Avrupa’nın Savunma Harcamaları Üzerine S&P Global Raporu
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu S&P Global, Avrupa’nın savunma harcamalarına dair önemli bulgular içeren bir rapor yayımladı. Bu raporda, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın Avrupa’nın güvenlik zafiyetlerini gözler önüne serdiği vurgulanıyor. 2014 yılından bu yana, Avrupa ülkeleri savunma harcamalarını neredeyse iki katına çıkarmalarına rağmen, hâlâ NATO’nun Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYH) hedefi olan yüzde 2’nin altında kalmaya devam etmektedirler. Raporda, ABD’nin NATO’nun askeri bütçesinin yaklaşık üçte ikisini finanse ettiği belirtilirken, mali kısıtlamaların Avrupa ülkelerinin askeri harcamalarını artırma kapasitesini sınırladığı ifade edilmektedir. Bu bağlamda, ülkelerin AB destekli tahviller gibi ortak finansman seçeneklerini araştırdığı aktarılmaktadır.
Raporda, ABD eski Başkanı Donald Trump’ın NATO üyelerine GSYH’lerinin yüzde 5’ini savunmaya ayırmaları çağrısında bulunduğu hatırlatılmaktadır.
Üç Farklı Senaryo Değerlendirildi
NATO üyesi Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını artırmalarına yönelik üç farklı senaryo raporda yer almaktadır. Bu senaryolar:
- İlk senaryoda, savunma harcamalarının GSYH’ye oranı yüzde 2,67’ye çıkarılması.
- İkinci senaryoda, ABD düzeyi olan yüzde 3,3’e yükseltilmesi.
- Üçüncü senaryoda ise, harcamaların yüzde 5’e ulaşması öngörülmektedir.
Bu senaryolar çerçevesinde savunma harcamalarının yıllık olarak 242 milyar dolardan 875 milyar dolara kadar artırılması beklenmektedir. Özellikle yüzde 5’lik bir artışın, diğer harcamaları kısıtlamadan veya kredi seviyelerini olumsuz etkilemeden finanse edilemeyeceği belirtilmektedir.
Avrupa Birliği (AB) mali kuralları değiştirilmediği takdirde, birçok Birlik üyesi ülkenin savunma harcamalarındaki artışları karşılayabilmek için bütçelerini yeniden önceliklendirmek zorunda kalacağı ifade edilmektedir. Bu durum, savunmaya daha fazla bütçe ayırmak adına sosyal harcamalarda kesintilere gidilmesini gerektirebilir ve bu da önemli siyasi sonuçlar doğurabilir.
Yüzde 5 Savunma Harcaması Ekonomileri Olumsuz Etkileyecek
Raporda, birçok Avrupa ülkesinin mevcut durumda yüksek kamu borcu ve bütçe açığı ile mücadele etmekte olduğu, yavaşlayan ekonomik büyüme, nüfus artışının yavaşlaması ve artan sosyal maliyetler arasında daha fazla askeri harcama yapmanın zor olduğu vurgulanmaktadır. Özellikle yüzde 5’lik savunma harcaması senaryosunda, 2025 yılı bütçe açığının Romanya’da yüzde 9,5, Fransa’da yüzde 8,9, İtalya’da yüzde 7,1 ve İngiltere’de yüzde 7’ye çıkması beklenmektedir. Bu artışların, ülkelerin kredi notları üzerinde olumsuz etkiler yaratabileceği de raporda yer almaktadır.
Artan askeri harcamaların ekonomik büyümeyi teşvik etmesinin beklenmediği vurgulanırken, Avrupa Birliği’nde savunma harcamalarının mali çarpan etkisinin düşük kaldığı hatırlatılmaktadır. Savunma harcamaları için ortak borçlanmanın bir seçenek olduğu ifade edilmekte, ancak Almanya gibi bazı ülkelerin buna karşı çıktığı belirtilmektedir. Norveç ve İngiltere gibi AB üyesi olmayan ülkeleri de içeren bir ortak finansman düzenlemesinin, kredi itibarını güçlendirebileceği belirtilmektedir.
