Dünya Ekonomisinde Enflasyon ve Resesyon Endişeleri
Dünya genelinde enflasyonla mücadele ve resesyon endişeleri sürerken, ABD Başkanı Donald Trump’ın tarifeler üzerinden başlattığı ticaret savaşı, ülkedeki ekonomik gidişata dair belirsizlikleri artırıyor. Trump, pazar günü verdiği bir röportajda tarifelerin resesyona yol açıp açmayacağı sorusuna yanıt vererek, böyle konularda tahmin yapmaktan “nefret ettiğini” ifade etti. “Şu anda bir geçiş dönemindeyiz çünkü yaptığımız şey oldukça büyük. Amerika’ya zenginliği geri getiriyoruz. Bu çok önemli bir şey. Her zaman bu tür geçiş dönemleri biraz zaman alır.” dedi.
Analistler, federal hükümet ve özel sektördeki işten çıkarmaların ekonomik büyüme için risk oluşturabileceğine dair uyarılarda bulunuyor. Geçen hafta açıklanan istihdam verilerinin beklentilerin altında kalması, resesyon endişelerini yeniden gündeme getirdi. Trump, tarifelerin enflasyonu etkileyip etkilemeyeceğine ilişkin soruları yanıtlayarak, enflasyonu etkileyebileceğini ancak faiz oranlarının da düştüğünü vurguladı.
Tarife politikasıyla ilgili gelişmeler, piyasalarda önemli etkilere sahip olmaya devam ederken, çelik ve alüminyum ithalatına getirilen %25 gümrük vergisinin yarın yürürlüğe girmesi bekleniyor. Öte yandan, Kanada’nın en kalabalık eyaleti Ontario’nun Başbakanı Doug Ford, Washington yönetiminin gümrük vergilerine karşılık ABD eyaletlerine sağladıkları elektriğe %25 oranında ek ücret uygulayacaklarını açıkladı.
Dün açıklanan verilere göre ABD’de tüketicilerin kısa vadeli enflasyon beklentisi, geçen ay 0,1 puan artarak %3,1’e yükseldi. Bu, kısa vadeli enflasyon beklentisinin 4 aydır ilk kez artış göstermesi anlamına geliyor. Gelecek 3 ve 5 yıllık süreçleri kapsayan medyan enflasyon beklentileri ise aynı dönemde değişiklik göstermeyerek %3 seviyesinde kaldı. Ayrıca, New York Fed, ABD’de hane halkının gelecek yıl için mali durumları konusunda daha kötümser olduğunu, işsizlik, temerrüt ve krediye erişim beklentilerinin belirgin şekilde kötüleştiğini bildirdi.
Bugün açıklanacak JOLTS açık iş sayısının ABD işgücü piyasasına dair daha fazla bilgi vereceğini belirten analistler, bu verinin piyasalarda önemli bir etki yaratabileceğini öngörüyor. Tarifelerin ülkede enflasyonist baskıları artırabileceğine dair endişelerin devam ettiğini ifade eden analistler, yarın açıklanacak tüketici enflasyonu ile perşembe günü açıklanacak üretici enflasyonu verilerinin yatırımcılar tarafından dikkatle izleneceğini vurguladı.
Bu gelişmelerle birlikte, “korku endeksi” olarak da bilinen VIX Endeksi, dün %19’un üzerinde bir artışla 27,8’e yükseldi. Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed’in yılın ilk faiz indirimine yönelik beklentiler öne çekilirken, bankanın mayıs ayında %56 ihtimalle faiz indirimine gideceği tahmin ediliyor. Küresel belirsizlikler ve resesyon endişeleri, yatırımcıların güvenli liman varlıklarına talebinin artmasına neden olurken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,18 seviyesine geriledi. Dolar endeksi ise bir önceki kapanışın hemen altında 103,8 seviyesinde işlem görüyor.
Altının ons fiyatı, dün %0,7 düşüşle 2,889 dolardan kapanırken, şu sıralarda %0,3 artışla 2,897 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise güne yatay seyirle 69 dolardan başladı. New York Borsası’nda dün S&P 500 endeksi %2,7, Nasdaq endeksi %4 ve Dow Jones endeksi %2,08 değer kaybetti. ABD’de endeks vadeli kontratlar güne karışık bir seyirle başladı.
