Zaman Kısıtlamalı Beslenme ve Egzersiz: Obezite Üzerine Etkileri
Uluslararası Obezite Dergisi’nde 10 Ocak’ta yayımlanan yeni bir araştırma, zaman kısıtlamalı beslenme (ZKB) ve egzersizin vücut yağını azaltmada etkili olabileceğini ortaya koydu. Araştırma, ZKB ve egzersizin en az dört hafta süreyle uygulanmasının ardından, fazla yağ kütlesinde ortalama 1,3 kilogramlık bir azalma ve vücut yağ yüzdesinde yüzde 1,3’lük bir düşüş gözlemlendiğini bildirdi. Diyetisyen Gamze Çakaloğlu, bu kombinasyonu uygulayan katılımcıların yağ kütlesinde ve vücut yağ yüzdesinde anlamlı azalmalar kaydettiklerini belirtti.
‘Sadece Kilo Kaybı Sağlamaktan Çok Daha Fazlasını Başarıyor’
Zaman Kısıtlamalı Beslenme (ZKB) yöntemine dair bilgi veren Çakaloğlu, bu yöntemin gün içinde belirli saatler arasında yemek yemeyi, geri kalan zamanlarda ise tamamen aç kalmayı temel aldığını aktardı. Çakaloğlu, “Genellikle 12 ila 20 saatlik bir oruç dönemini ve 4 ila 12 saatlik bir yemek yeme sürecini içeren ZKB’nin, yalnızca kilo kaybı sağlamaktan çok daha fazlasını başardığını görüyoruz. Araştırmalar, ZKB’nin metabolizmayı düzenleyerek yağ yakımını hızlandırdığını, insülin duyarlılığını artırarak kan şekeri kontrolüne katkıda bulunduğunu ve kötü kolesterol (LDL) seviyelerini düşürerek kardiyovasküler hastalık riskini azalttığını göstermektedir. Ayrıca, bu yöntem vücut üzerindeki oksidatif stresi azaltmakta ve hücresel yenilenmeyi destekleyerek genel sağlık üzerinde olumlu etkiler yaratmaktadır” şeklinde konuştu.
Çakaloğlu, Uluslararası Obezite Dergisi’nde yayımlanan çalışmaya ilişkin bilgi verirken, araştırmanın 338 sağlıklı yetişkin üzerinde gerçekleştirilen 15 farklı çalışmanın verilerinin bir araya getirilerek analiz edildiğini belirtti. Bu kapsamlı incelemede, katılımcıların hem aerobik hem de direnç egzersizlerini içeren programlara dahil olduklarını ifade etti. Özellikle egzersiz zamanlamasının dikkat çekici bir unsur olduğunu vurgulayan Çakaloğlu, çoğu çalışmada zaman kısıtlı beslenme (ZKB) protokollerinin öğle saatlerinde uygulandığını ve fiziksel aktivitelerin bu yemek yeme penceresiyle uyumlu şekilde gerçekleştirildiğini dile getirdi.
Bu yaklaşımın, hem metabolik dengeyi optimize etmek hem de egzersiz performansını desteklemek amacıyla planlandığını belirten Çakaloğlu, bulguların kilo yönetimi ve sağlık üzerindeki olumlu etkilerine dikkat çekti. ZKB ve egzersiz kombinasyonunun kas kütlesi, yani yağsız vücut kütlesi üzerinde belirgin bir etkisi olmadığını söyleyen Çakaloğlu, “Bu yöntemin, kas kaybını önlerken yağ kaybını artırma avantajına sahip olmadığı gözlemlendi. Ancak bu sonuç, ZKB’nin doğru şekilde uygulanarak vücut kompozisyonunda olumlu değişimlere yol açabileceğini gösteriyor. Bu bulguların daha fazla araştırma ile desteklenmesi gerekmektedir. Ancak mevcut veriler, ZKB ve egzersiz kombinasyonunun etkili bir yaklaşım olabileceğine işaret ediyor” dedi.
‘Uzman Gözetiminde Uygulanmalı’
Diyetisyen Gamze Çakaloğlu, araştırmanın sunduğu sonuçların umut verici olduğunu ifade ederken, elde edilen verilerin yorumlanmasında bazı sınırlamalara dikkat çekti. Çakaloğlu, “Bu çalışmalar genellikle 4 ila 8 hafta gibi kısa sürelerle sınırlı bir zaman diliminde gerçekleştiriliyor ve uzun vadeli etkiler konusunda yeterli bilgi sunmuyor. Ayrıca, katılımcıların diyet alışkanlıklarına dair verilerin büyük ölçüde öz bildirimlere dayanması, sonuçların doğruluğunu etkileyebilecek bir faktördür. Her bireyin sağlık durumu, yaşam tarzı ve beslenme alışkanlıkları farklıdır. Bu nedenle, ZKB gibi yöntemleri uygulamadan önce bir uzmandan rehberlik almak, hem güvenli hem de etkili bir sonuç elde etmek için kritik önem taşır” diyerek, bu tür yaklaşımların bilinçli ve kontrollü bir şekilde uygulanmasının, hem kısa hem de uzun vadede daha olumlu sonuçlar doğuracağını vurguladı.
