: Bir Uzatma

  Bianca Stigter’in yönettiği Three Minutes: A Lengthening / Üç Dakika: Bir Uzatma, 1938 yılında Polonya’da çekilmiş üç dakikalık bir 16 mm film görüntüsünün dijitale aktarılıp detaylarına odaklanarak analiz edilmesini konu alıyor. Bu süreç, görüntünün çekildiği köy ve sakinlerinin Holokost’taki kaderini araştırıyor. İlk gösterimi 2021 yılında Venedik Film Festivali’nde gerçekleşen Three Minutes: A Lengthening, birçok uluslararası festivalde gösterilmiş ve çeşitli ödüller kazanmıştır.