ABD Ekonomisinde Korumacı Politikaların Etkileri
ABD Başkanı Donald Trump’ın ticaret alanındaki korumacı yaklaşımının küresel ekonomi üzerindeki yansımaları, yatırımcıların dikkate aldığı önemli bir konu haline geldi. Bu çerçevede, Kanada ve Meksika’dan ithal edilen ürünlere uygulanan yüzde 25 oranındaki gümrük vergisi, yatırımcıların odak noktası oldu. ABD yönetimi, ABD-Meksika-Kanada Anlaşması (USMCA) kapsamında ülkeye gelen otomobiller için bir aylık muafiyet sağlandığını duyurdu. Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt, Trump’ın Stellantis, Ford ve General Motors ile görüşerek, bu muafiyetin ekonomik dezavantajların önüne geçmek amacıyla verildiğini belirtti. Leavitt, ayrıca Trump’ın başka muafiyet taleplerine de açık olduğunu ifade etti.
Analistler, bu adımın, daha fazla tarife muafiyetinin müzakere edilebileceğine dair bir işaret olduğunu vurguladı. Diğer yandan, tarifelerin enflasyon üzerindeki olumsuz etkilerine dair endişeler devam ederken, ABD Merkez Bankası (Fed) Bej Kitabı, tarifelerin fiyatlar üzerindeki etkisine ilişkin kaygıları ortaya koydu. Raporda, “Çoğu bölgede görüşülen kişiler, gümrük vergilerinin girdiler üzerindeki olumsuz etkilerini ve fiyat artışlarını öngörüyor. Ayrıca, firmaların fiyatları önceden yükselttiğine dair bireysel raporlar da var.” ifadesi dikkat çekti.
Dün açıklanan verilere göre, ABD’de özel sektör istihdamı, şubat ayında yalnızca 77 bin kişilik bir artış gösterdi ve bu, piyasa tahminlerinin altında kaldı. Beklentilerin altında kalan bu istihdam artışının, dünyanın en büyük ekonomisindeki yavaşlama endişelerini pekiştirdiği yorumları yapılıyor. Yatırımcılar, tarım dışı istihdam verisinden gelecek sinyalleri yakından takip ediyor. Ayrıca, ABD’de Tedarik Yönetim Enstitüsü (ISM) hizmet sektörü Satın Alma Yöneticileri Endeksi (PMI), şubat ayında aylık bazda 0,7 puan artışla 53,5 seviyesine yükseldi ve bu durum, hizmet sektöründeki büyümenin hızlandığını gösteriyor.
Fabrika siparişleri de ocakta yüzde 1,7 ile beklentilere paralel bir artış kaydetti. Ülkede 30 yıl vadeli mortgage (konut kredisi) için ortalama faiz oranı ise geçen hafta yüzde 6,73 ile aralık ayının ilk haftasından bu yana en düşük seviyesine geriledi ve başvurular yüzde 20,4 arttı. Bu veri akışı ve gelişmelerin ardından, para piyasalarında Fed’in haziran ayında 25 baz puanlık bir indirim yapacağına yönelik olasılık yüzde 95 seviyelerine ulaştı.
Bu gelişmeler sonucunda, ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi 6 baz puan artışla yüzde 4,33 seviyesine yükseldi, dolar endeksi ise yüzde 1,3 değer kaybederek 104,4 seviyesinde dengelendi. Altın ons fiyatı ise dün yüzde 0,2’lik bir artışla 2,922 dolardan kapanırken, şu an yüzde 0,1’lik bir düşüşle 2,919 dolardan işlem görüyor. Brent petrolün varil fiyatı ise güne önceki kapanışın yüzde 0,3 üzerinde 69,50 dolardan başladı. New York Borsası’nda ise S&P 500 endeksi yüzde 1,12, Nasdaq endeksi yüzde 1,46 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,14 değer kazandı. Ancak ABD’de endeks vadeli kontratlar yeni güne negatif bir seyirle başladı.
Avrupa’da Pozitif Seyir
Avrupa borsalarında dün, İngiltere hariç pozitif bir hava gözlemlenirken, bugün Avrupa Merkez Bankası’nın (ECB) faiz kararına odaklanıldı. Para piyasalarındaki fiyatlamalar, Bankanın politika faizini 25 baz puan indireceğine kesin gözüyle bakıyor. Kararın açıklanmasının ardından ECB Başkanı Christine Lagarde’ın yapacağı açıklamalar yatırımcılar tarafından dikkatle izlenecek. Avrupa endekslerinde savunma hisseleri öncülüğünde alıcılı bir seyir dikkat çekerken, Avrupa ülkelerinin 10 yıllık devlet tahvili faizleri de artmaya devam ediyor.
