Türkiye’de Emeklilik Sistemi ve Yüksek Enflasyon Sorunu
Türkiye’de yaşanan yüksek enflasyon, milyonlarca emeklinin geçim sıkıntısı çekmesine yol açıyor. Emeklilerin alım güçleri her geçen gün azalırken, hükümetin emekli maaşlarında beklenen artışa gitmemesi, bu durumu daha da zorlaştırıyor. Çeşitli taleplere rağmen çözüm bulmakta yetersiz kalan iktidar, emeklilik sistemini düzeltmek için alternatif yollar aramaya başladı. Bu bağlamda, kamuoyunda sıkça tartışılan ‘Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi’ (TES) ile ilgili detaylar gün yüzüne çıkmaya başladı.
Tüm Maaşlardan Kesinti Yapılacak
Mevcut ‘Bireysel Emeklilik Sigortası’ (BES) uygulamasında, birçok çalışan ‘otomatik katılım’ adı altında emeklilik sistemine dahil edilmekte ve genellikle maaşlarından yüzde 3 oranında kesinti yapılmaktadır. Ancak, bu sistemin zorunlu olmaması, geçim sıkıntısı çeken birçok çalışanın maaşından kesinti yapılmaması amacıyla sistemden ayrılmasına sebep olmaktadır. Sabah gazetesinin haberine göre; 2025 yılı itibarıyla devreye alınacak TES, yapısal olarak Bireysel Emeklilik Sistemi ile benzer özellikler taşısa da, bu sistemden çıkışlara izin verilmeyecek. Tüm çalışanların ve işverenlerin katılımının zorunlu tutulacağı TES ile, işçi, esnaf ve memurların maaşlarından en az yüzde 3 oranında kesinti yapılması planlanıyor.
İkinci Emekli Maaşı Olarak Hesaplanacak
Yeni sistem, mevcut emeklilik sistemi olan Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan (SGK) tamamen bağımsız olarak yürütülecek. Emekliler, SGK’dan aldıkları aylıklarını aynı şekilde almaya devam ederken, bu sistemde biriktirdikleri, kendilerine maaşlarının düşük kalmaması amacıyla tamamlayıcı bir ödeme imkanı sunacak. Mevcut otomatik katılım ile BES sisteminde, çalışanların ücretlerinden her ay en az yüzde 3 kesinti yapılarak primler biriktiriliyor. Ancak, bu sistemin zorunlu olmaması nedeniyle çalışanlar istedikleri zaman sistemden ayrılabiliyor. Yeni sistem ise zorunlu olacak ve belirli bir süre sonunda emeklilik kazanılacak.
Emeklilik İçin Kaç Yıl Beklenecek?
Hazırlanan yeni TES sisteminde üçlü bir yapı öngörülmekte. Bu modele göre, kişi brüt maaşının en az yüzde 3’ünü ödeyecek, işveren de aynı oranda katkıda bulunacak. Ödenen prim miktarının yüzde 30 kadarına devlet katkısı yapılması planlanıyor. Yürürlüğe girecek olan sistemde emeklilik şartları en az 10 yıl çalışma süresi ve 56 yaş olarak belirlenmiş durumda. Sistemde 10 yıl çalışan bir kişi, 56 yaşına geldiğinde emekli olabilecek. Orta Vadeli Program’da yer alan bu sistemin 2025 yılı itibarıyla resmen başlaması bekleniyor.
