Türkiye’de Ekonomik Gelişmeler ve Emekli Durumu
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, Türkiye’ye başkanlık sistemini getirmek için halka birçok vaatte bulundu ve “Verin yetkiyi, görün etkiyi” ifadesiyle dikkat çekti. 2018 yılında yapılan Başkanlık seçimlerinde, Erdoğan şu sözleri sarf etti: “Bu kur filan, bunların hiçbirisi bizim geleceğimizi belirleyen şeyler değil. Bizim geleceğimizi, biz belirleyeceğiz. Siz bu kardeşinize yetkiyi verin, ondan sonra bu faizle şunla bunla nasıl uğraşılır göreceksiniz.”
Yetkiyi istediği dönemde en düşük emekli aylığı 1.545 lira, bir ekmek ise 1.25 kuruş olarak belirlendi. Ancak, 6.5 yıl içinde ekmek fiyatı 10 kat, gram altın fiyatı ise 15.8 kat artarken, en düşük emekli aylığı sadece 9.4 kat bir artış gösterdi. Bu süreçte, işçi emeklisinin sofrasından 78 ekmek eksildi ve emeklinin aylığından 3.3 gram altın kaybedildi.
Cumhurbaşkanlığı sistemine geçildiği 2018 yılında Erdoğan’ın aylık geliri 76 bin 700 lira iken, günümüzde bu rakam 379 bin 97 liraya yükseldi. O tarihte en düşük emekli aylığı ise sadece 12.924 lira artarak 14.469 lira seviyesine ulaştı.
EKMEK FİYATI VE ALIM GÜCÜ
Tam yetkiyi verdiğimiz gün bir ekmek 1.25 liraydı ve en düşük emekli aylığı ile 1.236 ekmek alınabiliyordu. Ancak, günümüzde ekmek fiyatı 12.5 liraya yükselince, emeklinin aylığı ile satın alabileceği ekmek sayısı 78 adet azalmış ve 1.158’e düşmüştür. Bu durum, emekli aylığı ile satın alınabilecek süt miktarının 135 litre, zeytinyağı miktarının ise 33 litre azaldığı anlamına geliyor.
Emekli, Temmuz 2018’den önce aylık geliri ile yaklaşık 5 çeyrek altın alabiliyorken, bugünkü geliriyle alabileceği çeyrek altın miktarı 3’ün bile altına düşmüştür. Dolayısıyla, emeklinin aylığından 2 çeyrek altın kaybedilmiştir. 6.5 yıl önce 8.14 gram altına karşılık gelen en düşük emekli aylığı, günümüzde sadece 4.8 gram altına eşdeğer olmuştur.
Yoksulluk Arttı, Borç Katlandı
Son 6.5 yıl içinde hem bireylerin hem de ülkenin borcu katlanarak arttı ve yoksulluk seviyesi zirve yaptı. Temmuz 2018’den bu yana, dolar 7.7 kat, Euro ise 6.8 kat yükseldi. Türkiye’nin brüt borcu 425 milyar dolardan 525 milyar dolara, AB tanımlı genel yönetim borcu ise 1.1 trilyon liradan tam 10 trilyona fırladı.
Yüzde 15.39 seviyelerinde seyreden enflasyon, zamanla yüzde 70’lerin üzerine çıktı ve şu anda yüzde 44.38 düzeyinde devam ediyor. 6.5 yıl içinde takibe düşen tüketici kredisi 40.7 milyar lira, takibe düşen kredi kartı borcu ise 43.8 milyar liraya ulaştı.
Gerçek işsiz sayısı 7 milyon 11.2 milyona, sosyal yardıma muhtaç olan hane sayısı ise 3.5 milyondan 3.7 milyona yükseldi. Bu veriler, ülkedeki ekonomik zorlukların ve sosyal sorunların derinleştiğini açıkça göstermektedir.
