Ticaret Savaşları ve Ekonomik Gelişmeler
ABD, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere %25, Çin’den gelen mallara ise %10 ek tarife uygulanacağını duyurdu. Bu yeni tarifelerin yürürlüğe girmesiyle birlikte, ticaret savaşlarının yeniden alevlenmesi bekleniyor. Başkan Donald Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, “ABD’nin büyük çiftçilerine: Ülkemizde satılacak çok sayıda tarım ürününü üretmeye hazırlanın. Dışarıdan gelen ürünlere tarifeler 2 Nisan’dan itibaren uygulanacak.” ifadelerine yer verdi. Bu durum, ticaret ilişkileri açısından önemli bir gelişme olarak değerlendiriliyor.
Ayrıca, Trump’ın Cuma günü Oval Ofis’te Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy ile yaşadığı tartışmanın ardından, ABD’nin Ukrayna’ya yaptığı askeri yardımları geçici olarak askıya alacağı bildirildi. Analistler, ABD’nin uygulamaya koyduğu ticari tarifelerin, ticaret savaşlarına yönelik endişeleri artırdığını ve bu durumun piyasalarda fiyatlamaları zorlaştırmaya devam ettiğini belirtti.
Tarifelere karşı etkilenen ülkelerin tepkileri de dikkatle izleniyor. Kanada Başbakanı Justin Trudeau, ABD’den ithal edilen ürünlere %25 gümrük vergisi uygulayacaklarını duyurdu. Trump’ın korumacı ticaret politikalarına dair haber akışının yanı sıra, makroekonomik veriler de yatırımcıların gündeminde. Özellikle, Cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam raporu başta olmak üzere, iş gücü piyasasına dair veriler takip edilecek.
- Dün açıklanan verilere göre, Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI), Şubat ayında 50,3 ile piyasa beklentilerinin altında gerçekleşti, ancak bu durum sektörde bir genişlemeye işaret ediyor.
- S&P Global tarafından açıklanan nihai PMI verileri, imalat sektörü PMI’sının Şubat ayında 52,7 ile tahminlerin üzerinde geldiğini gösterdi.
Bu gelişmelerin ışığında, para piyasalarında Fed’in yılın ilk faiz indirimini Haziran ayında yapacağı ve politika faizini 25 baz puan indireceğine dair beklentiler güçlendi. Ekonomik belirsizlikler, güvenli liman varlıklarına olan talebi artırırken, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi %4,15’e düşerken, dolar endeksi %0,1 azalarak 106,6 seviyesinde dengelendi. Altının ons fiyatı ise %1,1 artışla 2.891 dolardan kapanarak, şu an 2.890 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise güne önceki kapanışın %0,4 altında 71 dolardan başladı.
New York Borsası’nda S&P 500 endeksi %1,76, Nasdaq %2,64 ve Dow Jones %1,48 değer kaybetti. Ancak, ABD’de endeks vadeli kontratlar güne pozitif bir seyirle başladı. Avrupa borsalarında ise dün pozitif bir görünüm gözlemlendi. Avrupa Birliği’nin (AB) savunma harcamalarını artırma yönündeki beklentiler, piyasaların yönü üzerinde etkili oluyor. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa’nın savunma harcamalarında büyük bir artışa ihtiyaç duyulduğunu vurguladı ve üye ülkelere yeniden silahlanma planını sunacaklarını belirtti.
- Von der Leyen, “Kalıcı barış yalnızca güç üzerine inşa edilebilir.” diyerek, AB ülkelerine bir mektup göndereceğini ve planın amacının kendilerini güçlendirmek olduğunu ifade etti.
- Bu haber akışının ardından, Alman savunma şirketleri Hensoldt ve Leonardo’nun hisseleri sırasıyla %22,3 ve %16’nın üzerinde değer kazandı.
- Fransız Dassault Aviation hisseleri yaklaşık %14,8, İsveç’in Saab hisseleri ise %11,6 artış gösterdi. Bununla birlikte, Rheinmetall hisseleri %13,7 değer kazandı.
Öte yandan, ABD’nin tarife söylemlerine yönelik haber akışı ve AB’nin bu tarifelere karşı alacağı misilleme adımlarına dair gelişmeler de yakından takip ediliyor. İngiltere’de FTSE 100 endeksi %0,70, Almanya’da DAX 40 %2,64, Fransa’da CAC 40 endeksi %1,09 ve İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi %1,07 yükseldi. DAX 40 ve FTSE 100 endeksleri kapanışta rekor kırdı.
Asya piyasalarında ise, yeni işlem gününde negatif bir seyir gözlemleniyor. Çin’e getirilecek %10’luk gümrük vergisine karşılık, Çin’in alacağı önlemler merakla bekleniyor. Tarifelere rağmen, Çin’in bazı ABD ürünlerine %10 ila %15 oranında tarife uygulaması ve bu tarifelerin 10 Mart’tan itibaren yürürlüğe girmesi bekleniyor. Ayrıca, Çin Ulusal Halk Kongresi (ÇUHK) ile danışma organı olan Çin Halk Siyasi Danışma Konferansı’nın eş zamanlı genel kurul toplantıları Pekin’de başladı. Bu toplantılardan çıkacak yeni mali ve ekonomik teşvik adımları da dikkatle izlenecektir.
Bugün bölgeden açıklanan verilere göre, Japonya’da Ocak ayına ilişkin işsizlik oranı %2,5 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Bu gelişmeler ışığında, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 %1,9, Çin’de Şanghay bileşik endeksi %0,1 ve Hong Kong’da Hang Seng endeksi %0,5 değer kaybetti. Güney Kore’de Kospi ise yatay seyretti.
Yurt içinde, dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, %2,61 değer kazanarak 9.911,07 puandan kapandı. Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ise Şubat ayında aylık bazda %2,27 ile öngörülerin altında artarken, yıllık bazda %39,05’e geriledi. Dolar/TL, %0,1 düşüşle 36,4394’ten kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında 36,4310 seviyesinden işlem görüyor.
Bugün yurt içinde reel efektif döviz kuru ve finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri açıklanacakken, yurt dışında ise Avro Bölgesi’nde işsizlik oranı takip edilecek. Analistler, BIST 100 endeksinde 10.000 ve 10.180 puanın direnç, 9.900 ve 9.800 seviyelerinin ise destek konumunda olduğunu belirtiyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek veriler:
- 13.00 Avro Bölgesi, Ocak ayı işsizlik oranı
- 14.30 Türkiye, Şubat ayı reel efektif döviz kuru
- 14.30 Türkiye, Aralık ayı finansal kesim dışındaki firmaların döviz varlık ve yükümlülükleri
