Menopoz Süreci ve Kadın Sağlığı
Menopoz sürecinin lineer bir ilerleme göstermediğini ve bu belirsizliklerin kadınlar için zorluklar yaratabileceğini belirten Kadın Hastalıkları, Doğum ve Tüp Bebek Uzmanı Op. Dr. Zeynep Ece Utkan Korun, “Bazı kadınlar birkaç ay boyunca adet görmeyebilirken, ardından tekrar düzenli döngülere dönebilir. Bir jinekoloğun bu süreci ‘Shakespeare’in bir ölüm sahnesi’ olarak tanımlaması, bu tahmin edilemez yapıyı oldukça etkileyici bir şekilde ifade eder. Her şeyin sona erdiğini düşündüğünüzde, beklenmedik bir anda yeniden sahneye çıkabilir. Bu belirsizlik kadınlar için zorlayıcı olabilir; ancak destekleyici bir çevre ile bu sürecin etkileri hafifletilebilir” ifadelerini kullanmıştır.
Menopoz Bir Hastalık Değildir
Öncelikle menopozun bir hastalık değil, doğal bir dönem olduğunu vurgulayan Op. Dr. Korun, “Menopoz, yumurtalıkların yumurta üretimini durdurması ve hormon seviyelerinin düşmesi sonucu adet döngülerinin sona ermesidir. Kadınların üreme çağının sona ermesiyle ortaya çıkan bu doğal süreç, bir hastalık veya anormal bir durum değildir” şeklinde açıklamıştır.
Menopoz Her Kadında Farklı Yaşta Başlar
Tıbben menopoz, son adet kanamasından 12 ay sonra gerçekleştiği kabul edilmektedir. Genellikle bu sürecin 51-52 yaşlarında başladığını ifade eden Op. Dr. Korun, kadınların bu noktaya gelmeden önce perimenopoz adı verilen bir geçiş sürecinden geçtiğini belirtmiştir. Bu süreçte hormon seviyelerinde dalgalanmalar yaşanır ve belirtiler ortaya çıkabilir. Kadınların yüzde 25’i bu dönemi hafif semptomlarla geçirirken, yüzde 75’i sıcak basmaları, uykusuzluk ve ruh hali değişimleri gibi daha belirgin belirtilerle karşılaşır. Ayrıca, bu belirtiler bazen 30’lu yaşların sonlarında ya da 40’ların başında da başlayabilir.”
Şikayetlerin Nedeni Hormon Değişimleri
Menopoz döneminde vücutta östrojen, progesteron ve testosteron seviyelerinde dalgalanmalar olduğunu belirten Op. Dr. Korun, bu hormon değişimlerinin çeşitli belirtilere yol açabileceğini vurgulamıştır. “Progesteron seviyelerindeki azalma, gerginlik, huzursuzluk ve depresif hislere neden olabilir. Östrojen seviyelerindeki dalgalanmalar ise sıcak basmaları, uykusuzluk, beyin sisi, kas ve eklem ağrıları, gece terlemeleri ve vajinal kuruluk gibi belirtileri tetikleyebilir. Yaşla birlikte düşen testosteron seviyeleri, enerji kaybı ve libido azalmasına yol açabilir. Bu hormonal değişimler, kadınların zaman zaman kendilerini kimliklerini kaybetmiş gibi hissetmelerine neden olabilir” diye eklemiştir.
Ruh Hali Değişimleri Normalken
Menopoz sürecinde kadınların yaşadığı duygusal dalgalanmaların temelinde hormonal değişimlerin yattığını belirten Op. Dr. Korun, “Menopoz ruh sağlığını doğrudan etkilemese de, serotonin seviyelerindeki düşüş kaygı, depresyon ve uyku sorunlarına yol açabilir. Bu dönemde kadınlar sıkça duygusal dalgalanmalar yaşayabilir. Stres, kaygı ve depresif hisler bu süreçte yaygındır. Sabırlı ve anlayışlı bir yaklaşım, kadınların bu dönemi daha rahat atlatmalarına yardımcı olabilir” demiştir.
