Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS) Nedir?
Türkiye genelinde ticari araçları kapsayan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi (UTTS), akaryakıt sektöründe şeffaflığı artırmak ve kayıt dışı ekonomiyle mücadele etmek amacıyla hayata geçirilmektedir. Bu sistem, ticari araçların akaryakıt alımlarını düzenleyerek, usulsüzlüklerin önüne geçmeyi hedefliyor. Kayıt yaptırmayan araç sahipleri için ciddi cezai yaptırımların uygulanacağı bu sisteme kayıt süresi uzatılmış olsa da, son tarih hızla yaklaşmaktadır.
UTTS Kayıt Süresi ve Cezalar
Başlangıçta 31 Aralık 2024 olarak belirlenen son kayıt tarihi, Resmi Gazete’de yayımlanan yeni düzenleme ile 31 Ocak 2025’e kadar uzatılmıştır. Bu süre uzatımı, araç sahiplerine ek bir fırsat sunarken, 2024 yılı içinde kayıt yaptıranların mevcut fiyatlardan yararlanacağı belirtilmiştir. Ancak, 1 Ocak 2025 itibarıyla kayıt yaptıranlar, Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) artışı nedeniyle yeni fiyatlarla işlem yapmak zorunda kalacaklardır. Montaj işlemleri için belirlenen son tarih ise 30 Nisan 2025’tir.
Bireysel Araçlar UTTS Kapsamında Değil
UTTS, yalnızca ticari araçlar için zorunlu tutulmakta olup bireysel araç sahiplerini kapsamamaktadır. Ancak, 1 Temmuz 2025 itibarıyla trafiğe çıkacak olan sıfır araçlar için Taşıt Tanıma Birimi (TTB) zorunlu hale gelecektir. Bu yeni sistem, akaryakıt alım süreçlerini daha standart ve kullanıcı dostu bir hale getirmeyi amaçlamaktadır.
Sistemin Amaçları ve Ekonomik Katkısı
UTTS, ticari araçların akaryakıt alımlarında usulsüzlükleri önlemek ve sektördeki kayıt dışılığı azaltmak için geliştirilmiştir. Plakaları otomatik olarak tanıyan bu sistem, farklı araçlar adına fiş düzenlenmesini engelleyerek, kayıtlı işlemleri artırmayı hedeflemektedir. Yaklaşık 8 milyon ticari aracın bu sisteme dahil edilmesiyle, yıllık en az 15 milyar TL’lik kayıt dışı işlemin önüne geçilmesi beklenmektedir.
Cezai Yaptırımlar ve Kolaylıklar
Sisteme kayıt yaptırmayan araç sahiplerine uygulanacak cezalar, tespit edilen her ihlalde artacak ve belirlenen tutarın %10’u oranında özel usulsüzlük cezası uygulanacaktır. Taşıt Tanıma Birimi’nin zorunlu hale getirilmesiyle birlikte, farklı akaryakıt firmalarından yakıt alımı daha kolay bir hale gelecek. Ayrıca, bu cihazlar araç devri durumunda değiştirilmeyecek, böylece bireysel kullanıcılar için ek bir yük oluşturmayacaktır. Ticari araç sahiplerinin, cezai yaptırımlarla karşılaşmamak ve avantajlardan yararlanmak için en kısa sürede UTTS kaydını tamamlamaları büyük önem taşımaktadır.