Almanya ve Avrupa Birliği’nin (AB) savunma harcamalarını artıracaklarına yönelik açıklamaları, piyasaların yönü üzerinde etkili oldu. AB üyesi ülkelerin liderleri, bugün Brüksel’de düzenlenecek olağanüstü zirvede bir araya gelerek Ukrayna’ya destek ve savunma harcamalarını artırmanın yollarını masaya yatıracak. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, liderlere 800 milyar avro değerindeki savunma paketini ve yeniden silahlanma planını sunacak. Analistler, Avrupa’nın savunma harcamalarını artıracağına dair haber akışının savunma şirketlerine olan ilgiyi artırdığını belirtiyor.
Dün, Almanya’da DAX 40 yüzde 3,38, Fransa’da CAC 40 yüzde 1,56 ve İtalya’da FTSE MIB 30 yüzde 2,08 değer kazanırken, İngiltere’de FTSE 100 endeksi yatay bir seyir izledi. Avrupa’da endeks vadeli kontratlar yeni güne karışık bir görünümle başladı.
Asya Borsaları Pozitif Seyrediyor
Asya borsalarında da pozitif bir seyir gözlemlenirken, ABD’nin tarifeler konusunda müzakereye açık olmasına dair iyimserlikler risk iştahını besliyor. ABD’nin USMCA kapsamında otomobiller için bir aylık muafiyet açıklaması ve Beyaz Saray Sözcüsü Karoline Leavitt’in tarifelerle ilgili ılımlı mesajları, piyasalardaki müzakerelere dair umutları artırdı.
Öte yandan, Çin’de yapay zeka alanındaki iyimserliklerin etkisiyle Hong Kong’da işlem gören teknoloji şirketlerinin hisseleri yükseliş gösterdi. Önde gelen teknoloji firmalarından Alibaba’nın hisseleri yüzde 7,3, video oyunları firması Tencent’in hisseleri yüzde 5,9, çevrimiçi hizmetler firması Meituan’ın hisseleri yüzde 4,8 ve bilgisayar üreticisi Lenovo Group’un hisseleri yüzde 4,7 artışla işlem gördü. Bu gelişmelerin yanı sıra, artan risk iştahı tahvillerden çıkışları destekleyerek bölge genelinde tahvil faizlerinin yükselmesine neden oldu. Japonya’nın 10 yıllık tahvil faizi yüzde 1,50 ile 2009’dan bu yana en yüksek seviyeye ulaşırken, kapanışa yakın Japonya’da Nikkei 225 yüzde 1,1, Çin’de Şanghay bileşik endeksi yüzde 1, Hong Kong’da Hang Seng endeksi yüzde 2,7 ve Güney Kore’de Kospi yüzde 0,6 değer kazandı.
Yurt içinde ise dün alış ağırlıklı bir seyir izleyen Borsa İstanbul’da BIST 100 endeksi, günü yüzde 2,94 değer kazanarak 10.188,85 puandan tamamladı. Bugün, TCMB’nin faiz kararı yatırımcıların dikkatini çekiyor. AA Finans’ın beklenti anketine katılan ekonomistler, mart ayında TCMB’nin politika faizini 250 baz puan indirerek yüzde 42,5’e çekmesini bekliyor. Ekonomistlerin yıl sonu politika faizi beklentilerinin medyanı ise yüzde 30 olarak belirlendi.
Dolar/TL, dün yüzde 0,1 düşüşle 36,4196’dan kapanırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında yatay seyirle 36,4350 seviyesinden işlem görüyor. Analistler, bugün yurt içinde TCMB’nin faiz kararının yanı sıra haftalık para ve banka istatistiklerinin, yurt dışında ise Euro Bölgesi’nde ECB’nin faiz kararı ve ABD’de haftalık işsizlik maaşı başvuruları ile dış ticaret dengesinin de takip edileceğini belirtiyor. Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 10.300 ve 10.450 puanın direnç, 10.000 ve 9.900 seviyelerinin ise destek konumunda olduğuna dikkat çekiliyor.
Piyasalarda Bugün Takip Edilecek Veriler
- 13.00 Euro Bölgesi, ocak ayı perakende satışlar
- 14.00 Türkiye, TCMB’nin faiz kararı
- 14.30 Türkiye, haftalık para ve banka istatistikleri
- 16.15 Euro Bölgesi, ECB’nin faiz kararı
- 16.30 ABD, ocak ayı dış ticaret dengesi
- 16.30 ABD, haftalık işsizlik maaşı başvuruları
- 16.45 Euro Bölgesi, ECB Başkanı Lagarde’ın basın toplantısı