Türkiye’de Yükselen Enflasyon ve Kafe Uygulamaları
Türkiye’de son dönemde görülen yüksek enflasyon, birçok işletmeyi zor durumda bırakmış, bu durum da işletmelerin ürünlerine peş peşe zam yapmasına neden olmuştur. Ancak fiyat artışlarıyla sınırlı kalmayan bazı kafeler, ‘masa tarifesi’ adı verilen yeni bir ticaret modelini uygulamaya koymuştur.
Sabah gazetesinden Metin Can’ın haberine göre; bu uygulama, özellikle üniversite şehirlerinde hızla yaygınlaşmakta ve Türkiye’nin dört bir yanında kendine yer bulmaktadır. Kafelerde, müşterilere sunulan masalar, geçmiş yıllarda popüler olan ‘internet kafe’ modeline benzer bir hizmet sunmaktadır.
MASADA UZUN SÜRE OTURANLAR DAHA FAZLA HESAP ÖDEYECEK
Bu yeni modelde, müşterilerin belirli bir süre içerisinde (örneğin her 30 dakika ya da 1 saat) yeni bir sipariş vermemesi durumunda, oturdukları her dakika için belirlenen tarifeye göre ücret talep edilmektedir. Bazı geniş masalar için ise üst sınır belirlenmektedir. Örneğin, 220 lira altında sipariş veren müşterilerin masayı uzun süre işgal etmeleri yasaklanmaktadır. Taksim’deki bazı lüks kafelerde de benzer uygulamalara rastlanmakta ve masalara konulan uyarılarla bu durum dile getirilmektedir. Bu uygulama, adeta bir taksimetre açılıyormuş gibi hissettirmektedir ve restoranlar ile kafelerde yeni bir tartışma konusu haline gelmiştir.
TEPKİ ÇEKEN UYGULAMANIN GEREKÇESİ: ARTAN MALİYETLER
Büyükşehirlerdeki işletmeler, bu tür uygulamalarda çay fiyatlarını 50 TL, kahve fiyatlarını ise minimum 100 TL’ye kadar yükseltmektedir. Her kesimden tepki alan bu durum, işletme sahipleri tarafından maliyetleri karşılamak için bir çözüm olarak görülmektedir. Bu yeni uygulamaya göre, müşteriler hiçbir şey sipariş etmeseler bile oturdukları her yarım saat için 20 ila 50 TL arasında bir masa ücreti ödemek zorunda kalmaktadır.
İzmir’deki bir kafe işletmecisi, konuya ilişkin açıklamasında, “Kiralar, enerji maliyetleri ve hammadde fiyatları o kadar arttı ki, sadece bir çayla saatlerce masa işgal eden müşterilerle bu iş sürdürülemez hale geldi. Artık masa başına belli bir ücret uygulamak zorundayız.” şeklinde konuşarak işletmelerin yaşadığı zorlukları dile getirmiştir. Ancak bu uygulama, özellikle üniversite öğrencileri gibi düşük bütçeli gruplar için ciddi bir ekonomik yük anlamına gelmektedir.
EN FAZLA ZARAR GÖREN KESİM: ÖĞRENCİLER
Söz konusu uygulamadan en olumsuz etkilenen kesim ise özellikle vize ve final dönemlerinde kafelere akın eden öğrenciler olmuştur. Dokuz Eylül Üniversitesi’nde eğitim gören Z. Kaya, bu durumun hem maddi hem de manevi olarak zorlayıcı olduğunu belirterek, “Bir kafeye gidip bir çay söyleyip ders çalışmak ya da arkadaşlarla sohbet etmek artık imkânsız hale geldi. Bazen garsonlar, bize sormadan çay bırakıyor. Çay içmesek bile masa ücreti ödüyoruz. Bu durum hem bütçemizi zorluyor hem de sosyalleşme kültürümüzü yok ediyor.” şeklinde düşüncelerini ifade etmiştir.
