Sosyal Medyanın Sağlığa Etkileri Üzerine Bilgiler
Nöroloji Uzmanı Doç. Dr. Osman Özgür Yalın ve Uzman Klinik Psikolog Beldem Sekban, sosyal medyanın bireylerin sağlığı üzerindeki etkilerine dair önemli bilgiler paylaştı. Doç. Dr. Yalın, sosyal medyanın anksiyete ve kaygı bozukluğu riskini artırabileceğini vurguladı. “Sosyal medya, dopamin ile ilişkili bir doyum sağlıyor; bu da bağımlılık mekanizmalarını harekete geçiriyor. Anlık bir tatmin sunuyor, ancak bu durum birçok sistemi olumsuz yönde etkiliyor” şeklinde konuştu.
‘Çocukları Gerçeklerden Uzaklaştırıyor’
Doç. Dr. Yalın, sosyal medyanın yoğun kullanımının özellikle gençler ve çocukların bilişsel gelişimlerini olumsuz etkilediğini belirtti. “Beynimiz, yemek ve içmek gibi sosyal ağlara, göz teması kurmaya ve birlikte vakit geçirmeye ihtiyaç duyuyor. Sosyal medya bu ihtiyaçları karşılamaktan uzak, bu nedenle çocukları gerçeklerden koparıyor. Sonuç olarak, sosyal medyanın zararları beyin üzerinde belirgin etkiler yaratıyor. Uzun süreli kullanımlar, dikkati azaltıyor ve çocukların akademik ve sosyal gelişimlerine büyük zararlar veriyor. Araştırmalar, sosyal medya kullanımının temporal lobda azalmaya yol açabileceğini gösteriyor” dedi.
‘Sosyal Medya ve Elektronik Cihazlar 3 Yaşına Kadar Yasaklanmalı’
Sosyal medya ve elektronik cihazların kullanımının 3 yaşına kadar yasaklanması gerektiğini ifade eden Doç. Dr. Yalın, “Ergenlik döneminde ise günlük 2 saat ile sınırlı ve aralıklı kullanım teşvik edilmeli. Bu, gençlerin gerçek hayatla bağlarını koparmalarını engelleyecektir. Ayrıca, dikkat dağınıklığını ve buna bağlı uyku bozukluklarını önlemek için 2-3 saati geçmemeleri önerilmektedir. Günlük kullanımın sınırlandırılması ve sosyal medya yerine gerçek hayatta iletişimlerin artırılması, herkes için faydalı olacaktır” diye ekledi.
‘Fiziksel Sağlığa da Etki Ediyor’
Uzman Klinik Psikolog Beldem Sekban, sosyal medyanın aşırı kullanımının depresyon ve anksiyete gibi psikiyatrik rahatsızlıklara yol açabileceğini belirtti. “Bunların yanı sıra, bireyde yalnızlık hissi ve özgüven problemleri gibi psikolojik sorunlar da oluşabilir. Uyku bozuklukları, sosyal medyanın neden olduğu semptomlar arasında yer alıyor. Kişinin sürekli olarak sosyal medya üzerinde yoğunlaşması, fiziksel sağlığı üzerinde dolaylı etkiler yaratabiliyor. Uyku kalitesinin bozulması, genel sağlık durumunda olumsuz değişikliklere neden olabiliyor” ifadelerini kullandı.
‘Kişiler, Kendini Daha Yetersiz Hissediyor’
Sekban, “Gençler ve yetişkinler arasında benzer semptomlar gözlemlenebiliyor. Bireyler kendilerini daha yetersiz hissedebiliyor. Sosyal medyanın iki yönü var; beden algımıza da etki edebiliyor. Özellikle gençlerde, kullanılan filtreler ve idealize edilmiş güzellik algısı, kişinin kendini yetersiz hissetmesine yol açabiliyor. Fiziksel görünümün beğenilmemesi ve beden algısında bozulmalar yaşanabiliyor. Sosyal medyada oluşturulan ideal yaşam, bireylerin kendilerini gereksiz yere kıyaslamalarına neden olarak, yetersizlik duygusunu pekiştirebiliyor” şeklinde konuştu.
‘Yaş Aralığına Göre Denetimli Kullanım Sağlanmalı’
Bilinçli kullanımın önemine dikkat çeken Sekban, “Sosyal medyanın zararları olduğu kadar yararları da mevcut. Amacımız onu tamamen ortadan kaldırmak değil, ancak bir sınırlama getirmek mümkün. Küçük yaş grupları için ailelere büyük bir sorumluluk düşüyor. Yaş aralığına göre denetimli bir sosyal medya kullanımı sağlanabilir. Çok küçük yaş grubuna sosyal medyayı önermiyoruz. Sosyal medya, aynı zamanda zorbalık gibi olumsuz durumların da yaygın olduğu bir alan; bu nedenle denetim büyük önem taşıyor” dedi.
‘Aile İçi İletişimi Olumsuz Yönde Etkiliyor’
Sekban, aile içi iletişimin de olumsuz etkilendiğini belirtti. “Gençler, kişisel ihtiyaçlarını görmezden gelerek sosyal medyada zaman geçirebiliyorlar. Bu durum, aile ile iletişimi koparma noktasına getirebiliyor. Sosyal medyada doğru bilgiye hızlıca ulaşabiliyoruz, ancak yanıltıcı bilgi de oldukça yaygın. Bu nedenle daha dikkatli bir araştırma yapmak gerekiyor. Bilinçli kullanım, bu noktada önemli bir adımdır. Her bilgiyi doğru kabul etmemek, daha fazla araştırma yapmak faydalı olacaktır” dedi.
Sekban, “Bilinçsiz kullanım zararlıdır. Ancak sosyal medyanın birçok yararı da bulunuyor. Örneğin, dünya genelinde sevdiklerinizle hızlı ve kolay bir şekilde iletişim kurmanızı sağlıyor. Ayrıca bilgiye ulaşımda hız kazandırıyor ve kişisel gelişimi olumlu yönde etkileyebiliyor. Dolayısıyla sosyal medyayı tamamen olumsuz bir unsur olarak değerlendirmek yanıltıcı olur. Dijitalleşmenin hayatımızda önemli bir yeri var ve bu durumu nasıl daha işlevsel hale getirebiliriz, üzerine düşünmek gerekiyor” dedi.
