EYT Kapsamında Erken Emeklilik Fırsatları
Son dönemde, özellikle Emeklilikte Yaşa Takılanlar (EYT) kapsamında sunulan erken emeklilik imkanları, 2,5 milyondan fazla çalışanın hayatını olumlu yönde etkiliyor. Bu süreçte işçi, memur, sözleşmeli personel, esnaf ve sandık sigortalıları gibi birçok farklı kesim, yaş şartı olmaksızın emeklilik hakkını elde etme fırsatı buldu. Ancak EYT kapsamına giremeyen ya da emeklilik şartlarını yerine getiremeyen bazı vatandaşlar, hangi durumlarda erken yaşta emekli olabileceklerini sorguluyor.
MALULEN EMEKLİLİK: HASTALIK PROFİLİ
Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) tarafından yayımlanan 2023 yılı verilerine göre, malulen emekli olanların hastalıkları hakkında önemli bilgiler ortaya çıktı. Geçtiğimiz yıl SGK, 7.272 SSK’lıya, 2.407 Bağ-Kur’luya ve 754 memura malullük aylığı bağladı. Ancak, hastalıkları nedeniyle malulen emekli olanların sayısının yıllar içinde nasıl değiştiği de dikkat çekiyor.
MALULEN EMEKLİLİK İÇİN EN YAYGIN HASTALIKLAR
SGK Eski Başmüfettişi İsa Karakaş’ın Türkiye gazetesindeki açıklamalarına göre, 2023 yılı itibarıyla malulen emekli edilen bireylerin hastalık profili net bir şekilde belirlenmiş durumda. Bu bağlamda, onkoloji hastalıkları malulen emeklilik için en yaygın neden olarak öne çıkarken, ikinci sırada psikiyatri hastalıkları, üçüncü sırada ise nöroloji hastalıkları yer almaktadır. Özellikle kanser hastalığı nedeniyle malul kabul edilenlerin oranı 2023 yılında %32,89’a ulaşırken, psikiyatri hastalıkları nedeniyle maluliyet oranı %21,42’ye yükselmiştir. Bunun yanı sıra, dördüncü ve beşinci sırada üriner sistem hastalıkları ve göz hastalıkları bulunmaktadır. Ayrıca, birden fazla hastalığı olan bireyler ile kardiyoloji, gastroenteroloji ve solunum yolları hastalıkları da malulen emeklilikte önemli sebepler arasında yer alıyor.
MALULEN EMEKLİ OLMAK İÇİN GEREKEN ŞARTLAR
Malulen emekli olabilmek için, bireyin çalışma gücünün ya da iş kazası ya da meslek hastalığı sebebiyle mesleki kazanç gücünün en az %60’ını kaybetmiş olması gerekmektedir. Bunun yanı sıra, malulen emeklilik için genellikle 10 yıllık sigortalılık süresi ve toplamda 1.800 gün prim ödeme şartı aranmaktadır. Ancak bazı özel durumlarda bu şartlar esnetilebilir. Özellikle sürekli bakım gerektiren hastalıklar söz konusu olduğunda, 10 yıllık sigortalılık süresi şartı aranmadan yalnızca 1.800 gün prim ödemesi yeterli sayılmaktadır.