Avrupa borsalarında da dün negatif bir seyir izlendi. ABD ekonomisine yönelik riskler ile Almanya’da Yeşiller Partisi’nin ülkedeki savunma ve yatırım paketine onay vermek istemediğini açıklaması, bölgede risk algısını artırdı. Yeşiller Partisi, genel seçimlerin ardından yeni hükümeti kurmak için koalisyon müzakerelerine başlayacağını açıklayan Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partileri ile Sosyal Demokrat Parti (SPD) tarafından hazırlanan savunma ve yatırım paketine onay vermek istemediklerini bildirdi. Yeşiller Federal Meclis Grubu Eş Başkanı Katharina Dröge, bu paket için anayasada değişiklik yapılması gerektiğine işaret ederek, “Milletvekillerine bu yasa değişikliklerine onay vermemelerini tavsiye edeceğiz.” dedi.
CDU/CSU ve SPD, daha yüksek savunma harcamaları için anayasada borç freninin gevşetilmesi ve altyapı alanlarında ihtiyaç duyulan yatırımlar için 500 milyar avroluk fon kurulması konusunda anlaşmıştı. Ancak, anayasadaki ilgili maddenin değişmesi için Mecliste yeterli sandalye sayısına ulaşamadıkları için Yeşillere ihtiyaç duyuluyor. Analistler, bu gelişmelerin Alman pay piyasalarında risk algısını artırdığını belirtiyor ve Almanya’da Federal Meclis’te 13 ve 18 Mart tarihlerinde savunma ve yatırım paketine ilişkin görüşmelerin yatırımcıların odağında olduğunu ifade ediyor.
Öte yandan, ABD’nin tarife adımlarına ilişkin haber akışı bölgede takip edilmeye devam ediyor. Dün, Almanya’da DAX 40 %1,69, Fransa’da CAC 40 endeksi %0,90, İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi %0,95 ve İngiltere’de FTSE 100 endeksi %0,92 geriledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne de negatif bir seyirle başladı.
Asya borsalarında satıcılı bir seyir öne çıkarken, ABD endekslerinde etkili olan satış baskısı Asya tarafına da yansımış durumda. ABD’de resesyon endişelerinin güç kazanması ve ticaret savaşlarının şiddetlenebileceğine dair riskler, bölge genelinde risk iştahını azaltıyor. Analistler, ABD’nin tarife tehditlerinin etkisiyle bölgedeki pay piyasalarının bir süredir oynak olduğunu belirtiyor ve gelecek dönemde ABD ve Çin devlet başkanlarının görüşebileceğine dair haber akışının yakından takip edileceğini vurguluyor.
Bugün bölgede açıklanan verilere göre Japonya’da 2024’ün 4. çeyreğine ilişkin Gayri Safi Yurt içi Hasıla yıllık %2,9 artışla beklentilerin üzerinde gerçekleşirken, çeyreklik bazda %0,6 yükseldi. Ülkede ocak ayına ilişkin hane halkı harcamaları ise yıllık %0,8 artışla beklentilerin altında kaldı. Bu gelişmelerle kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 %0,5 ve Güney Kore’de Kospi %0,6 artarken, Hong Kong’da Hang Seng endeksi %2,2 ve Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,6 düştü.
Yurt içinde ise dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü %0,81 değer kaybederek 10,422.24 puandan tamamladı. Dolar/TL, dün %0,2 yükselişle 36,5486’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında %0,1 artışla 36,5750 seviyesinden işlem görüyor. Analistler, bugün yurt içinde perakende satışlar, yurt dışında ise ABD’de JOLTS açık iş sayısının takip edileceğini belirterek, teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10,400 ve 10,300 puanın destek, 10,600 ve 10,700 seviyelerinin ise direnç konumunda olduğunu kaydediyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler şöyle:
- 09.00 Japonya, şubat ayı makine siparişleri
- 10.00 Türkiye, ocak ayı perakende satışlar
- 17.00 ABD, ocak ayı JOLTS açık iş sayısı
