Saç Dökülmesi ve Beslenme İlişkisi
Saç dökülmesi, pek çok birey için estetik ve psikolojik açıdan olumsuzluklar doğuran bir durumdur. Dermatoloji Uzmanı Doç. Dr. Aslı Tatlıparmak, saç dökülmesinin birçok faktörden etkilendiğini belirtmektedir. Bu faktörler arasında genetik yatkınlık, yaş, cilt problemleri, hormonal değişiklikler, çeşitli tıbbi tedaviler ve stres yer almaktadır. Ancak, beslenme alışkanlıkları da saç sağlığı üzerinde önemli bir etkiye sahiptir. Yapılan araştırmalar, özellikle şok diyetlerin saç dökülmesini olumsuz yönde etkilediğini göstermektedir. Kalori kısıtlaması, saç folikülüne enerji akışını etkileyerek dökülmelere yol açabilir.
Günlük Saç Dökülmesi Normali
Doç. Dr. Tatlıparmak, saç tellerinin her birinin belirli bir yaşam döngüsüne sahip olduğunu vurguluyor. Saç folikülünün yaşam döngüsü doğası gereği döngüseldir ve bu döngü, ‘saç büyüme döngüsü’ olarak adlandırılmaktadır. Her bir saç teli, ortalama 4-6 yıl yaşar, ardından dinlenme evresine geçer ve en sonunda dökülür. Günde 50-100 tel saç dökülmesi, doğaldır ve normal kabul edilir. Ancak bu sayıdan fazla saç teli dökülüyorsa veya yıkanmış kurulanmış saç arasından 3-5 tel saç teli geliyorsa, bu durum alopesi (saç dökülmesi) olarak değerlendirilir.
Beslenmenin Saç Dökülmesine Etkisi
Saç dökülmesinin nedenleri arasında beslenme alışkanlıklarının da büyük bir rol oynadığını belirten Doç. Dr. Tatlıparmak, “Çalışmalar, bilinçsizce uygulanan düşük kalorili diyetlerin yeterli kalori ve protein alımını engelleyerek saç dökülmesine yol açabileceğini göstermektedir” diyor. Saç sağlığı için gerekli olan protein, amino asitlerin yapı taşlarıdır. Yetersiz protein alımı, saç dökülmesine ve ince, kırılgan saçların oluşumuna neden olabilir. Ayrıca, omega-3 yağ asitleri de saç, cilt ve tırnak sağlığı için kritik öneme sahiptir. Omega-3 açısından zengin gıdalar arasında şunlar yer almaktadır:
- Somon
- Ton balığı
- Uskumru gibi yağlı balıklar
- Keten tohumu
- Cevizler
- Kanolya yağı
- Soya fasulyesi
- Tofu
- Brokoli
- Karnabahar
- Brüksel lahanası gibi turpgiller
Demir Eksikliği ve Saç Dökülmesi
Saç foliküllerinin normal döngüsünde vitamin ve minerallerin önemi büyüktür. Doç. Dr. Tatlıparmak, “Dengeli ve yeterli bir beslenme düzeni, saç sağlığını korumada kritik bir rol oynar” diyerek bu konunun altını çizmektedir. Özellikle biotin, demir, protein ve çinko gibi besin maddelerinin yeterli miktarda alınması gerekmektedir. Demir eksikliği, özellikle kadınlarda saç dökülmesi ile sıkça ilişkilendirilmiştir. Yapılan araştırmalar, demir eksikliği olan kadınların demir takviyesi almasının saç dökülmesini azaltmada etkili olabileceğini göstermektedir.
D Vitamini ve Saç Sağlığı
D vitamini ve çinkonun saç sağlığı üzerindeki etkileri de yadsınamaz. Doç. Dr. Tatlıparmak, “Araştırmalar, kadın tipi saç dökülmesi ve alopesi areata gibi otoimmün cilt hastalıkları olan bireylerde D vitamini seviyelerinin daha düşük olduğunu ortaya koymaktadır” şeklinde konuşmaktadır. D vitamini eksikliği yaşayan bazı kişilerde D vitamini takviyelerinin saçların yeniden uzamasını desteklediği gözlemlenmiştir. Çinko ise bağışıklık sistemi, protein sentezi ve hücre bölünmesi gibi süreçlerde önemli roller üstlenmektedir ve saç folikülünün işlevi için gereklidir.
B6, B12 Vitaminleri ve Folik Asit
Saç dökülmesi sorunu yaşayan bireyler için besin takviyeleri önemli bir konu haline gelmiştir. Doç. Dr. Tatlıparmak, “Saç büyümesini artırdığı iddia edilen pek çok takviye mevcut. Ancak belgelenmiş bir eksiklik olmadığı sürece bu takviyelerin saç dökülmesi üzerindeki etkileri konusunda yeterli bilimsel sonuçlar elde edilememiştir” demektedir. Ayrıca, bazı takviyelerin aşırı alımı saç dökülmesini kötüleştirebilir veya toksisite riski taşıyabilir. Bu nedenle, besin takviyeleri kullanmadan önce bir doktora danışmak son derece önemlidir.