Uyku Sorunları Yaygındır
Menopoz döneminin en sık karşılaşılan sorunlarından birinin de uyku bozuklukları olduğunu belirten Op. Dr. Korun, “Bu dönemde uyku problemleri oldukça yaygındır. Sıcak basmaları ve uyku apnesi gibi faktörler, gece uyku düzeninin bozulmasına neden olabilir. Uyku eksikliği hem fiziksel hem de zihinsel yorgunluğu artırarak kadınların kendilerini ‘kontrolden çıkmış’ gibi hissetmelerine yol açabilir. Bu süreçte partnerlerin destekleyici bir rol üstlenmesi, huzurlu bir uyku ortamı yaratmaları ve gerektiğinde profesyonel yardım alınmasını teşvik etmeleri önemlidir” şeklinde ifade etmiştir.
Cinsel Yaşamda Değişiklik Olabilir
“Menopoz sürecinde kadınların cinselliği değişir ama yok olmaz” diyen Op. Dr. Korun, “Azalan östrojen seviyeleri, vajinal kuruluk, elastikiyet kaybı ve cinsel istekte azalmaya neden olabilir. Bunun yanı sıra fiziksel değişimler, kadınların beden algısını da etkileyebilir. Partnerler, bu sürecin doğal bir biyolojik evre olduğunu anlamalı ve kadınların ihtiyaçlarına duyarlı olmalıdır. Cinsellik, yalnızca biyolojik bir işlev değil, aynı zamanda sevgi ve anlayış üzerine inşa edilen bir bağdır. North American Menopause Society’ye göre, sevgi dolu bir ilişki, çoğu kadın için arzu deneyiminin temelidir. Bu dönemde empati ve bilgi bir araya geldiğinde, cinsel yaşam tatmin edici bir şekilde devam edebilir. Her kadın menopozu farklı şekillerde deneyimler. Bazıları bu süreci hafif semptomlarla geçirirken, diğerleri için daha zorlu olabilir. Partnerlerin bu süreç boyunca esneklik göstermesi ve değişen ihtiyaçlara uyum sağlaması önemlidir” şeklinde açıklamıştır.
Partnerinize Destek Olmanın Yollarını Arayın
Menopoz sürecini kolaylaştırmak için kadınlara yönelik sevgi dolu destek sağlamanın kritik önem taşıdığını vurgulayan Op. Dr. Korun, partnerlerin yapması gerekenleri şu şekilde sıralamıştır:
- Menopoz hakkında bilgi sahibi olun. Bu, yaşanan değişimleri anlamanıza ve empati geliştirmenize yardımcı olur.
- Sürecin ne zaman sona ereceğini sormak yerine, küçük jestlerle destek olun. Bir fincan çay hazırlamak veya rahatlatıcı bir ortam yaratmak önemli katkılar sağlayabilir.
- Kadınların bazen iç dünyalarını anlamak için yalnız kalmaya ihtiyaçları olabilir. Bu durumu kişisel algılamayın, sadece sessizliğini anlamaya çalışın.
Doktor Desteğini Teşvik Edin
Menopoz belirtilerinin bazı kadınlar için günlük yaşamı zorlaştırabilecek bir noktaya ulaşabildiğini hatırlatan Op. Dr. Korun, “Bir uzmandan destek almak, süreci daha sağlıklı yönetmeye yardımcı olabilir. Partnerinizin doktor randevularında yanında olmak, destekleyici bir adım olacaktır” şeklinde belirtmiştir.
Menopoz Bir Dönemin Sonu Değil, Yeni Bir Başlangıçtır
Yaşamın doğal bir evresi olan menopozun, doğru bilgi, anlayış ve destekle kadınlar için sağlıklı ve mutlu bir döneme dönüşebileceğini ifade eden Op. Dr. Korun, “Kadınlar için bu dönemi anlamak ve destek olmak, ilişkileri güçlendirmenin yanı sıra onların kendilerini daha güçlü hissetmelerini sağlar. Bu dönemde sevgi, anlayış ve empati en güçlü araçlarınızdır. Unutmayın, menopozda destek olmak, sadece kadınları değil, toplumu da güçlendirir” diyerek sözlerini tamamlamıştır.