YİD Projeleri ve Mali Yükümlülükler
Cebinizden beş kuruş çıkmayacak denilen ve Yap-İşlet-Devret (YİD) modeli ile gerçekleştirilen dev projelere ödenen paralar, yapım maliyetlerini çoktan aşarak, müteahhitlerin kârlarını katlayacak bir seviyeye ulaştı. Asgari ücretli, emekli ve memurlar için ayrılmayan bütçenin, bu projelerin yüklenicilerinin cebine aktarıldığını belirten CHP Erzincan Milletvekili Mustafa Sarıgül, “Asgari ücretliye, emekliye, memura verilmeyen bütçenin büyük bir kısmı garanti ödemelerine gidiyor. 85 milyonun hakkını 85 kişiye pay eden iktidar, vatandaşa sabır derken, yandaşa ise dolar ve Euro ödüyor” dedi.
Sarıgül, SÖZCÜ’ye yaptığı açıklamada, “YİD projelerinde sözleşmeler, şirketlerin talepleri doğrultusunda şekillendirildi. Firmaların kredilerine bile Hazine garantisi verildi. Yeterli değilmiş gibi, geçiş ücretlerinde dolar ve Euro garantisi ile yolcu ve araç garantisi de sağlanıyor” şeklinde konuştu.
Sözleşmeler ve Ödemeler Üzerine Örnekler
Bu projeler üzerinden yapılan mali operasyonları örneklendiren Sarıgül, Osmangazi Köprüsü’nde müteahhide aktarılan paraları şu şekilde açıkladı:
Dört Katı Kâr Elde Edildi
“Osmangazi Köprüsü, 1 Temmuz 2016’da hizmete açıldı ve toplam maliyeti 1 milyar 400 milyon dolar olarak belirlendi. Şirkete geçiş garantisi verilmişti. Geçtiğimiz 8.5 yıl içinde, tutmayan geçiş garantileri nedeniyle şirkete 4 milyar 210 milyon dolar ödendi. Yani işletmeci firma, maliyetinin neredeyse 4 katı kadar kâr elde etti.”
Garantinin Sadece Beşte Biri Gerçekleşti
Çanakkale Köprüsü’ne yapılan ödemeleri de aktaran Sarıgül, “2022 yılında hizmete açılan bu köprünün maliyeti 1 milyar 750 milyon Euro. Köprü için işletmeci firmaya ödenen garanti ödeme tutarı 700 milyon Euro’yu buldu. Firma, 2034 yılına kadar işletmeye devam edecek. Geçiş ücreti ise 20 Euro’nun üzerinde belirlenmiş durumda. Her ne kadar zamanla gerçekleşen zamlarla sözleşmedeki ücret arasındaki fark kapatılsa da, köprü için garanti edilen araç sayısının yalnızca beşte birinin sağlanması nedeniyle milyonlarca Euro ödemeye devam edileceği öngörülmektedir.”
